EVLİLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILIYORUM İŞVERENİM İHBAR ÖNELİ İSTİYOR
Çalışma hayatında sıklıkla karşılaşılan sorunların başında evlilik nedeniyle kadın çalışanların işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılmak istemeleridir.
Bunların çeşitli nedenleri vardır.
1.)Ekonomik nedenler
2.)İşyerinde mutsuz çalışma ortamı
3.)İşverenlerin aynı işyeri çatısında evli çiftleri çalıştırmama isteği
4.)Evlilik nedeniyle kadın çalışanın verimsiz olacağı düşüncesi ile işverenin baskıcı davranışları
5.)Evlilik nedeniyle işyerinden kıdem tazminatını alarak,daha iyi şartlarda bir başka işyerine transfer olmak
gibi nedenlerden kısacana söz edebiliriz.
4857 sayılı İş Kanunun 24 ve 25. maddesinde yazılı nedenleri incelediğimizde evlilik nedeni ile iş akdi feshi ile ilgili somut bilgilere ulaşamıyoruz.Bundan Dolayı da 4857 sayılı Kanunun 17.Maddesinde yazılı ihbar önellerini de uygulamaya yer verilmeyeceğini açıkcana görmüş oluyoruz.
Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 12.03.2009,E.2007/41150-K.2009/6661 kararında ;
“İhbar tazminatı iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminat olduğu için, iş sözleşmesini fesheden tarafın feshi haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmaz. Yine, işçinin 1475 sayılı yasanın 14. maddesi hükümleri uyarınca emeklilik, muvazzaf askerlik, evlilik gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı talep hakkı bulunmamaktadır. Anılan fesihlerde işveren de ihbar tazminatı talep edemez…” kararında da belirtildiği üzere evlilik nedeniyle iş sözleşmesini sona erdiren kadın işçiden işveren ihbar tazminatı talep edemez.
Yargıtay’ın bu kararında açık bir şekilde işçi de ve işverende bu hakkın kullanılması karşısında 4857/17.maddesinde belirtilen ihbar önellerinin işlemeyeceğini hüküm altına almıştır.
İş Kanunu 14.maddesindeki hüküm “kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi” şeklindedir. Bu koşullar aslında Mülga1475 sayılı yasanın 14.maddesine baktığımızda evlilik nedeni ile kadın işçinin bir yıl içinde işten ayrılacağını madde metninde zikretmiştir.
O halde ;
-Kadın işçi evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde iş akdini fesh edebilir.
-Kıdem Tazminatı alabilir.
-İhbar tazminatı isteyemez(İşçi)
-İhbar tazminatı isteyemez(İşveren)
-Evlilik nedeni ile bu haktan sadece kadın işçi yararlanacaktır.
-Bu hakkını çalışırken kullanacaktır.
Kıdem tazminatını alarak işten ayrılan Kadın işçi istediği bir işyerinde çalışma hayatına devam edebilir. İşveren bu nedenle kadın işçiye karşı herhangi bir dava açamaz.
Nasıl Bir Yol İzleyerek Kadın İşçi Bu Hakkını Kullanacaktır?
İşverene bir dilekçe yazarak ekine evli olduğunu gösteren evlilik cüzdanı fotokopisini ekleyerek müracaat edecektir.Müracaat edeceği süre evlendiği sürenden itibaren bir yılı aşmayacaktır.
Örneğin:(A) Ltd.Şti çalışanı Sibel Hanım 01.01.2007 yılında işe girmiş.01.06.2011 yılında evlenmiştir.31.05.2012 tarihine kadar evlilikten dolayı kıdem tazminatını isteyerek işten her an ayrılabilir.
Kanunda aslında ihbar öneli oluşmuş. İşverene hazırlıklı ol Sibel Hanım 1 yıl içinde her an işten ayrılabilir diyerek uyarmıştır.
Bu durumda (A)Ltd.Şti yetkilileri Sibel Hanıma İhbar öneli vermeyecekler,kendileri de ihbar öneli isteme hakları olmayacaktır.
Kıdem tazminatına Brüt maaş ve diğer menfaatler eklenerek 365 güne bölünecek,tam yıl ve artan ay gün ile dahil edilerek hesaplanacak tutar da en yüksek Devlet Memuruna ödenecek Kıdem Tazminatı Tavanı miktarını aşmayacak şeklinde hesap edilerek işten ayrılan Kadın İşçiye Kıdem Tazminatı olarak ödenecektir.
Evlilik nedeni ile Kıdem Tazminatının ödenmemesi halinde İş Mahkemesinde dava açma hakkı vardır.
Vedat İLKİ