Bağ-Kur emeklilerinin intibak davası yok
Birisi İşçi-Memur-Bağ-Kur emeklileri derneği başkanı Hamdi Öz olmak üzere 2 SSK emeklisinin Anayasa Mahkemesine kadar gitmiş iki intibak davası var ama hiçbir Bağ-Kur’lunun bu tür davası yok. Bağ-Kur’lulardan birisi de bu tür dava açmazsa aylıkları artmaz….
-Bağ-Kur emeklilerinin de intibaka ihtiyacı var
Tıpkı SSK emeklilerinin aylık hesaplanmasında olduğu gibi 1978 yılından 2000 yılına kadar Bağ-Kur ve memurlar için memur maaş katsayısı ile belli edilen bir emekli aylığı sistemi vardı. 08.09.1999 günü Resmi Gazetede yayınlanan 4447 sayılı Kanun ile 2000 yılından itibaren SSK ve Bağ-Kur çalışanlarının emekli aylığının hesaplanmasında, memur maaş katsayısının kullanılmasına son verildi.
Ayrıca, gerek 1997 gerek 2003 yıllarında Bağ-Kur basamak satın alma uygulamaları getirilmiş ve kişilere geriye doğru basamak fark paraları ödettirilerek, basamak satılmıştır. Fakat iş emekli aylığına gelince geriye doğru basamak farkı peşin alındığı halde, geçmiş yıllar basamaklar arttırılmadığından, basamak satın alanlar da alması gereken emekli aylığından daha düşük rakamlı aylık almaktadırlar.
-1999 yılında Bağ-Kur basamak sistemi değiştirildi
17 Ağustos 1999 depremini fırsat bilen dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan’ın yoğun çabaları ile basın ve millet depremin yaraları ile uğraşırken, millet can çekişirken 21 Ağustos 1999 günü toplanan TBMM, dört gün gece gündüz çalışıp 25 Ağustos 1999 günü 64 ana madde ve 9 geçici madde olmak üzere 73 maddeyi kabul etti. Kanun 08.09.1999 günü 4447 sayılı Kanun olarak Resmi Gazetede yayınlandı.
Bu Kanun ile,
-Bağ-Kur emeklilerinin alacağı emekli aylığını belli eden basamakların gelir tutarlarının hesaplanmasında memur maaş katsayısının kullanılmasına son verildi. Bunun yerine basamak gelirlerinin TÜFE ve GH (Gelişme Hızı) oranında arttırılması kararlaştırıldı.
-Bağ-Kur’dan emeklilik için 9000 gün (kadınlarda 7200 gün) ve 25 yıllık (kadınlar için 20) sigortalılık süresinin yanında bir de YAŞ şartı geldi. İşe giriş tarihlerine göre emeklilik yaşı kademelendirildi ve 40 ile 58 arasında tablolar yayınlandı.
-08.09.1999 gününden sonra işe girenler için ise kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını ve 9000 günü doldurması şartı getirildi.
-Aylık hesabında TÜFE ve GH dikkate alınırken, emekli aylıklarına sadece TÜFE oranının dikkate alınması kanunlaştırıldı.
-Hükümetler basamak gelirlerini yasaya rağmen artırmadılar
Hangi basamaktaki Bağ-Kur’lunun ne kadar aylık alacağını belli eden 24 basamaklı tablodaki rakamların 4447 sayılı Kanun gereğince 1 Nisan 2000 gününden itibaren her yıl nisan ayında bir önceki yılın TÜFE (enflasyon) oranı ve bir önceki yılın Gelişme Hızı oranı kadar arttırılması gerekiyordu. Mesela, 2000 yılı Nisan ayında bir önceki 1999 yılının enflasyon oranı (%68,8) ve 1999 yılının büyüme oranı kadar arttırılması gerekiyordu. 1999 yılında büyüme eksi çıktığı için dikkate alınmayacağından 2000 yılı Nisan ayında basamak gelirleri yüzde 68,8 oranında arttırılmalıydı. Fakat dönemin bakanı Yaşar Okuyan emekliler fazla emekli aylığı almasın diye yasaya rağmen Bakanlar kurulu kararıyla sadece yüzde 25 oranında artış yaptı.
Bu artış hem Bağ-Kur’lulardan alınacak prim rakamını belli eder hem de emeklilerin alacakları aylıkları belli ederdi. Artış oranı yüzde 68,8 yerine yüzde 25 olarak hem de YASADIŞI bir şekilde uygulanması üzerine Bağ-Kur’luların alacakları emekli aylıkları 2000 yılı Nisan ayından itibaren düşmeye başladı.
Aşağıdaki Tablo sadece 2000 yılı Nisan ayında yapılan yasadışı düşük oranlı artış sebebiyle oluşan durumu ifade etmektedir. Bu durum 2008 yılına kadar her yıl tekrarlandı. Kanun’da TÜFE ve GH kadar artacak denirken gerek eski hükümetler gerekse de Akparti hükümeti artışı enflasyon oranı kadar bile artırmadı.
Basamak | Gösterge | 2000 yılı Ocak | 2000’de yasaya | 2000’de yasa | Yasal artış olsaydı | %70 aylık bağlama | |
1 | 4675 | 64561750 | 80.702.188 | 108980234 | 968 | 677 | |
2 | 4975 | 68704750 | 85.880.938 | 115973618 | 1.030 | 721 | |
3 | 5275 | 72847750 | 91.059.688 | 122967002 | 1.092 | 764 | |
4 | 5575 | 76990750 | 96.238.438 | 129960386 | 1.154 | 808 | |
5 | 5875 | 81133750 | 101.417.188 | 136953770 | 1.216 | 851 | |
6 | 6215 | 85829150 | 107.286.438 | 144879605,2 | 1.287 | 901 | |
7 | 6555 | 90524550 | 113.155.688 | 152805440,4 | 1.357 | 950 | |
8 | 6895 | 95219950 | 119.024.938 | 160731275,6 | 1.427 | 999 | |
9 | 7235 | 99915350 | 124.894.188 | 168657110,8 | 1.498 | 1.048 | |
10 | 7575 | 104610750 | 130.763.438 | 176582946 | 1.568 | 1.098 | |
11 | 7915 | 109306150 | 136.632.688 | 184508781,2 | 1.639 | 1.147 | |
12 | 8255 | 114001550 | 142.501.938 | 192434616,4 | 1.709 | 1.196 | |
13 | 9460 | 130642600 | 163.303.250 | 220524708,8 | 1.958 | 1.371 | |
14 | 10560 | 145833600 | 182.292.000 | 246167116,8 | 2.186 | 1.530 | |
15 | 11660 | 161024600 | 201.280.750 | 271809524,8 | 2.414 | 1.690 | |
16 | 12760 | 176215600 | 220.269.500 | 297451932,8 | 2.642 | 1.849 | |
17 | 13860 | 191406600 | 239.258.250 | 323094340,8 | 2.869 | 2.008 | |
18 | 14960 | 206597600 | 258.247.000 | 348736748,8 | 3.097 | 2.168 | |
19 | 16060 | 221788600 | 277.235.750 | 374379156,8 | 3.325 | 2.327 | |
20 | 17160 | 236979600 | 296.224.500 | 400021564,8 | 3.552 | 2.487 | |
21 | 18260 | 252170600 | 315.213.250 | 425663972,8 | 3.780 | 2.646 | |
22 | 19360 | 267361600 | 334.202.000 | 451306380,8 | 4.008 | 2.806 | |
23 | 20460 | 282552600 | 353.190.750 | 476948788,8 | 4.236 | 2.965 | |
24 | 21560 | 297743600 | 372.179.500 | 502591196,8 | 4.463 | 3.124 |
***Bağ-Kur basamakları yasaya uygun artsaydı aylıkların durumu harikaydı
Yıl | Tüfe | Büyüme oranı |
| Yüzde | Yüzde |
1999 | 68,8 | 1 |
2000 | 39 | 7,2 |
2001 | 68,5 | 1 |
2002 | 29,7 | 7,8 |
2003 | 18,4 | 5,8 |
2004 | 9,32 | 8,9 |
2005 | 7,72 | 7,4 |
2006 | 9,65 | 6,1 |
2007 | 8,39 | 4,5 |
2008 | 10,06 | 1,1 |
2009 | 6,53 | Belli olmadı |
Not:1999 ve 2001 yılları negatif olduğundan çarpmadan etkisiz eleman olan 1 rakamı kullanılmıştır.
1999 yılına kadar Bağ-Kur basamak göstergeleri memur maaş katsayısı ile çarpılıyordu ama durum 4447 sayılı Kanun ile değiştirildi. Kanuna göre; “ Tabloda yer alan gelir basamakları, her yıl Nisan ayında ilk olarak bir önceki yılın Aralık ayı ile ondan önceki yılın Aralık ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki değişim oranı kadar, ikinci olarak bir önceki yılın gayrisafi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızları kadar artırılarak belirlenir.”
denildi. Kanun bunu emretmesine rağmen 2000 yılı Nisan ayındaki hükümet yüzde 68,8 artması gereken rakamları sadece yüzde 25 artırdı.
-Bağ-Kur emekli aylıkları basamaklara rağmen farklıdır
Bağ-Kur basamak gelirleri yasal olarak arttırılmadığı için aynı basamaktan aynı prim ödeme süresi ile emekli olan Bağ-Kur’luların bile emekli aylıkları farklıdır. Özellikle de 2000 yılından beri Bağ-Kur’da eşitler arasında adaletsizlik var ve yıllar geçtikçe bu adaletsizlik-fark gittikçe büyüdü.
-Bağ-Kur’lular da Anayasa Mahkemesine kadar gitmeli
SSK’lıların Anayasa Mahkemesine kadar gitmiş 2 davaları var ama Bağ-Kur’luların hiç yok. Bu sebeple, Bağ-Kur’luların da intibak davası açmaları ve kaybettikleri emekli aylıklarını hukukun öngördüğü rakamları çıkartmaları için dava açmaları gerekir. İş Mahkemesinde açılacak olan dava, hakimin de konuya inanması ile Anayasa Mahkemesine taşınabilir.
-Dava açanlar geçmiş birikmişleri alırlar
İster SSK ister Bağ-Kur olsun, Anayasa Mahkemesinde iptal kararı çıkarsa ve iptalden sonra Hükümete yeni bir yasa yapması için süre verilir. Verilen süre içinde TBMM yeni bir düzenleme yapar ama bu sadece sonrası için olur. Bağ-Kur ve SSK’lıların geçmiş yıllar farklarını alabilmeleri için mutlaka dava açmış ve tıpkı Hamdi ÖZ gibi bireysel dava açmaları gerekir.
Yani dava açıp, konuyu Anayasa Mahkemesine götürenler için geçmiş yıllar farkları olur, Açmayanlar için geçmiş yıllar farkları olmaz.