Evde iş yapan kadına düşük prim fiilen uygulanamıyor
Geçtiğimiz günlerde bir TV programında kadınlara tanınan evde iş yapıyorum yasasından yararlanmak için, defterdarlığa gittiğimizde belge veremeyeceklerini belirtip, vergi dairesine yönlendirdiler. Vergi dairesindekilerden, vergiden muaf belgesi istediğimde , mükellef değildir şeklinde belge vereceklerini muaf belgesi veremeyeceklerini söylediler. Bu belge yeterli midir? Sigorta ise bunu kabul etmiyor hatta bu konuda bilgileri bile yokmuş. Biz dilekçeyi nereye ve ne şekilde yazacağımıza dair bilgi verebilir misiniz? 100 lira eksik prim ödemek benim için çok önemli ama bunun için aylardır uğraşmaktan yorulduğum gibi kapı kapı dolaşıp bu konuyu sormaktan da utanıyorum. İsmi mahfuz
Kanunda olmadığı halde evde iş yapan hanımlara jest yaptıran Bakan, onların daha az prim ödemeleri uygulamasını yönetmeliğe koydurttu ama ne Bakanın ne de SGK Başkanının gücü fiiliyata geçirmeye yetmedi… Bürokrasi ev hanımlarına eziyete devam ediyor…
Hanımefendi, SGK’nın trilyonlarca lira verip bastırdığı Reform Tanıtım kitapçığında ilk defa gördüm, “Oya yapan kadınlar az prim ödeyerek emekli olacaklar” diyordu. Ben de işin peşine düştüm ve konuyu her platformda dile getirdim ama SGK bu konuyla ilgili daha bilgisayar programı yaptırmadığı gibi çalışanlarını da bilgilendirememiş ama yine durmamış yine trilyonlarca lira vererek ilk baskısını yaptıkları “Sosyal Güvenlik Dergisi”nde de aynı konuyu bir daha tanıtmışlar ama ülkemizde bir kişiye bile uygulanamamış bir sistem için bakın dergide ne diyorlar?
“…E) El Sanatları ile Uğraşan Kadın Sigortalılara Tanınan Haklar
1) Prim Miktarı;
1/10/2008 tarihinden önce 193 sayılı Vergi Usul Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkransının (6 ) numaralı bendinde belirtilen işleri, hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yapmakta olanlardan, 1/10/2008 tarihinden sonra aynı şartlarla bu işleri yaptıkları tespit edilen kadınların; isteğe bağlı sigortalı olarak 2008 yılı için prime esas kazanç günlük kazanç alt sınırının onbeş katı üzerinden başlanılarak takip eden her yıl için bir puan arttırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi ödeyeceklerdir.
Örnek : 1/1/2009 – 30/6/2009 dönemi günlük prime esas kazancın alt sınırı olan 22,20.-TL esas alınacak; (22,20 x 16) x %32 = 113,66.-TL aylık prim ödeyeceklerdir.
Bu Hakkı Sağlayan İşler;
Gelir Vergisi Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkransın (6 ) numaralı bendinde belirtilen işler;
• Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak
üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla;
• Oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri,
kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır,
sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve
urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri,
• İşyeri açmaksızın satanlar olarak sayılmıştır.
Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes,festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel teşkil etmeyecektir.”
Yukarıdaki alıntı yazıdan da görüleceği üzere yine yazı içinde sayılan işi/işleri yaptığınıza dair belgeyi alıp SGK’ya vereceksiniz ama sakın ağzınızla yapmayın bir dilekçe ekinde verin ve az prim ödemek isteğinizi de açık seçik yazın. Yine de beceremezlerse bundan siz utanmayın, SGK Başkanı utansın. Trilyonlarımızı döküp, reklam yapabiliyor ama reklamında yazdıklarını yapmayı, yaptırmayı beceremiyor bundan utanılmaz mı?
***Uygulamayı genelgeye yedirttiler
Kanunda var, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde var ama SGK Başkanı imzası ile çıkan genelge ev hanımlarının az prim ile emekli olmasına izin verdirtmedi, daha doğarken boğdular. Çünkü, bu uygulamadan yararlanmak isteyen kadınlar ikamet ettikleri yerdeki defterdarlık veya vergi dairelerinden evlerinde yukarıda sayılan işleri 01.10.2008 gününden önceden beridir yaptıklarını ve halen de yapmaya devam ettiklerine dair yazı alacaklar ve bu yazıyı SGK’ya götürecekler.
Fakat, ne usulde ne de uygulamada bu tür bir belgenin vergi dairelerince verilmesi yok. Vergi dairesine gidenlere yetkililer;”… beyanınız üzerine bu işi evinizde yaptığınıza ve bu işin vergiye tabi olmadığına dair bir yazı veririz ama geçmişte yaptığınızı nerden bilelim bu işin kaydı olmaz ki” diyorlar. Haklılar mı evet haklılar peki eski bir Gelirler Kontrolörü olan SGK Başkan vekili bunu bilmez mi? Bana göre bilir, bilmesi gerekir. Peki öyleyse bu genelge nedir? Sorusunun cevabını herhalde bir yetkili verir.
***Belgeyi alsanız ortada bilgisayar programı yok
Hadi diyelim ki vergi dairesi başkanı eşiniz-dostunuz var ve torpille dahi olsa bu tür bir yazı aldınız ve ikamet ettiğiniz yerdeki Sosyal Güvenlik Merkezine gittiniz. İşte orda ikinci fren karşınıza çıkacak, konuyla ilgili bilgisayar programı olmadığı-yazılmadığı için SGK’nın memurunun bu belge ile bir yere girişi yapabilmesi mümkün değil.
Sonuç olarak, trilyonlar harcayıp halka ilan ettikleri bir uygulamayı bile fiiliyata geçiremeyen yetkililerimiz var. Millet ise vergi dairesi ile SGK arasında gidip geliyor, her gittiğim yerde de bana bunu soruyorlar, ne cevap vereceğimi de şaşırmış durumdayım.
Esnaf yanındakilere kıdem tazminatı olmaz
Bir TV programında 3 kişiden az çalışanı olanın kıdem tazminatı yükümlüğü olamaz demiştiniz ben yanında iki çalıştıran manavım ben bu kişilere kıdem tazminatı ödemek zorunda değil miyim? İsmi mahfuz
Sayın okurum, kıdem tazminatı İş Kanunlarının konusudur ve İş Kanunlarına tabi işyerlerinde çalışanlar için geçerlidir. Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu, 5362 (eski 507) sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde geçerli değildir. Yani, gerçek gelir vergisi mükellefi esnafların yanında 3 veya daha sayıda kişi çalışıyorsa, bu çalışanlar için esnafın kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur.
İşten çıkanlar 10 veya 100 gün sağlıktan yararlanırlar
Şu anki SGK’ya göre işten ayrıldıktan sonra sağlık hizmetlerinden faydalanma süresi nedir? Murat Akarçeşme
01.10.2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince, sağlık yardımı alma hakkı var iken işten çıkanlara her hal ve şartta 10 gün daha sağlık yardımı verilir. Eğer işten ayrıldığı günden geriye doğru bir tam yıl içinde 90 günü varsa, 10 güne 90 gün daha ilave edilerek 100 gün sağlık yardımı alabilir. Bu süreler bittikten sonra eşi veya çocukları (yada ana babası) üzerinden sağlık yardımı alamayacak durumda ise, ailenin gelir durumuna göre her ay GSS primi ödeyerek sağlık yardımı alabilir.
Paranızı ücret garanti fonundan alabilirsiniz
15 Mart 2008’de işyerim çıkışımı verdi. Üç aylık maaşımı alamadım İşyeri iflas etti, herhangi bir şey talep edebilir miyim ve nereye başvurmalıyım? Alpaslan Tanrıver
Sayın Tanrıver, iflas eden ve kapanan işyerinden alamadığınız son üç aya ait ücretlerinizi herhangi bir kesinti olmadan İŞKUR’dan alabilirsiniz. Bunun için şirketin iflas ettiğine dair iflas masasından (veya mahkemeden) alacağınız belge ile işyerinden alacağınız ödenmeyen ücret tutarlarınızı gösteren belgelerle birlikte işyerinizin bağlı olduğu İŞKUR’a müracaat etmeniz gerekir.