ENGELLİ EVDE BAKIM PARASI YENİ KANUN DÜZENLEMESİYLE AİLELERİ MAĞDUR ETTİ
9 Nisan 2014
ENGELLİ EVDE BAKIM PARASI YENİ KANUN DÜZENLEMESİYLE AİLELERİ MAĞDUR ETTİ
Ağır derecede engelli olup ,bir başkasının yardımı olmadan hayatını idame ettiremeyen ,engelli ailelerine verilen evde bakım paraları yeni yasal düzenleme ile ellerinden alınmıştır.
TBMM’de engellilerin engellenen evde bakım paralarının yasal düzenlemesi yapılırken vekillerin vicdanları sızlamadı mı?
Okurumuz konuya bakın nasıl yaklaşmıştır.
24 yaşında olan engelli çocuğumuz hem zihinsel ,hem de ağır bir epilepsi hastası olup 90 ile 100 Kg ağırlığındadır.Kriz anında kasılan vücudunu tutmak için elimizden geleni yapıyoruz.Tek amacımız çocuğumuz herhangi bir organı zarar görmesin.
Özellikle baş bölgesi olmak üzere vücudunun diğer bölgelerini korumak istemimize rağmen ,yaralanmalara mani olamıyoruz.
Düşünün bu çocuğumuz bir bakım evinde olsa bırakın bu yaşa gelmesini ,kısa zamanda cansız bedeni ile karşılaşabilirdik.
Bu çocuğumuza yıllarca küçük bir bebek ihtimamı ile bakmaktayız.
Gündüzleri bizimle ,akşamları da kardeşi ile anlaşarak hayatını sürdürmeye çalışıyor.
Onun bu durumunu gören kardeşi üniversite de diğer engelli çocuklara ileride faydalı olma adına Sosyal Hizmet alanında lisans düzeyinde okuyor.
Kısaca bu çocuğumuz ne kadar ağır engelli olsa da kendisine iyi davranan aile bireyleri arasında mutlu ,huzurlu olarak hayatını sürdürüyor.
Fakat son yapılan düzenleme ile evde bakım parası kesiliyor.
Aile emekli ve üniversite de okuyan çocuğu var ,günümüz ekonomik koşullarında evde bakım parası ile (bu para verilse de verilmese de evladına her zaman bakacak bir aile) ona daha iyi şartlarda bakmaya çalışıyor.
Şimdilerde yapılan kanun değişikliği ile şefkatli yüzlerce aile mağdur edilmiştir.
Bu uygulama Sosyal Devlet mantığına ters bir uygulama olmuştur.
Çünkü düşünün bir aileden daha şefkatli ve ihtimam ile kim engelliye sahip çıkar, o sıcaklığı ona verir.
Her engelli özgüvenini kendine sahip çıkan onu destekleyen ailesinden alır.
YÖNETMELİK KANUNUN ÖNÜNE GEÇEMEZ DİYEREK ELEŞTİRMİŞTİK
11.05.2011 Tarihli yazımızda Evde Bakım Parasında Yönetmelik Baskınlığını Koruyor demiştik.
O tarihli yazımızda yönetmeliği aynen aşağıdaki gibi yazmıştık.
Yönetmelik ise Kanunun maddelerini dikkate almadan muhtaç özürlülere bu yardımı yapmama adına zorluk çıkarmaktadır.
Gelir testi yapılırken Yönetmelikle yapılan ”Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi’‘tanımına dayanarak kanun koyucunun amacına uygun olmayacak şekilde, özürlüye bakmakla yükümlü olmayan kişilerin gelirleri de özürlüye bakım hizmeti sağlanıp sağlanmayacağı belirlenirken hesaba katılmaktadır. Her şeyden önce bahse konu tanım ”özürlüye bakmakla yükümlü olanlar” değil, ”özürlünün bakmakla yükümlü olduğu kişiler” tanımından yola çıkılmalıdır.
Hukuk kurallarında bir kimsenin bakmakla mükellef olduğu kişiler tanımlanırken(hak sahibi kavramında) eşi, öğrenim durumlarına göre belirli yaşları aşmamış çocukları ile herhangi bir gelirleri olmayan anne ve babasıdır.
Evde bakım parasına gelince tüm soy bağları hesaba katılması bu parayı nasıl olur da ödetmeyiz mantığı ile hareket edilmektedir.
Örneğin:18 yaşından büyük olan zihinsel ve bedensel engelli bir erişkin kişi devlet tarafından 2022 sayılı Yasa kapsamında 300 TL.ayda maaş veriliyor.Bu zihinsel ve bedensel engelliye kardeşi ve onun eşi bakıyor.Kardeşinin aylık geliri 2.000 TL. evde bakım parası için müracaat ettiklerinde red cevabı alacaklar.Engellinin geliri+Hane halkının geliri=Asgari ücretin 2/3’den fazla olduğu neden gösterilecektir.
Kanunun maddesini incelediğinizde engellenin geliri dikkate alınmalıydı.Oysa sadece vicdani nedenle bir engelliye bakan Ağbi bakım parası alamayarak cezalandırılıyor.
Yönetmelik kanun haline getirilerek şimdi mağduriyet had safhaya gelmiştir.
YENİ DÜZENLEME YÖNETMELİK DİKKATE ALINARAK YAPILMASI VİCDANLARI RAHATSIZ ETMELİDİR.
2828/EK MADDE 7;(6/02/2014 Tarihli 6518 /21 Madde ile değişiklik yapılmıştır.)
Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgarî ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olan bakıma ihtiyacı olan engellilere, resmî veya özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti ya da sosyal yardım yapılmak suretiyle evde bakımına destek verilmesi sağlanır. Hanede birden fazla bakıma ihtiyacı olan engelli bulunması hâlinde, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının hesaplanmasında birinci bakıma ihtiyacı olan engelliden sonraki her bakıma ihtiyacı olan engelli iki kişi sayılır.
Yapılan yeni düzenlemeyle hane geliri kavramıyla ADNK göre Hane Geliri kavramı dikkate alınarak engellilere bakan aileler cezalandırılmıştır.
2014 Yılı İlk Altı Ayı Asgari Ücrettin Net Geliri:846 TL(AGİ DAHİL) AGİ HARİÇ:765,67 TL.
765,67/3*2=510,44 TL. olmaktadır.
Engelli ve aile bireylerinin gelirleri dikkate alınarak 510,44 TL aşıp aşmadığı kontrol edilecektir.
Örneğin:Ağır Engelli Faruk 2022 maaş almaktadır.425 TL.Babası emekli 900 TL aylığı var,Kardeşi ayda 800 TL maaş alıyor.
Gelirler toplanıyor 2125/3=708 TL olduğundan dolayı evde bakım parası almayacaktır.
BAKIM PARASI MEMUR MAAŞ KATSAYINA ENDEKSLENDİ
Bakıma ihtiyacı olan engellilere özel bakım merkezlerinde sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, (20.000) (1539,96 TL.)gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutardan fazla olamaz.
Bakıma ihtiyacı olan engellinin evde bakımına destek için ise (10.000) (769,98 TL.) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık sosyal yardım yapılır.
KAÇ ADET YÖNETMELİK ÇIKACAK
Konuyla ilgili yakın zaman da 3 yönetmelik beklenmektedir.
SONUÇ
2828 sayılı Kanunun EK/7 Maddesinde yapılan düzenleme ile birlikte Engelli ailelerinin evde bakım parası yeni düzenleme ile engellenmiştir.
Mülga olan Ek Madde 7 ile çelişen yönetmelik İdare Mahkemesinde yenilgi aldığından dolayı yeni düzenleme yönetmelik dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Hane Halkı geliri dikkate alınarak yapılan düzenleme engelli ailelerini mağdur etmiştir.
Aslında bir engelliye bakmak para ile ölçülmez.
Bu engelliye ailesi bakıyorsa bırakın evde bakım parası vermeyi ,o ailelere her türlü yardım yapılmalıdır.
Bedava hastane ,ilaç ve ayrıca diğer yardımcı malzemeler verilmesi gerekir.
Son düzenleme ile engelli ailelerinin omuzlarındaki yükler tonlarca ağırlaştırılmıştır.
Oysa bu konuda yasal düzenleme yapılmaya ihtiyaç yok iken ,yönetmelikte düzenleme beklenirken tersi olarak yönetmelik yasa şekline bürünerek engelli aileleri mağdur edilmiştir.
Anayasa ;
61 Madde’’ Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır’’.
AB uyum yasalarına dayanılarak engelliler için şefkat adına ailelerine yapılan ev de bakım paraları TBMM tarafından 06/02/2014 tarihinde yapılan 6518 sayılı Kanunun 21.Maddesi ile ellerinden alınmıştır.
VEDAT İLKİ
