Torba yasa işverenleri SSK’lı yaptı, isteğe bağlıları unuttu
Sermaye yanlısı Torba Yasa ile birlikte, Bağ-Kur mükellefi olan işverenler artık başka işyerlerinde SSK’lı işe girerlerse artık Bağ-Kur’a prim ödemek zorunda kalmayacaklar ve SSK’dan emekli olabilecekler. Ancak, yasa hükmü olmadığı halde 1 Ekim 2008 günü Bağ-Kur’a geçirilen işçilerin ödediği isteğe bağlı primleri SSK’ya sayılmıyor.
***İşverenler Bağ-Kur’lu idi
Torba Kanun öncesi uygulamada, bir kişi üzerinde hem SSK’lı bir çalışma hem de Bağ-Kur’lu bir çalışma mevcut ise sosyal güvenliğin tekliği ve zorunluluğu ilkeleri gereğince önce başlayan kesintiye uğrayıncaya kadar sonra başlayan sigortalılık yürürlüğe girmiyordu.
Bu durum 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Sigortalılık hallerinin birleşmesi” başlıklı 53 üncü maddesine şöyle açıklanıyordu.
“MADDE 53- Sigortalının, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) (Emekli Sandığı, (b)(Bağ-Kur) ve (c)(SSK) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılır.
4. maddenin birinci fıkrasının (b)(Bağ-Kur) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.
İsteğe bağlı sigortalı olanların 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlamaları halinde, bu Kanunun 51. maddesinin üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla isteğe bağlı sigortalılık hali sona erer.
Sigortalının, 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık halleri ile 5. maddenin (a) ve (e) bentlerine tâbi sigortalılık hallerinin çakışması halinde, 4. madde kapsamında sigortalı sayılır ve birinci fıkra hükmü uygulanır.
Sigortalının, bu madde hükmüne göre sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş olması durumunda, ödenen primler birinci fıkraya göre esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiş kabul edilir…”
***Torba Kanun ile SSK’lı olabilecekler
Torba Kanun ile yapılan değişiklik ile artık Bağ-Kur’lu olan işverenler, kendi işyerleri değil ama başka birisinin yanında SSK’lı işe girerlerse Bağ-Kur’a prim ödemek zorunda kalmayacaklar ve SSK’ları geçerli sayılacak.
Bir çalışan aynı zamanlarda hem memur, hem SSK’lı hem de Bağ-Kur kapsamında çalışıyorsa öncelik hakkı memuriyette (4/C) idi. Ancak, aynı sürelerde hem SSK hem Bağ-Kur varsa üstünlük hakkı olmadan önceden başlayan sigortalılık kesintiye uğrayıncaya kadar sonra başlayan geçerli sayılmıyordu. Torba Kanun ile sigortalılık çeşitleri üstünlük stratejisine göre düzenlenmektedir. Olumlu bir düzenlemedir. Buna göre, önceden başlayan sigortalılık geçerli olur ilkesi terkedildi. Sigortalılığın üstünlüğü ilkesi benimsendi. Üstünlük sıralaması, 4/c ) (Emekli Sandığı) sonra 4/a (SSK) ve en son 4/b (Bağ-Kur) olarak düzenlenmektedir. Düzenleme isabetli olmakla birlikte sadece bundan sonrası için değil geçmişe de şamil olmalı. Zira, SGK her zaman yaptığı gibi tutucu davranıp yürürlüğü kanunun resmi gazetede yayınlandığı tarih olarak uygular. Ayrıca, bu düzenleme sadece 5510 sayılı Kanun değil eski 506, 1479, 5434, 2925, 2926 sayılı kanunlardaki sigortalılık çatışmaları için de uygulanmalıdır. Sadece bu sorun sebebiyle SGK’ya karşı açılmış binlerce dava devam etmektedir.
***İsteğe bağlı işçilerden SSK esirgenmeye devam ediyor
Sermaye yanlısı Torba Kanun ile Bağ-Kur’lu işverenler SSK’lı sayılıp daha erken ve daha yüksek maaş ile emekli olabilecek iken işçi iken isteğe bağlı prim ödemeye başlayanların isteğe bağlısı Bağ-Kur’a sayılmaya devam edilecek olması ise garabettir. Haksızlıktır.
Siğil doktoru olmuştum bir aralar
Ali bey facebook sayfanızda, bir zamanlar siğil doktoruydum demişsiniz benim iki oğlumun da her iki el ve kollarında yüzlerce siğili var gün geçtikçe de artıyor, bize de yardımcı olur musunuz? İsmi Saklı-Antalya
Sayın okurum, siğil işi psikolojik bir olaydır ve çocuğun geçeceğine inandırılması halinde 2 veya 3 gün içinde tamamen biter ve bir daha da çıkmaz. Nevşehir Merkez 1 Nolu Sağlık Ocağında Sağlık Memurluğu yaptığım 1985-1987 yıllarında da 300’den fazla çocuğun siğillerini geçirmiştim. Her sabah ocak kapısında 3-5 çocuk beni bekliyor olurdu. Şimdi yapmanız gereken, senaryo olduğunu çocuğa hissettirmeden yaşlı ve çocuğun güvenebileceği bir kişi ile beraber olmasını sağlayın. Güven duyulan kişi, çocuğun ellerindeki siğili geçirebileceğini ifade etsin. Ayrıca inanması için de bir senaryoyu oynasın. Mesela, bir ağaçtan en güzel ve en taze dalından 10 cm’lik çubuk kesip getirmesini istesin, çubuğu ilk çıkan siğil hangisi ise üzerine suyundan sürün. Çocuğa da şimdi bu dalı sadece kendinin bilebileceği bir yere dikmesini söyleyip, çubuk kuruduğunda siğillerinin tamamen biteceğini anlatın. Buna çocuk inanırsa siğilleri de 2-3 gün içinde tamamen biter.
Okur Sorularına Cevaplar
Soru: 13.05.1965 doğum tarihim, 10.02.1986 SSK girişim ve 290 prim gün sayım var. 10.09.2004’te Bağ-Kur başlangıcım var ve orada da 4 yıl 2 ay 21 günlük hizmetim var. 13.03.1988 doğumlu ve 03.11.1991 doğumlu iki çocuğum var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Yaparsam en erken ne zaman emekli olurum? Ayten Şahin-İstanbul
Cevap: 10.02.1986 SSK başlangıcınıza göre SSK’dan emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 42 yaş ve 5075 prim gün sayısı şartlarına tabisiniz. Yaş ve sigortalılık süresi şartını tamamlamış olduğunuzdan 5075 prim gün sayısını tamamladığınız gün hemen emekli olursunuz. Doğumlarınız SSK girişinizden sonra olduğu için 2 çocuk için 1440 doğum borçlanması yaparsanız. 5075 günü tamamlamak için bu kere de 2124 gün daha prim ödeyerek hemen emekli olursunuz. Ancak dikkat ediniz ki SSK’dan emekli olmak için mutlaka prim ödemelerinizin son 3 yıl 6 ayını SSK’lı bir işte çalışarak ödemelisiniz. Ayrıca başka bir seçenek olarak 3600 gün ile 58 yaşında da SSK’dan emekli olma hakkınız var.