VATANİ HİZMET TERTİBİNDEN ŞEREF AYLIĞI ALANLARIN HAKLARI
1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun 24.02.1968 tarihinde RG yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kimlere Bu Aylık Bağlanır?
-Ulusal Kurtuluş savaşına katılarak kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş olan Türk Vatandaşlarına,
-1950 yılında Türk Tugayının Kore’ye ayak bastığı Ekim ayında başlamak ve 1953 yılı Pan-Munjon Ateşkes Anlaşmasına kadar Kore’de fiilen savaşa katılmış olan Türk Vatandaşlarına,
-1974 yılında Temmuz 1 inci ve Ağustos 2 nci Barış Harekatına Kıbrıs’ta fiilen görev alarak katılmış olan Türk Vatandaşlarına
Yaşadıkları sürece vatani hizmet tertibinden maaş bağlanır.
Vatani Hizmet Tertibi Maaşı Esası:
Vatani hizmet tertibinden 6016 gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen memur maaş katsayısı ile çarpılmasından bulunacak miktarda aylık bağlanır.
2011 Yılı için (Ocak-Haziran Döneminde):6016*0,061954=372,72TL.
Dul Eşe Aylık Bağlanır mı?Ne zaman Kesilir?
Hak sahibinin ölümü halinde bu aylık dul eşe ve %75 oranında bağlanır, ancak dul eşin tekrar evlenmesi halinde kesilir.
Vatani Hizmet Tertibi Maaşı Alanlar SSK,Bağ-Kur,ES,ve Diğer Sandıklardan SGK gore Emekli Maaşı Alma Durumlarına Göre yada Çalışmaları Vatani Hizmet Tertibi Aylığı Aşağidaki Yazılı Esaslara Göre Yapılır:
Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık bağlanmadığı gibi, zorunlu olarak sosyal güvenlik kurumlarından birine tâbi olmayı gerektiren bir işte de çalışmadığını belgelemek suretiyle yazılı talepte bulunan hak sahiplerinin aylıkları ise yazılı taleplerinin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aydan geçerli olmak üzere ve bu durumları devam ettiği müddetçe 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan 30 günlük net asgarî ücret tutarı esas alınarak ödenir.
Vatani hizmet tertibinden aylık alanlardan herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık bağlanmadığı gibi, zorunlu olarak sosyal güvenlik kurumlarından birine tabi olmayı gerektiren bir işte de çalışmadığını belgelemek suretiyle yazılı talepte bulunan hak sahiplerinin aylıkları ise yazılı taleplerinin SGK Başkanlığının kayıtlarına geçtiği tarihi izleyen aydan geçerli olmak üzere ve bu durumları devam ettiği müddetçe 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan otuz günlük net asgarî ücret tutarı (dul eşler için bu tutarın yüzde 75’i, diğer yakınları için ise yüzde 50’si) esas alınarak ödenebilmektedir.[1]
2011 Yılı için yukarıdaki esasa gore Net:570,21(Ocak-Haziran Dönemi) için ödenecektir.
Böylece 1005 sayılı yasaya eklenen madde ile olumlu bir düzenlemeye gidilmiştir.
Örneğin:Kıbrıs Gazisi bir vatandaşımız SSK emekli olmuş ise yada çalışıyorsa Vatani Hizmet tertibi aylığı 372,72 TL. olarak ödenecek veya SSK emekli değil ve hiçbir işte çalışmıyorsa 570,21 TL. ödenecektir.
Vefatları halinde dul eşlerine bu rakamın %75’i ödenir.
Bu ödemeler Primsiz ödemeler esasına gore yapıldığından SGK tarafından Hazine den tahsil edilir.
Vatani Hizmet Tertibi Maaşları Haciz Edilir mi?
Bu aylıklar haciz edilemez.
Sosyal Haklar:
Türk vatandaşlarıyla harp ve vazife malûlleri ve bunların eşleri ile şehitlerin eşleri ve şehitlerin anne ve babaları; Devlet Demiryollarının yurt içi hatlarında, Denizyolları şehir hatlarında, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere ya da belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs veya şirketlere ait şehir içi toplu taşıma araçlarında ücretsiz olarak seyahat ederler. Belediyelerce tahakkuk ettirilecek su ücreti % 50’den az indirim içermemek üzere belediye meclisleri tarafından belirlenecek tarife üzerinden alınır.
5510 sayılı SS ve GSSK gore Sağlanan Haklar:
24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler,SUT kapsamına alınmıştır.Hiçbir şekilde tedavilerinde katılım payı ve ilave ücret alınmayacaktır.
Milli mücadeleye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş bulunan Türk vatandaşları ile 1950 yılında Türk Tugayının Kore’ye ayak bastığı Ekim ayında başlamak ve 1953 yılı Pan-Munjon Ateşkes Anlaşmasına kadar Kore’de fiilen savaşa katılmış olan Türk Vatandaşlarına ve 1974 yılında Temmuz 1 inci ve Ağustos 2 nci Barış Harekatına Kıbrıs’ta fiilen görev alarak katılmış olan Türk Vatandaşlarına, barışta güven ve asayişi korumak, kaçakçılığı men, takip ve tahkikle görevli olanların bu görevlerinden dolayı ya da görevleri sona ermiş olsa bile yaptıkları hizmet nedeniyle derhal veya bu yüzden maruz kaldıkları yaralanma veya hastalık sonucu sonradan ölen veya sakat kalanlar hakkında bağlanan aylıklar primsiz ödeme sisteminin de önemli bir unsurunu oluştururken kutsal vatan görevi sırasında can, uzuv ve çalışma gücü bakımından kayıplara uğrayanlara karşı komple ödenmesi gereken bir ödev olmaktadır. Bu aylığın doğrudan sahiplerine karşı yeni sosyal güvenlik ve çalışma dünyamızda SGDP ödemeden çalışma hakkı tanınmış, belli bir rakamın altına düşen aylıklara asgari ücret bazında güvence getirilmeye çalışılmıştır.[1]
Yazıma son verirken Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın bu anlamlı gün için aşağıdaki şiiri yazmıştır.
ÇANAKKALE GEÇİLMEZ
Gürleyen top sesleri Mehmetçiğin sesidir.
Çanakkale ulusun bütünleştiği yerdir.
Denizde Nusrat’ımız,karada bataryalar,
Hamidiye atışta,birde Mesudiye var.
Düşmana yok verecek bir karış toprağımız,
Anadolu bizimdir dalgalan bayrağımız.
Conkbayırı,Kilitbahir,hele Anafartalar,
Tarih sayfalarına yeni bir destan yazar.
Korkumuz yok,birleşsin gelsin yeni ordular,
Atatürk’ün izinde yenilmez Mehmetçik var…
Düşmana yok verecek bir karış toprağımız,
Anadolu bizimdir dalgalan bayrağımız.
Çanakkale köpürür düşmana geçit vermez.
Bu toprağın üstüne başka bayrak dikilmez.
Öyle bir zafer ki bu asırlarca silinmez.
Haykırır tüm ulusum ÇANAKKALE GEÇİLMEZ.
Fazıl Hüsnü DAĞLARCA
[1]-05.10.2009 Şevket Tezel-Bilgili Denetim.
Vedat İLKİ