HAFTA TATİLİNİ HAK ETTİĞİ GÜN İŞTEN ÇIKAN İŞÇİNİN HAFTA TATİLİ ÜCRETİ ÖDENMELİ Mİ?
Yıllarca çalışma hayatında iş akitlerinin işçinin hafta tatiline denk gelen günlerde fesh edildiğini görmekteyiz.
Bu fesihlerde birçok işçi ve işveren hafta sonu tatili ücretinin konusunda anlaşmazlık yaşamaktadırlar.
Bu konuda 4857 sayılı İş Hukukunda Hafta Tatili Kavramı ile düzenlemeye gidilmiştir.
Hafta Tatili Kavramı:
4857 /46. maddesine göre, “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce kanunun 63. maddesine göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme verilir” düzenlemeye gidilmiştir.
Tabi ki bu haktan yararlanmak için öncelikle 4857 sayılı İş Kanunun hükümlerine tabi olmak birinci şarttır.
Hafta Tatiline Çalışan İşçi Nasıl Sahip Olacaktır?
4857/63 maddesinde Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 saattir.
4857/46. maddesine göre, hafta tatiline hak kazanmak için aşağıdaki süreler çalışmış gibi kabul edilmektedir;
1- Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlarla günlük ücret ödenen veya ödenmeyen kanundan ve sözleşmeden doğan tatil günleri,
2- Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya babanın, eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne kadar verilmesi gereken izin süreleri,
3- Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri.
İşyerinde çalışmanın, zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmaksızın haftanın bir veya birkaç gününde tatil edilmesi halinde haftanın çalışılmayan günleri hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış gibi sayılacaktır.
4857 sayılı İş Kanununun 46 maddesinin ikinci fıkrası gereğince 45 saati bulan çalışma yapan işçiye ,işveren tarafından çalışılmayan hafta tatili günü için bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ücret ödenecektir
4857 sayılı İş Kanunun 49 maddesinin birinci fıkrasında işçinin tatil günü ücreti, çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir.
Hafta tatili ücretinde neler dikkate alınmayacaktır.Fazla çalışma ücreti, primler, hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerinde çalışan işçilere bu işler için verilen ücret ve sosyal yardımlar dikkate alınmayacaktır.(4857/50 Maddesi)
45 saatlik Haftalık Çalışma Süresini Dolduran İşçi Hafta Sonu Tatil Ücretini İş Akdi Fesh Edilirse Almaya Hak Kazanır Mı?
4857 sayılı İş Kanununda düzenlenen şartları yerine getiren işçiye, işveren tarafından çalışılmayan hafta tatili günü için bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ücret ödenmesi gerekecektir.
Burada uygulamada en çok tartışılan husus ise 24 saat dinlenme süresi ücreti işten ayrılanlar için ödenmesinin yapılıp yapılmayacağı konusunda sıkıntı yaşanıyor. İşçinin hafta tatili gününde iş akdinin sona ermesi durumunda 24 saatlik dinlenme hakkının kullanılması yada kullandırılması fiilen mümkün olmamaktadır.Bununla ilgili 4857 sayılı İş Kanununda işten ayrılanlar için nasıl uygulanacağı yönünde bir hükme rastlamamaktayız.Fakat hak edilmiş bir izin süresi olduğundan ödenmesi gerekmektedir.Nasıl işten ayrılan bir işçinin iş akdi fesh edildiğinde hak ettiği yıllık izin süresi ödeniyorsa aynı şekilde kullanılmayan işçinin elinde olmayan nedenlerle iş akdi fesh edilmiş ise işçi lehine kullanmadığı hafta sonu ücreti de ödenmelidir.
Burada işçi korunmalı esası ile hareket etmekte fayda var. İş Kanununda hafta tatili gününde iş akdinin sona erdirilemeyeceği konusunda bir yasak olmamasına rağmen,işyerlerinde muhasebe ve İnsan Kaynakları departmanlarında çıkış tarihinin hafta tatilinden sonraki gün olarak gösterilmesi işçi lehine uygun bir uygulama olacaktır.
İleride taraflar arasındaki anlaşmazlıklarda sulh yolu ile çözülecektir.İş sonun da düzenlenen ibranamelerde ise kullanılmadan sona eren hafta sonu tatil ücreti ödenerek taraflar ibralaşacaktır.
VEDAT İLKİ
sorularınız için vedat.uzman@gmail.com