Hazırlayan
Ali TEZEL
KİM, NE ZAMAN, NEREDEN, HANGİ ŞARTLARDA EMEKLİ OLACAK
GİRİŞ
Sizlerden gelen soruların en başında her zaman, “ne zaman emekli olacağım” sorusu gelmektedir. Bu konuda gelen mesajları binlerle ifade etmek hiç de abartı da olmaz. Öte yandan, sosyal güvenlik kurumlarının açıkları arttıkça, üzerinde ilk oynanmak istenen emeklilik aylığına hak kazanma zamanı olmuştur ve emeklilik zamanları da hep ötelenmiştir. Anayasa Mahkemesi de çalışanları daha geç emekli eden yasaları hep, kazanılmış haklara dokunma değil de beklene haklar üzerinde değişiklik olarak algılamıştır.
Bu yazı dizimizde kimlerin nereden, hangi şartlarla, ne zaman emekli olabileceği örneklerle açıklanacaktır.
Mevcut haklarınızı öğrenmeniz ve en azından haklarınızda daha geriye gidişe dur diyebilmeniz için bu yazı dizisinden ne zaman (hangi tarihte) emekli olabileceğinizi hesaplayabilirsiniz.
Kısa Tarihçe
Çalışanların emekliliklerinin geciktirilmesi işi son dönemde ilk kez, 1987 yılında 3395 Sayılı Kanun ile Turgut ÖZAL Hükümetince emeklilikte belirli bir süre prim ödeme ve belirli bir süre sigortalı olma şartının yanında üçüncü bir şart olarak da belirli bir yaşı tamamlama şartı ile başlatılmıştı.
1992 yılında ise 3774 Sayılı Kanun ile Süleyman DEMİREL Hükümetince emeklilikte “YAŞ” şartı tamamen kaldırıldı. Kadınlar 38 ve erkekler 43 yaşında emeklilik hakkı elde etti.
Ardından, 08.09.1999 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan, DSP, MHP, ANAP Koalisyon Hükümetince TBMM’den geçirilen 4447 Sayılı Kanun ile emeklilikte “YAŞ” şartı yeniden getirildi ve eski çalışanlar için “KADEME” getirildi.
4447 Sayılı Kanun’un eski çalışanlar ile ilgili “KADEMELER” Anayasa Mahkemesince iptal edildi ve TBMM iptal edilen bu “KADEMELER” ile ilgili yeni bir düzenleme yaptı ve 23.05.2002 tarihinden geçerli olan 4759 Sayılı Kanun 01.06.2002 günkü Resmi Gazete’de yayınlandı. Buna göre 08.09.1999 gününden sonra işe giren erkekler 60, kadınlar 58 yaşında emekli olacaklardı.
En son olarak da, Akparti döneminde 01.05.2008 günü yürürlüğe giren düzenleme ile 01.05.2008 gününden sonra işe giren kadın ve erkeklerin 65 yaşında emekli olması sistemine geçildi.
Bu yazı dizisinde nüfusumuzun tamamını kapsayan, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan SSK’lı, Bağ-Kur’luların emeklilik şartları ile devam edip en son T.C. Emekli Sandığı’ndan emeklilik şartlarını anlatarak bitireceğiz.
Bu arada polis, asker, gazeteci gibilerin de özel emeklilik durumları ile özürlülerin özel emeklilik durumları da ayrıntılı olarak ele alınacaktır…