SGK’daki teşvikler kişi ve gün sayısı bazlıdır
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun teşvikleri işyeri ve işveren bazlı değil işçi-sigortalı bazlıdır. Bu nedenle işyerinizde birden çok teşvikten faydalanma hakkınız var…
Hatta aynı işçi için bir aynı günlere rastgelmemesi şartıyla birden çok teşvik uygulamasından faydalanma hakkınız da var…
Ali bey, SGK’ya bildirge verirken şirket olarak yüzde 5 sigorta işveren primi desteğinden faydalanmaktayız. SGK yayınlamış olduğu 2009-113 sayılı genelgesinde yer alan aşağıdaki bölümde, “10- Diğer Tesvik Kanunlarından Yararlanan İsverenlerin Geçici 9 uncu Madde Hükmünden Yararlanmalarına İliskin Usul ve Esaslar” başlığı altında, “Diğer tesvik kanunlarına istinaden isveren hissesi sigorta prim tesviki uygulamasından yararlanmakta olan isverenlerin, tesvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen tesvikten yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır. …” diye yazıyor. Şirket olarak hem yüzde 5 işveren hissesinden hem de yeni getirilen 113 sayılı genelge kapsamında yer alan yeni işe giren personelimiz için bu teşvikten yararlanabilir miyiz? Eser Kürüm
Sayın okurum, son yıllarda kayıtdışı istihdamı kayıt altına alabilmek adına ve işveren üzerindeki sigorta prim yüklerinin azaltılması için Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamaları için birden fazla teşvik sistemi getirilmiştir.
Üstelik, SGK’daki teşvik uygulamalarının hemen hepsi hem işçi bazlı hem de gün sayısı bazlıdır. Konuyu en sonra 5921 sayılı Kanun ile getirilen teşvik ile açıklamak da fayda var.
***En son gelen teşvik
18/8/2009 tarihli ve 27323 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 9 uncu madde eklenmiş olup bu değişiklik ile SGK’ya yeni bir teşvik daha getirilmiştir.
Konuyla ilgili olarak da Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2009-113 sayılı Genelge yayınlanmış ve konu açıklanmaya çalışılmıştır.
Kanun maddesine göre;
“2009 yılının Nisan ayına ait prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalı sayısına
ilave olarak, 31/12/2009 tarihine kadar, ise alınma tarihinden önceki üç aylık dönem içinde
Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışındaki
kişilerden olmak kaydıyla ise alınan ve fiilen çalıştırılanlar için; 5510 sayılı Kanunun 81 inci
maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı
üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, altı ay boyunca
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Bu madde kapsamında işe almaya ilişkin 31/12/2009
tarihini 30/6/2010 tarihine kadar, primlerin Fondan karşılanma süresini ise altı aya kadar
daha uzatmaya, Bakanlar Kurulu yetkilidir….”.
***Teşviğin şartları
İşverenlerin, 5921 sayılı Kanun ile getirilen, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanılabilmesi için hem sigortalılar hem de işverenler yönünden bazı ön şartlara ihtiyaç vardır.
–Sigortalılar yönünden;
Sigortalıların,
– 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında işe alınmış olması,
– İşe giriş tarihinden önceki üç aylık dönemde Kurumumuza verilen aylık prim ve
hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması,
– Fiilen çalışması,
Şartları vardır. Yani, bu teşvikten yararlanacak işçilerinizi yıl sonuna kadar almanız gerekir ama işe aldığınız işçi en az üç aydan beridir işsiz olmalı, bunun tespiti de işe aldığınız aydan önceki üç ay içinde SGK’ya hiçbir işveren tarafından bildirilmemiş olması gerekir.
Öte yandan işçinin bu teşvikten yararlandırılabilmesi için işyerinde fiilen çalışması lazım, istirahatli olduğu, yıllık izin süresinde olduğu zamanlarda bu teşvikten yararlandıramazsınız.
-İşyerleri yönünden;
İşe alınan işçilerin
– 2009/Nisan ayına ilişkin olarak düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı
sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması gerekmektedir.
Yani, 2009 nisan ayında işyerinizden SGK’ya verilmiş toplam işçi sayısını aşan işçiler için bu teşvikten yararlanabilirsiniz.
Ancak, işyerinizi 1 Mayıs 2009 gününden sonra ilk defa açmışsanız işe aldığınız (yukarıdaki şartlara uyan) bütün işçiler için bu teşvikten yararlanabilirsiniz. Fakat bundan faydalanacaksanız işyerinizi en geç 31.12.2009 gününe kadar açmanız gerekir.
***Nasıl başvuracaksınız?
Bu teşvikten faydalanılabilmesi için, işverenlerin, anılan maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalıların işe alındığına ve işyeri yönünden gerekli şartların taşındığına ilişkin dilekçe ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat edeceklerdir. Bu müracaat sonrasında durumları uygun görülenler için e-bildirge sayfanızda “5921” kodu size açılacaktır.
***Nasıl ve ne kadar yararlanacaksınız?
İlgili SGK Merkez Müdürlüğü tarafından başvurunuzdan sonra size “5921” kodu açılınca, bu teşvikten yararlanacak işçileri Aylık Prim ve Hizmet Belgesine yazacaksınız ve Kanun Numarası “5921”i seçerek e-bildirgenizi göndereceksiniz. Fakat, dikkat edin fiilen çalışma gerekmektedir. Mesela bir işçiniz bu hak yararlanıyor ve o ay 10 gün istirahat aldıysa bu işçi için 20 günü “5291” kodundan, 10 gün için de diğer teşviklerin kodunda (Mesela yüzde 5 için “5510” kodundan) bildirim yapılmalıdır.
Unutmayın bu teşvik kapsamında işçiniz en fazla 6 ay yararlandırabilirsiniz eğer Bakanlar Kurulu bu süreyi uzatırsa sizde uzatabilirsiniz.
***Kaç para fayda sağlarsınız
Bu teşvik asgari ücrete göre size bir fayda sağlamaktadır. Yani işçinize kaç para veriyorsanız verin size sadece 693 lira olan asgari ücretin yüzde 20’si kadar fayda sağlayacaktır. Bu da işyerinizdeki kısa vadeli sigorta prim oranına göre değişmekle birlikte 138 lira kadardır.
Öte yandan aynı işçinizin ücreti 2772 liradan çok ise bu teşvik sizin için ideal değildir ideal olan yüzde 5 (5510) teşviğidir. Mesela işçinizin brüt ücreti 3000 lira ise yüzde indirim ile 150 lira daha az prim ödersiniz. İşçilerinizin ücreti 2772 liradan az ise 5921 teşviği size daha faydalıdır.
Örnek- Kısa vadeli sigortalı kolları prim oranı 2 olan (B) Kollektif Şirketinin, 2009/Nisan ayına ilişkin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak 13/10/2009 tarihinde işe aldığı ve anılan Kanunda öngörülen şartlara sahip (D) sigortalısının, 2009/Ekim ayındaki prim ödeme gün sayısının 19 gün, prime esas kazanç tutarının ise 850,00 TL olduğu ve anılan sigortalının hizmetlerinin 5921 sayılı Kanun
numarası seçilmek suretiyle Kuruma bildirildiği varsayıldığında,
Anılan sigortalı için, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten 13/10/2009 ila 13/4/2010 tarihleri arasında yararlanılabilecek olup, 2009/Ekim ayına
ilişkin işveren tarafından ödenecek olan tutar ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan
tutar şu formül ile hesaplanacaktır.
Prime Esas Günlük Kazanç Alt Sınırı x Prim Ödeme Gün Sayısı = İşsizlik Sigortası
Fonundan Karşılanacak Olan Prime İlişkin Prime Esas Kazanç Tutarı
23,10 x 19 gün = 438,90 TL
438,90 x 20,5/100 = 89,97 TL prime esas kazanç alt sınırı üzerinden işveren hissesi prim tutarı (İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Olan Tutar)
850,00 x 14 / 100 = 119,00 TL Sigortalı Hissesi Prim Tutarı (İşverence Ödenecek)
850,00 – 438,90 = 411,10 TL Prime Esas Kazanç Alt Sınırını Asan Kazanç Tutarı
411,10 x 20,5/100 = 84,28 TL Alt Sınırı Aşan İşveren Hissesi Prim Tutarı (İşverence
Ödenecek)
İşverence ödenecek olan toplam tutar : 119,00 + 84,28 = 203,28 TL
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan tutar : 89,97 TL olacaktır.