İşiyle alakalı olmayan suçtan cezaevine giren kıdem tazminatını alır
1475 ve 4857 sayılı İş Kanunlarımız gereğince işyeri ile alakalı bir suçtan ceza alan işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekmez, ancak işyeri ile alakalı olmayan bir suçtan dolayı cezaevine düşen işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.
Bir çalışanımız kardeşini öldürmekten dolayı cezaevine girdi. Fakat suçu kesinleşmedi henüz. Bu çalışanımız Kıdem Tazminatını almaya hak kazanmış olur mu? Yusuf Delikkaya
Sayın okurum, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25 inci maddesinin, “II. Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı işverenin işçisinin iş akdini tazminatsız derhal sona erdirme yetkisi veren hükümlerine göre; “f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.” Sebebiyle işine gidememesi durumunda işverenin, işçisine kıdem tazminatı ödemesi gerekmez.
Ancak, aynı maddenin IV bendine göre, “İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması.” Halinde işverenin işe gelemeyen işçisine kıdem tazminatını ödemesi gerekmektedir. Bilindiği üzere 17 inci madde ihbar önellerini içermektedir.
Öyleyse, işçinizin, gözaltına alınması ve tutuklanması sebebiyle işe gelememe süresi işyerindeki çalışma süresine göre 2 ile 8 haftaya ulaşması durumunda kıdem tazminatını ödemeniz gerekiyor.
Örnek Yargıtay Kararları
1.KARAR
Yargıtay 9 uncu Hukuk Dairesi
E: 2006/27023, K: 2007/13749, T: 30.04.2007
* KIDEM TAZMİNATI
* ESRAR SATMA SUÇU
* TUTUKLULUK HALİ
* DEVAMSIZLIK NEDENİ İLE İŞ AKDİNİN FESHİ
* İŞVERENİN HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH HAKKI
Davacının işyeri dışında işlediği esrar satmak suçundan dolayı tutuklandığı daha sonra mahkum olduğu anlaşılmaktadır. İşyeri dışında işlenen ve işle ilgili olmayan suçtan dolayı tutukluluk nedeniyle işe devamsızlık zorlayıcı nedene dayandığı Dairemizin yerleşik içtihatlarıyla kabul edilmektedir. Bu nedenle kıdem tazminatının karar altına alınması gerekir.
(1475 s. İş K. m. 14) (4857 s. İş K. m. 25)
2.KARAR
E: 2006/30425, K: 2007/2223, T: 05.02.2007
* FESHİN GEÇERSİZLİĞİ VE İŞE İADE DAVASI
* İŞVERENİN HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH HAKKI
* TUTUKLULUK SÜRESİ
Dosya içeriğine göre davacının görevli memura görevini yaptırmamak için direnme, gece konut dokunulmazlığını ihlal, kasten yaralama ve tehdit suçlarından 29.8.2005-4.10.2005 tarihleri arasında tutuklu kaldığı, bu süre içinde işe gelmeyen davacının iş sözleşmesinin devamsızlık nedeni ile 5.10.2005 tarihinde davalı işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanılarak feshedilebileceği düzenlenmiştir. Söz konusu geçerli sebepler İş Kanunu’nun 25. maddesinde belirtilen derhal fesih için öngörülen sebepler niteliğinde olmamakla birlikte, işçinin ve işyerinin normal yürüyüşünü olumsuz etkileyen hallerdir. İşçinin yeterliliğinden veya davranışlarından kaynaklanan sebepler ancak işyerinde olumsuzluklara yol açması halinde fesih için geçerli sebep olabilirler. İş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli sebeplere dayandığı kabul edilmelidir.
Somut olayda, davacı işçi işyeri ile ilgili olmayan birkaç suçtan dolayı 4857 sayılı İş Kanunun 25/IV maddesinde belirtilen süreden az tutuklu kalmıştır. Yasanın anılan maddesi çerçevesinde yapılan fesih sonucunda işçi, kıdem tazminatına hak kazanmakta, ancak ihbar tazminatı talep edememektedir. Bu nedenle, anılan maddede öngörülen süre, daha çok işçinin ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmaması hususu ile ilgilidir. Söz konusu maddede belirtilen süre dolmadan tutukluluk nedeniyle sözleşmenin feshi halinde işçi, kıdem tazminatından başka ihbar tazminatı da talep edebilecektir. Sözü edilen hükümde yer alan süre koşulu yerine gelmeden yapılan feshin aynı zamanda geçerli sebebe de dayanmadığı şeklinde peşin bir yargı doğru değildir. Gerçekten haklı sebep teşkil etmeyen davranışlar fesih için geçerli sebep olabilir. Davacıların tutukluluk süresi yasal bildirim süresi kadar değilse de süre bakımından fazla olup, bu durumda işin normal yürüyüşünün olumsuz etkileneceği kaçınılmazdır. Olayın bu özelliği dikkate alınarak, fesih için geçerli sebep bulunduğunun kabulü gerekir.
Torba Yasa İçin Seminerim Var
Torba Yasa’nın İş yasalarında, Sosyal Güven’lik alanında ne gibi önemli değişiklikler yaptığını günlerdir bu köşeden anlatmaya çalışıyorum.
Ancak saydığım şu meslek gruplarının; Mali Müşavirler, Muhasebeciler, Yeminli Mali Müşavirler, İnsan Kaynakları Yönetici ve Uzmanları, İşveren Temsilcileri, Sosyal Güvenlik Uzmanları, Avukatlar’ın Torba Yasa’daki değişiklikleri yaptıkları iş gereği çok daha ayrıntılı bilmeleri gerekiyor.
İşte bu ihtiyaca cevap verebilmek; “İstihdam teşviki işverenlere ne getiriyor? İşverenler için hangi teşvik türü daha avantajlı? Yeni Torba Yasayla birden fazla teşvik türünden yararlanmak mümkün mü? Borç yapılandırılınca, teşvikten yararlanmak mümkün olacak mı? Hangi sigortalılar geriye dönük borçlanma yaparak emekli olabilecek?” gibi onlarca soru ve sorunun yanıtlarını İstanbul’da 18 ve 23 Şubat tarihlerinde düzenlenecek seminerlerde vereceğim. Ayrıntılı bilgi için: www.alitezel.com
Yurtdışı Kısmi Emekli Aylığı Alıyorsunuz
Ali bey, benim emekli maaşım 62 TL’dir. Bu doğru mu? Ben Alman vatandaşıyım, Almanya’da 6485 gün prim ödedim. 1996 yılında Türkiye’ye yerleştim. 2005 yılında Türk vatandaşı oldum. Türkiye’de ocak 2007 ile aralık 2008 arasında çalıştım ve 588 gün prim ödedim. Ben 2009 yılında emekliye ayrıldım. Emekli maaşımı hesabınız görünce şok oldum. 650 TL maaş beklerken sadece 62 TL maaş çıktı. Ekber Grust
Ekber bey, esasen Türkiye’deki 588 gün ile emekli olma imkanınız yoktu ama Almanya ile Türkiye arasında var olan Sosyal Güvenlik Sözleşmesine göre emekli olmuşsunuz. Aldığınız aylığın adı yurtdışı kısmi emekli aylığıdır. Hesaplama şekline göre, Türkiye ile Almanya çalışmalarınızın toplamı olan (588 + 6485) 7173 güne göre bir emekli aylığı hesaplanır ve hesaplanan aylığına Türkiye günlerine oranı kadar emekli aylığı verilir. Yani, aslında 7173 güne göre sizin için 756 liradır ama 7173 günün sadece 588 günü Türkiye’de geçtiği için size verilen aylık 62 liradır ve doğrudur. Bu aylığı arttırma imkanınız da yok. Almanya’da geçirdiğiniz çalışma sürelerinde Türk vatandaşı olsaydınız, yurtdışı hizmet borçlanması yaparak tam aylık alabilirdiniz.