Unutmayın bir gün hepimiz emekli olacağız
Emekli aylıklarına intibak gelecek ama gelebilmesi için öncelikle TBMM’den kanun çıkması sonrasında Bütçeden 30 milyar liraya yakın daha para çıkması gerekiyor. İntibak işte burada tıkanıyor, herkes emeklilerin alması gerektiğinden az aylık aldığını biliyor ama iş paraya gelince duruyor…
Unutulmaması gereken, intibak farklarını biz çalışanlar ve vergi mükellefleri ödeyeceğiz yani daha çok vergi, daha çok prim ödemeliyiz, ödemeliyiz diyorum bir gün hepimiz emekli olacağız, şimdi intibak kanunu çıkmazsa emekli olunca biz de yokluk çekeceğiz, gelin bu kısır döngüyü kıralım… intibakı çıkaralım…
***Bakan intibakta son aşamaya gelindi dedi ama…
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Ömer Dinçer, geçen hafta Sosyal Güvenlik Kurumu genel kurulunda emekli maaşlarının intibak ettirilmesi konusunda son aşamaya gelindi deyince, herkes ümitlendi. Basında da intibak sonrası emekli aylıklarının ne olacağı yönünde haberler uçuşmaya başladı. Kimi gazete emekli aylıklarına 100’er lira zam yapılacak derken, kimisi yüzde 50 artış var diyor. Bir başkası da en düşük memur emekli aylığı olan 848 liradan az aylık alan SSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları da bu rakama eşitlenecek diyor.
Fakat, bu kadar beklentiden sonra Bakanlıktan gelen ikinci açıklama beni hayal kırıklığına doğru götürdü. İkinci açıklamaya göre, “Emeklilerimize yönelik yapılması planlanan iyileştirme çalışmaları devam ediyor. Emeklilerimize yönelik yapılacak iyileştirmelerin ne kadar, nasıl ve ne zaman olacağı yönünde çıkan haberler doğru değildir.İyileştirme çalışmaları, bir süre önce Bakanımız Sayın Ömer Dinçer’in talimatıyla başlatılmıştır. Sayın Bakanımız, emeklilerimize yönelik iyileştirme çalışmalarında son aşamaya gelindiği bilgisini de 4 Aralık Cuma günü Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma ifade etmiştir, Ancak, konuyla ilgili çalışmalar henüz tamamlanmadığından yapılacak iyileştirmenin ne kadar ve ne oranda olacağı yönünde bir bilgi henüz kamuoyuna bildirilmemiştir. Başta emeklilerimiz olmak üzere kamuoyumuzun, bakanlığımız tarafından emeklilerimize yönelik iyileştirmeyle ilgili (oran, miktar gibi) bir bilgi verilmedikçe, ilgili haberlere itibar edilmemelidir”.
***İntibakı 20 yıldır duyarım
İntibak kelimesini 20 yıldır duyuyorum, belki daha öncesi de vardır ama benim ilgim 20 yıldan beri devam ediyor. Her bakan, emeklilere intibak sözü verir ama sonra unutur gider. Daha doğrusu unutmaz da intibaka ihtiyaç duyuran kanunları çıkarıp emeklilere daha az aylık vermek için çırpınan siyasiler, intibak kelimesi ve hayalleri ile emeklilerin ağzına bayram şekeri verirler. Mesela, bundan önceki bakan Faruk Çelik’de tıpkı, Ömer Dinçer gibi intibak çalışması yaptırdı ve her emekliye 50 kusur lira zam yapılırsa bütçeye 3,5 milyar (katrilyon) lira yük geleceğini görünce, ne İsa’ya ne de Musa’ya yaranamam deyip varzgeçmişti. Çünkü, 50 lira zam emeklinin kayıplarını karşılamadığı gibi Maliye’de 3,5 milyarlık ek yükü karşımaya yanaşmazdı.
***Bakan Dinçer hesabını yapıyordur
Bakan Dinçer, iki ay önce biz basın mensuplarını kahvaltıya davet etmiş ve orada intibak konusunda çalışma yaptıklarını ifade edince, maliyetini çıkardınız mı, biliyor musunuz? Diye sormuştum. Hayır çıkarmadık daha ama çok mu olur diye soruyla cevap verince, en az 30 milyar olur demiştim.
Çünkü, SSK ve Bağ-Kur’lulara 2008 yılında toplam 42602223 lira emekli aylığı ödedik. Emekli Sandığı da dahil edilince toplam 2008 yılı emekli aylığı ödemeleri, 59 milyar liradan çoktur.
Öte yandan, tüm emekli sayımız 9 milyondan fazla olup SSK ve Bağ-Kur emekli sayısı 7 milyon kişi kadardır. İntibak konusu da SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin konusudur ve her (SSK ve Bağ-Kur) emeklisine 100 lira zam verilse bunun maliyeti (100 X 12 X 7000000) 8,4 milyar lira olacaktır.
Yıllar itibariyle emekli aylığı ödemeleri
Yıllar | SSK | Bağ-Kur | Emekli Sandığı | Toplam emekli aylığı |
2000 | 3.574.600 | 846.100 | 2.336.000 | 6.756.700 |
2001 | 5.708.300 | 1.299.300 | 3.689.000 | 10.696.600 |
2002 | 8.953.900 | 1.993.200 | 5.740.300 | 16.687.400 |
2003 | 13.676.400 | 3.725.300 | 7.772.500 | 25.174.200 |
2004 | 16.555.700 | 4.679.000 | 9.426.000 | 30.660.700 |
2005 | 21.944.000 | 5.526.100 | 11.067.000 | 38.537.100 |
2006 | 24.978.000 | 7.003.855 | 13.094.000 | 45.075.855 |
2007 | 29.410.421 | 8.101.755 | 14.799.552 | 52.311.728 |
2008 | 33.507.897 | 9.099.326 | 16.529.316 | 59.136.539 |
Emekli Sayıları
–Dosya | 8.397.696 |
–Kişi | 9.053.977 |
1 – Yaşlılık aylığı alanlar | 6.150.765 |
2 – Malullük aylığı alanlar | 104.354 |
3 – Vazife malülü | 6.512 |
4 – Ölen Sigortalı (Dosya) | 2.032.420 |
5 – Ölen Sigortalıların Haksahipleri | 2.662.341 |
6 – Sürekli İş göremezlik Geliri Alanlar | 57.052 |
7 – S.İ Ölüm Geliri (Dosya) | 46.593 |
8 – S.İ Ölüm Geliri Alanlar | 72.953 |
| |
***İntibak yasasına neden ihtiyaç var?
Çevrenizdeki emeklilerin bir çoğundan emekli aylığının eşiti olan başkalarına göre düşük olduğu yönünde sızlanmalar duymuşsunuzdur. Bunun en önemli sebebi ülkemizde SSK ve Bağ-Kur’un emekli aylıklarının hesaplanmasında özellikle de SSK’dan emekli olanlar için 25 çeşide yakın değişiklik vardır. Hemen her değişiklik de emekli aylığının hesabına bazen olumlu bazen olumsuz etkilemiştir.
Bu durum memurlarda yoktur. Memur aylıkları intibak gerektirmez.
1978 yılından beridir memurların emekli aylıklarının hesaplanması katsayı ve gösterge sistemi uygulanmaktadır bu nedenle ister 1978 ister 1988, ister 2008 yılında emekli olsun eşit derece ve kadrolu memurlar kuruşu kuruşuna aynı emekli aylığını alırken.
SSK emeklilerinin eşitleri arasında emekli oldukları yılların farklılığı ne kadar çoksa o kadar farklı emekli aylığı ortaya çıkmaktadır.
Bu arada Bağ-Kur emeklilerinde ise 01.01.2000 gününden sonra emekli olanlar arasında farklılık yani eşitsizlikler varken, 2000 öncesi emekli olanlarda ise olması gereken zamlardan daha az zam yapıldığı için daha düşük rakamlı aylık alınması gündemdedir.
Ayrıca, gerek 1997 gerek 2003 yıllarında Bağ-Kur basamak satın alma afları getirilmiş ve kişilere geriye doğru basamak fark paraları ödettirilerek, basamak satılmıştır. Fakat iş emekli aylığına gelince geriye doğru basamak farkı peşin alındığı halde, geçmiş yıllar basamaklar arttırılmadığından, basamak satın alanlar da alması gereken emekli aylığından daha düşük rakamlı aylık almaktadırlar.
YARIN:Ana Sebep Ne?