Kıdem tazminatı Manifestosu (2) (*)
Çalışanların kıdem tazminatının kaldırılması özellikle İMF sermayesinin arttığı son 10 yılda sürekli gündemdedir ve bu çevreler fırsat kollamaktadır tazminatları kaldırmak için.
Yabancı sermaye ve onun temsilcileri her fırsatta kıdem tazminatından yakınır ve kaldırılması gerektiğini dile getirirler. Nitekim son günlerde üçlü danışma kurulunda da bu konu masaya getirildi. Fakat yine son günlerdeki yaşanan ekonomik krizler ve milyonlarca çalışanın işsiz kalması, çalışanlar açısından kıdem tazminatının ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Resmi rakamlara göre yüzde 15 gerçek rakamlarla %25-30 kadar olan işsizlerin işsiz kaldıkları dönemde kıdem tazminatı gibi işçinin eline geçen toplu bir paranın çok büyük bir önemi vardır. Aile yardımı sigortalarının olmadığı ülkemizde, çok düşük rakamlar olan işsizlik ödenekleri ile geçinmek mümkünde değil iken yeni iş buluncaya kadar ailesinin ölmeyecek düzeyde geçimini sağlaması yada emekli olduğunda yetersiz gelen emekli maaşına bir yan gelir olarak kıdem tazminatı vazgeçilemeyecek bir haktır.
Avrupa’ya bakalım;
Her fırsatta sermayenin örnek gösterdiği Avrupa ülkeleri ile bizim kıdem tazminatlarımız karşılaştırılmaktadır ama iş diğer çalışan ve yurttaş haklarına geldiğinde bu çevreler karşılaştırmayı bırakıp sessiz kalarak çifte standart uygulamaktadırlar….
İMF sermayeli işveren çevrelerin “En yüksek kıdem tazminatı bizim ülkemizde” iddiaları bir yönüyle doğrudur, ama çifte standardın da daniskasıdır. Bazı Avrupa ülkelerinde kıdem tazminatı yoktur bazılarındaki de bizden daha düşüktür. AB ülkelerinde çalışanlara ve vatandaşlara ödenen diğer tazminatlar, işsizlik sigortası, iş güvencesi, kira yardımı, çocuk parası ve aile yardımı yapmaktadır hatta eğitim, sağlık, adalet ve benzeri harcamaları kapsayan sosyal harcamaların bütçe içindeki payları da ülkemize göre çok yüksektir Bazılarında bizim harcamalarımızın üç katına çıkmaktadır.
1-Avrupa’da Kıdem Tazminatı olmayan ülkeler
Bazılarının Avrupa’da kıdem tazminatı yok veya çok düşük dediği ve bize örnek gösterdiği ülkeler var ve ülkeler de bu tablodaki gibidir. Bunu diyenlerden bir dileğim var kıdem tazminatı uygulanmayan aşağıdaki ülkelerden birisini seçin ve tüm sosyal güvenlik ve iş hukuku uygulamaları ile sosyal yardım uygulamalarını aynen getirelim.
ÜLKELER | KIDEM TAZMİNATI |
Almanya | Yok |
Belçika | Yok |
Finlandiya | Yok |
İsveç | Yok |
2-Avrupa ülkelerinde asgari ücret nasıl?
Halen ülkemizde asgari ücret 666 lira ve 1 Temmuz 2009 gününden itibaren 693 lira olacak. Tabi bu rakamlar brüt rakamlar bunların neti de 500 lira civarında.
ÜLKELER | Asgari ücret |
Almanya | 1200 Euro |
Belçika | 1200 Euro |
Finlandiya | 1200 Euro |
İsveç | 1200 Euro |
Portekiz | 700 Euro |
Yunanistan | 700 Euro |
İspanya | 700 Euro |
ABD-USA | 753 Euro |
3-Sosyal yardımlar bizde yok
Avrupa’lı ülkeler, vatandaşlarının onurlu yaşam sürdürebilmeleri, kimseye muhtaç olmamaları için bir takım temel ihtiyaçlarını (gıda, giyim, ayakkabı, barınma, ulaşım, sağlık, eğitim ve ısınma) karşılasınlar diye sosyal yardımlar da yapıyorlar. Buna asgari geçim yardımları diyebiliriz zira ülkeden ülkeye hem ismi hem miktarları değişiyor. Bakın rakamlar nasıl?
Ülkeler | Sosyal Yardım |
DANİMARKA | Tek kişi 1093 € |
Yalnız ebeveyn 1453 € | |
Aile yanındaki 25 yaşından küçük 340 € | |
Ayrı yaşayan 25 yaş altı 705 € | |
Hamile 1062 € | |
İSVEÇ | Çocuklu tek kişi 535 € |
Çocuksuz tek kişi 347 € | |
İki çocuklu birey 975 € | |
Çocuksuz aile 583 € | |
HOLLANDA | Çiftler için 1156 € |
Yalnız ebeveyn 809 € | |
Tek kişi 578 € | |
BİRLEŞİK KRALLIKLAR | Tek kişi 605 € |
Çiftler 923 € | |
İZLANDA* | Çocuklu ebeveyn 837 € |
Tek kişi 485 € | |
İki çocuklu ebeveyn 1093 € | |
Çocuksuz aile 1005 € | |
SLOVENYA | Tek kişilik 468 € |
İRLANDA | Tek kişi 580 € |
MACARİSTAN | Tek kişi 212 € |
İTALYA | Tek kişi 368 € |
FİNLANDİYA | Tek kişi en düşük 1200 € |
Kaynak: : http://www.harb-is.org.tr/
4- Yine geldik kıdem tazminatı konusuna
İş dönüp dolaşıp kıdem tazminatlarının kaldırılmasına geliyor, ara sıra yoklama çekiyorlar bakıyorlar halk tava gelmiş mi? Ses çıkaran yok mu var mı? Diye yokluyorlar. Sesinizi çıkarmazsanız kaldırırlar bu hakkınızı. Öte yandan bugün sadece işçilerin kıdem tazminatı tartışma konusu edilmektedir. Ama tartışma sonucunda kıdem tazminatında bir indirime gidilirse bu, memurları da etkileyecektir. Zira, kıdem tazminatına paralel olarak kamu çalışanlarına da emekli olduklarında çalıştıkları her yıla karşın bir aylıkları ikramiye olarak verilmektedir.
Kıdem tazminatının kaldırılmasını isteyenlere manifetom var.
· AB ülkeleri seviyesinde asgari ücret,
· AB ülkeleri seviyesinde aile ve çocuk yardımları,
· AB ülkeleri seviyesinde sosyal güvenlik yardımları,
· AB ülkeleri seviyesinde emekli aylıkları,
· AB ülkeleri seviyesinde sosyal güvence,
· AB ülkeleri seviyesinde sendikal haklar, işçilerimize tanındıktan sonra ancak kıdem tazminatına sıra gelebilir. İnanıyoruz ki yukarıdaki haklara sahip olacak işçilerimiz kıdem tazminatı istemeyeceklerdir.
5–Çalışanın Hayallerine Sakın Dokunmayın
Ülkemiz işçileri, Avrupa ülkeleri arasında en düşük ücret seviyesine sahiptir ve AB’nin bizi almaktan korktuğu yönlerden biri de 20 milyonluk ucuz işgücünün Avrupa içine akın etmesi gerçeğidir.
Düşük ücret seviyesi ile çalışanlarımızın en büyük hayali ise kıdem tazminatlarıdır. İşverenden alacakları bu toplu para ile ev, arsa, araba almak ya da oğluna işyeri açmak amacında olan işçilerimizin elinden şimdi bu HAYALLERİNİN de alınması gündemde.
Zaten düşük ücret ile emeklilikte alacakları kıdem tazminatı ile hayal kuran işçilerimizin hayallerini de elinden almaz umarım, zira asgari ücret ile açlık seviyesinde yaşayan işçilerin ellerinden hayallerini de alırsanız, çıkabilecek sosyal patlamaların önünde kimse duramaz. Unutmayın, hayal ve ümidi kalmayanların, kaybedecek bir şeyi olmaz.
(*) Kökeni İtalyanca “manifestare” olup düşünce ve görüşleri “açığa çıkarmak, bilinir kılmak” anlamına gelmektedir. Biz de kıdem tazminatı ve kıdem tazminatı konusundaki düşüncemizi açıklıyor ve tarihe not düşüyoruz.
Sınıfta kalırsan ameliyat olursun
Üniversite 4. sınıf öğrencisiyim ve bu haziran ayının 10’nun da mezun olacağım. Halen babamın sağlık sigortasından yararlanmaktayım. Babam SSK işçi emeklisi. Bende 23 yaşındayım. Okul bittikten sonra Temmuz ayında bir ameliyat olmam gerekiyor. Acaba bu ameliyatta yine babamın sağlık sigortasından faydalanmaya devam edebilir miyim? Ferhat Erer
Sayın okurum, 5510 sayılı Kanun gereğince yüksek öğrenimde öğrenci olmak şartıyla 25 yaşını tamamlayıncaya kadar babanız üzerinden SGK’dan sağlık yardımı alabilirsin ama okul bittikten sonra öğrenci sıfatın olmayacağı için alamazsın. Bu nedenle okul kapandıktan sonra sağlık yardımını babanız üzerinden almak istiyorsanız sınıfta kalmanız ve öğrenciliğinizi devam ettirmeniz gerekir.
Grevdeki işçiye sağlık yardımı
Ben 16 Haziran 2008 tarihinden bu yana, yani 11 aydır grevdeyim. İşveren SSK primlerimizi ödemiyor doğal olarak, kapanışta yapamıyor. SSK durumum askıda kalıyor. Ben ve eşim SSK’dan grev boyunca çalışan SSK’lı gibi yararlanabilir miyiz ve bunun bir süresi var mıdır? İbrahim Şen
Sayın okurum, 5510 sayılı Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 67 inci maddesi gereğince, “18 yaşını doldurmamış olan kişiler, tıbben başkasının bakımına muhtaç olan kişiler, acil haller, iş kazası ile meslek hastalığı halleri, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklara muhatap olanlara, afet ve savaş ile grev ve lokavt haline muhatap olanlar sorgusuz ve sualsiz SGK ile sözleşmesi olan tüm kamu ve özel hastanelerden yararlandırılırlar. Ayrıca bu sayılan kişiler için hastaneler provizyon (SGK’dan muayene ön izni) almadan hemen sizleri tedaviye almak zorundadırlar. Gittiğiniz hastanelerde muayene ve tedavi olamıyorsanız bulunduğunuz yerdeki SGK Müdürlüklerine gidiniz.