Torba Yasa 2014 yazı dizisi2Madencilerin yıllık izni 4 gün fazla oldu

29 Temmuz 2014

Madencilerin yıllık izni 4 gün fazla oldu

 

Torba yasa ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesine eklenen cümle ile yeraltında çalışanların yıllık ücretli izni dört gün arttırılmıştır.

 

“MADDE 5- 4857 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
"Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır."”

 

 

Bilindiği üzere 4857/53 gereğince,

“Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri

Madde 53 – İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,

Az olamaz.

Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.”

 

Şeklinde idi, son yapılan değişiklik ile yer altı işlerinde çalışanların yıllık izni diğer işçilere göre 4 gün arttırılmış oldu.

 

 

 

Taşeron işçilerine kıdem ve yıllık izin birleştirilerek hesaplanacak

 

 

Torba Yasa’nın 6. Maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 56. Maddesine aşağıdaki fıkra ilave edilmiştir.

 

MADDE 6- 4857 sayılı Kanunun 56 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği halde aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresi, aynı işyerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanır. Asıl işveren, alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek ve ilgili yıl içerisinde kullanılmasını sağlamakla, alt işveren ise altıncı fıkraya göre tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir örneğini asıl işverene vermekle yükümlüdür."

Bu değişiklik ile aynı işyerinde aynı işi yapmaya devam ettiği halde hemen her yıl taşeron şirket değiştiği için yıllık izin kullanamayan veya kıdem tazminatı alamayan taşeron işçilerinin hizmetlerinin birleştirilmesi sağlanmıştır.

 

Kamu Kurumlarındaki taşeron işçilerinin kıdem tazminatını kamu kurumları ödeyecek

Torba Yasa’nın 8. Maddesi ile 4857 sayılı Kanun’un 112. Maddesine aşağıdaki 5 fıkra eklenmiştir. Bu değişiklik ile birden çok kamu kurum ve kuruluşunun sözleşme imzaladığı taşeron şirketlerde çalışanların kıdem tazminatı tüm hizmetleri birleştirilerek son kamu kurumu tarafından ödenecek. İşte ilgili madde ve eklenen fıkralar;

““MADDE 8- 4857 sayılı Kanunun 112 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
 

"4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri mülga 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,

b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri mülga 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.

Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı işçinin yazılı talebi halinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması halinde, işçinin aradaki farkı alt işverenden talep hakkı saklıdır.

İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi halinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi yapılmaz.

Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.

Bu madde kapsamında değişen alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir."”

 

 

Kömür madenlerinde çalışanlara en az 2 asgari ücret aylık

Maden Kanunu’na eklenen madde ile linyit ve taşkömürü madenlerinde çalışanlara ödenecek ücret enaz 2 asgari ücret olarak belirlenmiştir.

“MADDE 9- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"EK MADDE 9- Bu Kanunun 2 nci maddesinde sayılan 4. Grup madenlerden "Linyit" ve "Taşkömürü" çıkarılan işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi uyarınca belirlenen asgari ücretin iki katından az olamaz."”

 

Rödovansa kıyak ŞİMDİLİK ertelendi

Maden ve yeraltında çalışanlara Torba Yasa ile verilen yıllık izin artışı, mesai saatlerinin 36 saate indirilmesi, ücretlerinde en az 2 asgari ücrete çıkarılması sonucu maden çıkarıcı Rödovans şirketlerin maliyetlerinde meydana gelen artış devlet tarafından rödovans şirketlere aktarılacak. Yani, madencilere verilen hakların maliyeti topluma (devlete) bindirilecekti ama son anda Nurettin Canikli ve arkadaşlarınca verilen önerge ile aşağıdaki madde genel kurulda çıkarılmıştır. Ancak, yasa çalışmaları devam ederken tekrar karşımıza gelebilir.

“MADDE 10– 3213 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 21- Bu Kanun kapsamında yer altındaki maden işlerinde faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının yeraltındaki maden işlerine ilişkin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında devam eden sözleşmeleri ile bu Kanunun ek 7 nci maddesi kapsamında devam eden rödövans sözleşmelerinde, 4857 sayılı Kanunun 41, 53 ve 63 üncü maddelerinde yapılan değişiklikler ile bu Kanunun ek 9 uncu maddesiyle sınırlı olmak kaydıyla meydana gelebilecek maliyet artışlarının fiyat farkı olarak ödenebilmesine ilişkin esas ve usuller Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir."

DEĞİŞİKLİK ÖNERGESİ TBMM Başkanlığına 639 sıra sayılı Kanun Tasarısının 10. maddesinin tasarıdan çıkarılmasını arz ve teklif ederiz. Nurettin Canikli Mehmet Doğan Kubat Ramazan Can Gerekçe: Kanunun hukuki ve mali boyutlarının daha fazla tartışılmasının temini amaçlanmıştır.