2014 Yılı Memur Maaş Zammı Tartışmasında Kim Ütüldü?
25 Temmuz 2014
2014 Yılı Memur Maaş Zammında Kim Ütüldü?
2013 yılı Kamu Görevlileri Toplu Sözleşmesi ile 2014 yılının tamamı için sadece taban aylık katsayısı artışı yapılmış, memur maaş katsayısı ve yan ödeme katsayısı arttırılmamıştı. Katsayılarda 2015 yılı 1.dönemi için %3'lük yine 2015 yılı ikinci dönemi için de %3'lük artış öngörülmüştü.
Sözleşmeyi kamu görevlileri adına, kamu görevlilerinin geneline yönelik mali ve sosyal haklarla ilgili olarak Kamu Görevlileri Sendikaları Heyeti Başkanı (Memur-Sen Genel Başkanı) imzalamıştı.
TÜİK tarafından açıklanan TÜFE endeksinin;
- 2015 yılı Haziran ayı endeksinin 2014 yılı Aralık ayı endeksine göre altı aylık değişim oranının %3'lük artış oranını,
- 2015 yılı Aralık ayı endeksinin 2014 yılı Aralık ayı endeksine göre 12 aylık değişim oranının 2015 yılı için öngörülen kümülâtif artış oranını,
geçmesi halinde enflasyon zammı öngörülmüştü.
Enflasyon farkı yok
Buna karşın 2014 yılı 1. ve 2.dönemleri için, 2014 Haziran-2013 Aralık ayları TÜFE farkları ile 2015 Aralık – 2014 Haziran ayları TÜFE farklarının hangi rakamda oluşursa oluşsun bir enflasyon zammı olarak telâfisi öngörülmemişti.
31 yıldan beri ilk defa Temmuzda zam yok
2013-Aralık-Haziran 2014 ayı enflasyon farkı yüzde 5,70 olarak oluştu. Buna rağmen Toplu Sözleşme hükümleri nedeniyle memurlar enflasyon farkı da alamadılar ve bu durumda (Hem Nisan hem de Kasım ayında zam alınan 1995 yılını saymazsak) 1983'ten yani tam 31 yıldan beri ilk defa bir Temmuz ayını zamsız kapatacaklar. Bu durum elbette tartışma konusu. Kimi eski sistem daha avantajlıydı derken Memur-Sen yetkilileri 2014 yılı için uygulanan seyyanen zamlı yeni sistem artışın memurlar için daha iyi olduğunu iddia ediyor.
Mukayeseli tabloda görelim
Bu soruna bir de biz işin uzmanı olarak objektif bir el atalım dedik. Malûm rakamlar yalan söylemez. Bir mühendis, lise mezunu bir şef ve bir memur için maaş hesabını hem halen 2014 yılı için geçerli sistem üzerinden, hem de bu sistem değiştirilmeseydi yüzde 3'er zamlı ve enflasyon farkını dikkate alan eski sistemden karşılaştırmalı olarak yaptık. Yine hesaplarımızda personelin aile durumunu da ortalama standart olarak kabul edilebilecek evli ve ev hanımı eşi olan ikişer çocuklu olarak kabul ettik.
Eski sisteme göre katsayılar
Ocak 2014'te uygulanan taban aylığa yapılan seyyanen 175 TL zammı kaldırıp memur maaş, taban aylık ve yan ödeme katsayılarına Ocak 2014 ve Temmuz 2014 aylarından geçerli % 3'er zamla Temmuz 2014 ayından % 2,70'lik enflasyon farkını uyguladığımızda memur maaş katsayısı Temmuz 2014 ayı için 0,08389 taban aylık katsayısı 1,1195 yan ödeme katsayısı 0,0266 olacaktı. Bu durumda ortalama memurlar için maaş durumu ne olacaktı, gelin somut olarak görelim.
1/4 Derece ve Kademede evli, eşi ücretli çalışmayan ve iki çocuklu 25 Yıllık Mühendis için
Enflasyona duyarlı eski sistem %3+3 artışa Taban aylığa seyyanen zamlı yeni
göre Temmuz 2014 maaşı sisteme göre Temmuz 2014 maaşı
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
125,84 |
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
115,50 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
302 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
277,19 |
|
TABAN AYLIĞI |
1119,5 |
|
TABAN AYLIĞI |
1205,74 |
|
KIDEM AYLIĞI |
41,95 |
|
KIDEM AYLIĞI |
38,50 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ ZAMMI |
21,28 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ ZAMMI |
19,53 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK ZAMMI |
37,24 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK ZAMMI |
34,18 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
796,96 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
731,48 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
1275,13 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
1170,37 |
|
EK ÖDEME |
1195,43 |
|
EK ÖDEME |
1097,22 |
|
AİLE YARDIMI |
179,02 |
|
AİLE YARDIMI |
164,31 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
41,95 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
38,50 |
|
BRÜT |
4339,33 |
|
BRÜT |
4.161,05 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
2625,33 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
2587,85 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
420,05 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
414,06 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
525,04 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
517,57 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
315,04 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
310,54 |
|
TOPLAM BRÜT |
5299,92 |
|
TOPLAM BRÜT |
5.109,65 |
|
GV MATRAHI |
1227,75 |
|
GV MATRAHI |
1.276,59 |
|
GELİR VERGİSİ |
184,16 |
|
GELİR VERGİSİ |
191,49 |
|
DV MATRAHI |
4118,36 |
|
DV MATRAHI |
3.958,24 |
|
DAMGA VERGİSİ |
31,26 |
|
DAMGA VERGİSİ |
30,04 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
1475,58 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
1463,7 |
|
NET |
3824,35 |
|
NET |
3645,95 |
Kayıp Net 178,40 TL
2/6 Derece ve Kademede evli, eşi ücretli çalışmayan ve iki çocuklu 25 Yıllık Şef için
Enflasyona duyarlı eski sistem %3+3 artışa Taban aylığa seyyanen zamlı yeni
göre Temmuz 2014 maaşı sisteme göre Temmuz 2014 maaşı
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
120,8 |
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
110,88 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
92,28 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
84,70 |
|
TABAN AYLIĞI |
1119,5 |
|
TABAN AYLIĞI |
1205,74 |
|
KIDEM AYLIĞI |
41,95 |
|
KIDEM AYLIĞI |
38,50 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ ZAMMI |
18,62 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ ZAMMI |
17,09 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK ZAMMI |
0,00 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK ZAMMI |
0,00 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
796,96 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
731,48 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
478,17 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
438,89 |
|
EK ÖDEME |
916,5 |
|
EK ÖDEME |
841,20 |
|
AİLE YARDIMI |
179,02 |
|
AİLE YARDIMI |
164,31 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
41,95 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
38,50 |
|
BRÜT |
3008,78 |
|
BRÜT |
2.939,81 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
1693,31 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
1732,41 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
270,93 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
277,19 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
338,66 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
346,48 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
203,2 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
207,89 |
|
TOPLAM BRÜT |
3671,13 |
|
TOPLAM BRÜT |
3.614,67 |
|
GV MATRAHI |
1122,22 |
|
GV MATRAHI |
1.179,72 |
|
GELİR VERGİSİ |
168,33 |
|
GELİR VERGİSİ |
176,96 |
|
DV MATRAHI |
2787,82 |
|
DV MATRAHI |
2.737,00 |
|
DAMGA VERGİSİ |
21,16 |
|
DAMGA VERGİSİ |
20,77 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
1002,28 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
1.029,29 |
|
NET |
2668,85 |
|
NET |
2.585,38 |
Kayıp Net 83,47 TL
4/1 Derece ve Kademede evli, eşi ücretli çalışmayan ve iki çocuklu 25 Yıllık Memur için
Enflasyona duyarlı eski sistem %3+3 artışa Taban aylığa seyyanen zamlı yeni
göre Temmuz 2014 maaşı sisteme göre Temmuz 2014 maaşı
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
76,76 |
|
GÖSTERGE AYLIĞI |
70,45 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
54,53 |
|
EK GÖSTERGE AYLIĞI |
50,05 |
|
TABAN AYLIĞI |
1119,5 |
|
TABAN AYLIĞI |
1205,74 |
|
KIDEM AYLIĞI |
41,95 |
|
KIDEM AYLIĞI |
38,50 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ |
13,3 |
|
İŞ GÜÇLÜĞÜ |
12,21 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK |
0,00 |
|
TEMİNİNDE GÜÇLÜK |
0,00 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
796,96 |
|
EN YÜKSEK DM AYLIĞI |
731,48 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
390,51 |
|
ÖZEL HİZMET TAZMİNATI |
358,43 |
|
EK ÖDEME |
796,96 |
|
EK ÖDEME |
731,48 |
|
AİLE YARDIMI |
179,02 |
|
AİLE YARDIMI |
164,31 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
41,95 |
|
ÇOCUK YARDIMI |
38,50 |
|
BRÜT |
2714,46 |
|
BRÜT |
2.669,67 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
120,49 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
1611,51 |
|
EMEKLİ SANDIĞI MATRAHI |
1657,33 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
257,84 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KESENEK |
265,17 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
322,3 |
|
EMEKLİ SANDIĞI KARŞILIK |
331,47 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
193,17 |
|
SGK SAĞLIK KESİNTİSİ |
198,88 |
|
TOPLAM BRÜT |
3350,64 |
|
TOPLAM BRÜT |
3.320,50 |
|
GV MATRAHI |
1048,19 |
|
GV MATRAHI |
1.111,78 |
|
GELİR VERGİSİ |
157,23 |
|
GELİR VERGİSİ |
166,77 |
|
DV MATRAHI |
2493,5 |
|
DV MATRAHI |
2.466,86 |
|
DAMGA VERGİSİ |
18,93 |
|
DAMGA VERGİSİ |
18,72 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
949,68 |
|
TOPLAM KESİNTİLER |
981,01 |
|
NET |
2400,96 |
|
NET |
2.339,50 |
Kayıp Net 61,46 TL
Eskisi avantajlı
Görüleceği üzere hem mühendisler için hem şefler için hem de düz memurlar için gelinen noktada eski sistemin daha avantajlı olduğu açık. Enflasyon farkının dışlandığı bu dönemde TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre Aralık 2013-Haziran 2014 enflasyon farkının % 5,70 olarak oluşup % 3 zam rakamından fazla oluşu memurların açıkça % 2,70'lik bir enflasyon farkını da alamamış oluyorlar. Şu halde Ocak 2014 ve Temmuz 2014 ayında en azından % 3'lük normal artışlar yapılsa ve enflasyon farkı uygulansaydı çıkacak net artış 175 TL olarak taban aylığa yapılan seyyanen zammı aşacaktı. Buna bir de 2014 yılı sonunda enflasyon artışı verilmeyeceğini düşünürsek kaybın daha da artması kuvvetle muhtemel olacak.
Kaybın nedeni
Yani 2014 başında verilen taban aylığa 175 TL eklenmesi biçimindeki zam, taban aylığı yüzde 17 oranında artırmış olsa da, gösterge, ek gösterge, kıdem aylıkları, aile yardımı ödenekleri ve hele de özel hizmet tazminatı ve ek ödeme gibi maaşta yekûn teşkil eden kalemlerin hepsinin memur maaş katsayısına bağlı olması, bunun yanı sıra yan ödeme katsayısına bağlı iş güçlüğü ve temininde güçlük zammı gibi zamların da artıştan yararlanamaması gelinen noktada eski zam sistemin memurlar için daha elverişli olduğunu ortaya koyuyor. Üst kademedeki memurlarda ise bu tür kalemlerin ağırlığı daha da fazla olduğundan kayıpları daha fazla ve zaten sözkonusu sendika da işin bu kısmını inkâr etmiyor.
Kaybeden memur
Hesaptan ve rakamların dilinden açıkça görünen o ki verilen seyyanen zammı ne alt kademede ne de üst kademede olsun hiçbir memur için hesapla göstererek savunmanın imkânı yok. Moda tabirle ifade edecek olursak, 2014 yılında uygulanan zam olayında tabiri caizse ütülen memurlar oluyor.
