Memurlara mesai sonrası çalışma hakkı veriliyor
***Memurlar, ister mesai içinde ister mesai saatleri sonrasında gelir getirici faaliyetlerde bulunamazlar…
***Açlık sınırı altında oldukları herkesçe bilinen memurların durumunun Bütçe ile düzeltilemeyeceği belli olunca Hükümet memurların mesai sonrasında çalışmalarına izin verecek yasa çalışmalarına başladı…
***Memurlara ticaret yasaktır
Bir çoklarının yarım yamalak, kulaktan dolma bilgilerle insanları yanılttığı yerlerden birisidir memurun çalışma yasağı konusu. Çünkü, okumayan, okumasını sevmeyen bir toplumuz.
Bizim kanunlarımıza göre, kazanç ve gelir çeşitleri şunlardır;
1. Ticari kazançlar,
2. Zirai kazançlar,
3. Ücretler,
4. Serbest meslek kazançları,
5. Gayrimenkul sermaye iratları,
6. Menkul sermaye iratları,
7. Diğer kazanç ve iratlarıdır.
Hangilerinin memurlara yasaklandığı ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda net olarak yazılıdır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28 inci maddesine göre memura sadece tüccarlık ve esnaflık yapmak yasaktır.
“Madde 28 -Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler”.
Görüldüğü üzere memurlar sadece ticaret ve esnaflık yapamazlar, zirai kazanç, telif (eser) kazancı elde edebilirler. Bu nedenle hem memuriyet yapıp, mesai saatleri dışında ve tatil zamanlarında olmak şartıyla tarlanızı, bağınızı, bahçenizi ekip-dikebilirsiniz, kira geliri elde edebilirsiniz, faiz gelir elde edebilirsiniz, kitap-makale yazıp, resim-heykel yapıp telif kazancı elde edebilirsiniz.
Ancak, esnaflık faaliyetinde bulunursanız ve ticaret yaparsanız veya şirketlerde görev alırsanız memurun disiplin cezası alması kaçınılmazdır.
Örnek Yargı Kararları:
–Danıştay 10 uncu Dairesi
Esas: 1988/2094, Karar: 1989/414, Tarih: 27.02.1989
* ÜCRETSİZ İZİNLİ DÖNEM
* LOKANTA İŞLETME
* GÖREVLE İLİŞİK KESİLME
Davacıya ücretsiz izinli olduğu dönemde süreklilik göstermeyen bir kır lokantası işlettiği nedeniyle verilen memuriyet görevinden çıkarma cezasının mevzuata aykırı bulunduğu Hk.
(657 s. DMK. m. 28, 125) (2577 s. İYUK. m. 49)
–Danıştay 12 inci Dairesi
Esas: 1995/275, Karar: 1995/345, Tarih: 21.03.1995
* MAHALLİ İDARELER SEÇİMİNE KATILMA
* GÖREVDEN AYRILMA
* AÇIKTA GEÇEN SÜRE İÇİN TAZMİNAT
* ARICILIK FAALİYETİ
Zabıta memuru olarak görev yapmakta iken 26.3.1989 tarihinde yapılan mahalli idareler seçimine katılmak için bu görevden istifa eden davacının, seçimi kazanamaması nedeniyle göreve döndürülmesi isteminin reddine dair işlemin idare Mahkemesince iptal edilmesi üzerine açıkta geçen sürelerde yoksun kaldığını öne sürdüğü maaş ve parasal hakları tutarının tazminat olarak ödenmesi istemiyle açtığı davada, davacının başvuru tarihinden, görev başlatılacağı tarihe kadar açıkta geçirmiş olduğu sürelerde arıcılık faaliyeti sebebiyle elde ettiği gelirin 657 sayılı Kanunun 28.maddesinde belirtilen faaliyetler kapsamında (yasak faaliyetlerden) olmaması sebebiyle tazminat miktarından düşülemeyeceği hk. (657 s. DMK. m. 28)
***Şimdi Kanunu değiştiriyorlar
Halen, Başbakanlıkta yürütülen çalışmalara göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28 inci maddesi, memurların mesai sonrasında dışarıda çalışma hakkı olacak şekilde yeniden düzenlenmektedir.
Düşünülen çalışma şekline göre memurlar, esnaflık ve tüccarlık yapabilecek ama işçi gibi çalışamayacak.
Tasarı taslağına göre;
“Devlet memurları, kamu kurum ve kuruluşlarından menfaat temin etmemek ön şartı ve 4857 sayılı İş Kanunu, 5953 sayılı Basın-İş Kanunu, 854 sayılı Deniz-İş Kanunu ve Borçlar Kanunu kapsamında “hizmet akdi” ile çalışmamak ve mesasi sonrası olmak kaydıyla, diğer gelir getirici faaliyetlerde bulunabilirler…” şeklinde olabilecektir.
Şayet, bu şekilde bir değişiklik TBMM’den geçerse;
Memurlar,
–Seyyar satıcılık,
–Küçük esnaflık,
–Ticaret işleri,
–Şirket ortaklığı ve tacirlik yapabilecekler ve ticaret şirketlerinde görev de alabilecekler.
–Ticaret ve sanayi müesseselerinde (işçi olmamak şartıyla) vekil olarak görev alabilecekler,
–Kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olabilecekler,
Yaş düzeltmesi emeklilikte işe yaramaz
Soru: Eşim, kimliğinde 10.09.1963 doğumlu görünüyor, kendisi aslında 10.09.1959 doğumlu ve 22 yıl prim ödemesi var. Kimliğe göre emekli olamıyor yaşını mahkeme kararı ile yaşını büyütmemiz durumunda emekliliğe hak kazanır mı? Fadime Seyitoğullari
Cevap:
Sigortalıların ilk defa malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olduğu tarihte, nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihleri esas alınır. Mevzuata göre, sigortalının 5510 sayılı Kanun ve bu Kanunla yürürlükten kaldırılmış kanunlara tâbi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz.
Çeyiz parası 24 aylık tutarındadır
Soru: Babamın vefatı nedeniyle, 01.05.2004 tarihinde T.C. Emekli Sandığından tarafıma maaş bağlandı.10.10.2009 tarihinde evleneceğim. Evlenme ikramiyesi olarak son aldığım maaşın 12 katı tutarında ödeme yapacaklarını söyledi T.C. Emekli Sandığı. (5434 Kanun, 90.Madde) 5510 sayılı Kanun’da da 24 katı ödenir diyor. Şimdi evlenme ikramiyesini 12 katı mı alacağım, 24 katı mı? Mahkemeye verip kalan 12 katı tutarı da alabiliyor muyum? Yol gösterirseniz memnun olurum. Funda Eroğlu
Cevap:1 Ekim 2008’de uygulanmaya başlanılan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, çeyiz parası şu anda SSK’dan ya da Bağ-Kur’dan yetim aylığı alan kızlara, evlenmeleri halinde 24 ay üzerinden ödenmektedir. Ancak SGK, 5434 sayılı kanuna göre yetim aylığı alan kızlara 12 ay çeyiz parası vermekte olup dava edilmesi halinde bu 24 kata çıkar.
Dul aylığı sadece evlenince kesilir
Soru: Ali bey ben, isteğe bağlı Bağ-Kur’dan 6 ay sonra emekli olacağım yalnız Bağ-Kur’dan dul aylığı almaktayım herhangi bir kuruma geçme hakkım var mı? Emekli olunca dul aylığı kesilir mi? Volkan Çerçi
Cevap: Sayın okurum, Bağ-Kur’dan emekli olduktan sonra da dul maaşınızı almaya devam edeceksiniz. Yani her iki maaşı da aynı anda alacaksınız. Dul aylığınızı sadece evlenirseniz kaybedersiniz.