Eski kızlar ölünceye kadar yenileri 18 yaşına kadar sağlık yardımı alabilir
5510 sayılı Kanun ile getirilen Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince kızlar okuyorsa 25, okumuyorsa 18 yaşına kadar ana-babası üzerinden sağlık yardımı alabilir… Daha sonraki yaşlarında ise ya çalışmak, ya evlenmek veya GSS primi ödemek zorundalar…
1 Ekim 2008 günü ve öncesine ana-babası üzerinden sağlık yardımı alan kızlar ise yaşları kaç olursa olsun, evlenmedikleri veya işe girmedikleri sürece ölünceye kadar ana babaları üzerinden prim ödemeden sağlık yardımı alabilirler…
Ali bey, 1991 yılında SSK’lı oldum ve 1964 doğumluyum. Bu duruma göre 5525 gün sayısı ile 2011 yılında emekli olacağımı biliyorum. Ben 1998 yılında kadar SSK’lı çalışmıştım, sonra da isteğe bağlı SSK’lı oldum bu ay da 5600 günü aştım, artık isteğe bağlı prim ödemek istemiyorum. Bundan sonra prim ödemezsem sağlık yardımlarını babamın üzerinden alabilir miyim? Ayşe Yılbırık
Ayşe hanım, evet aynen dediğiniz gibi 1991 yılının hangi ay ve gününde işe girmişseniz, 2011 yılının aynı ay ve gününde SGK’dan eski SSK’lı gibi emekli olacaksınız. Bundan sonra prim ödemenize de gerek yok. Sağlık yardımını ise 1 Ekim 2008 gününden sonra hiç çalışmadığınız ve evlenmediğiniz için babanız üzerinden alabilirsiniz.
***18 yaşından büyük kızlar GSS primi ödemek zorundalar
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SS ve GSS) Kanunu 1 Ekim 2008 günü tamamıyla yürürlüğe girdi ve ülkemizde ilk defa GSS (Genel Sağlık Sigortası) uygulamaları başladı ve artık okumuyorlarsa 18 yaşından büyük çocuklarımız sağlık primi ödemeden sağlık yardımı alamıyorlar.
1 Ekim 2008 gününden itibaren, çalışan veya emekli fark etmez herkes GSS’li ve bunların bakmakla yükümlü oldukları çocukları (18 yaşından küçük çocukları) ise prim ödemeden GSS sigortalısı olacaklardır. Erkek veya kız farketmez 18 yaşından büyük çocukların durumu ise şayet okumuyorlarsa ailenin geliri dikkate alınarak GSS primi alınarak sağlık yardımı veriliyor. Yani, çocuklarımız, 18 yaşını ikmal ettikleri andan itibaren artık birey sayılacaklar ve ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alamayacaklar ve ailenin gelir durumuna göre GSS primi ödenerek sağlık yardımı alabilecekler. Prim ödenmiyorsa sağlık yardımı alamayacaklar.
***Kızlarınız için ödenecek primin hesaplaması
5510 sayılı Kanun’a göre, “Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden” çok olan vatandaşlar çocukları ile ana-babaları için GSS primi ödeyecekler.
Ailenin gelirinin hesaplanmasında geliri toplanacak aile üyeleri ise; “aynı hane içerisinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan oluşacaktır”
Evde sizinle birlikte ikamet eden ve okumayan 1 Ocak 1991 doğumlu kızınız var ve kızınız 1 Ocak 2009 günü 18 yaşını tamamladı ve o gün GSS Kanunu da yürürlükte olduğundan (memur değilseniz) artık kızınız sizin üzerinizden sağlık yardımı-karnesi alamayacaktır. Ancak kızınız GSS kapsamı dışında da değildir. SGK yani Sosyal Güvenlik Kurumu ailenizin gelirlerine bakacak ve evde yaşayan sayısına göre ailede kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden çok ise kızınız için SGK’ya her ay GSS primi ödeyeceksiniz. Mesela, evinizde siz, eşiniz ve 1 çocuğunuz varsa ve ailenin tüm geliri asgari ücret kadar ise kızınız için GSS primi ödeyeceksiniz, aylık geliriniz asgari ücretten daha az ise bu durumda ailenin her bir ferdi başına düşen gelir asgari ücretin 3’te 1’inden az olacağı için kızınıza Kaymakamlık yeşil kart verecektir.
Yapılan hesaplama sonrasında bulunan kişi başına düşen geliriniz,
** Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar ise asgari ücretin üçte biri,
** Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar ise asgari ücret,
** Asgari ücretin iki katından fazla ise asgari ücretin iki katı,
üzerinden yüzde 12 oranıyla prim alınacaktır.
** Yani, kişi başına düşen gelir,
** 231 ile 693 lira arasında ise aylık (Prim hesabı: 693/3 X 0,12=) 27,72 lira,
** 693 ile 1386 lira arasında ise aylık (Prim hesabı: 693 X 0,12=) 83,16 lira,
** 1386 liradan fazla ise (Prim hesabı: 693 x 2 x 0,12=) 166,32 lira,
Genel Sağlık Sigortası primi ödeyeceksiniz.
***Siz isteğe bağlınızı mutlaka dilekçe ile durdurun
5510 sayılı Kanun ile getirilen isteğe bağlı sigorta uygulamaları gereğince 1 Ekim 2008 gününden sonra ödediğiniz primler eski adıyla SSK’ya değil, Bağ-Kur’a sayılıyor ama siz isteğe bağlınızın sona erdirecek olduğunuzdan sizin için pek önemli değil. Fakat, isteğe bağlı sigorta yeni kanuna göre şu şekillerde duruyor.
**Ölünce,
**İşe girince,
**Emeklilik dilekçesi verip emekli olunca,
**Dilekçe verince.
Bu nedenle isteğe bağlı primlerinizi durdurmaları için mutlaka SGK’ya dilekçe veriniz.
***İşe girmediğiniz evlenmediğiniz sürece babanızdan GSS’li yararlanabilirsiniz
Evet, 1 Ekim 2008 gününde kurallar değişti ve artık kızlarımız ölünceye kadar bizim üzerimizden sağlık yardımı alamıyor ama eski kızların bu hakkı evleninceye, işe girinceye kadar devam ediyor. Konuyla ilgili SGK’nın “2008/118” sayılı “5510 Sayılı Kanunun Kısa Vadeli Sigorta Kollarına İlişkin Uygulamaları” konulu genelgesine göre;
“…Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili Kanunları gereği bakmakla yükümlü olunan kız çocukları bakmakla yükümlü olunan kişi sayılacaktır. Ancak, durumlarında değişiklik olduğunda (evlenme, işe girme) sağlık hizmetlerinden yararlanma koşulları bu Kanunun 60 ıncı maddesi hükümlerine göre yeniden belirlenecektir. 01.10.2008 tarihinden önce bakmakla yükümlü olunan kız çocuğu olarak Kurumca sağlık karnesi aktivasyonu yapılan kız çocukları Kanunun yürürlük tarihinden sonra evlenmediği veya işe girmediği sürece bu hak sahiplikleri devam edecektir. Evlenmesi veya işe girmesi halinde bakmakla yükümlü olunan kız çocuğu olarak sağlık hak sahipliği sona erecektir. “ denildiğinden emekli oluncaya kadar sağ olan ana-babanız üzerinden sağlık yardımı alma hakkınız var. Hemen gidip isteğe bağlı sigortayı sonra erdirmek için dilekçe verdikten sonra, en yakın SGK Merkezinde kendinizi babanız üzerinden sağlık aktivasyonu yaptırın.
***Yetim aylığı hakkı ayrı, sağlık yardımı ayrıdır
Bu arada bir çokları konuyu karıştırdığı için dikkat çekelim. Yukarıda açıklananlar ana-babası
daha doğrusu üzerinden sağlık yardımı alacağı ana-babası sağ olanlar için geçerlidir. Ana veya babası ölüp de kendilerine yetim aylığı bağlananlar bu aylıkları aldıkları sürece sağlık yardımı da alırlar. Ana veya babası sağ olup da 18 (veya okuyorsa 25) yaşından sonra sağlık yardımı alamayanların, ana-babalarının vefatıyla kendilerine yetim aylığı bağlanmışsa (ki evli olmamak, çalışmamak, emekli olmamak şartıyla yetim aylığı verilir) kendilerine yetim aylığı ile birlikte sağlık yardımı da verilir.