190 lira dul aylığı olur mu?–Çalıştıkça emekli maaşı düşenler şoktalar—Teşekkürler Yakup SÜNGÜ
26 Kasım 2012
190 lira dul aylığı olur mu?
9.9.1999 günü ve sonrasında işe girip de beş yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 günü olanların geride kalan eşlerinde dul aylığı bağlanır ama yeni emekli aylığı hesaplama sistemi gereğince alacakları dul aylığı asgari ücretin yüzde 35’inin yüzde 50’si kadardır… Yani 190 lira dul aylığı olur ve bundan sonra daha da azalacak…Hele 1 Mayıs 2008 gününden sonra işe giren/girecek olanlara daha da düşük emekli-dul ve yetim aylıkları bekliyor…
Ali bey, eşim 2001 yılında ilk kez sigortalı oldu ve bu yılın Ağustos ayında vefat etti. Bana da 190 lira dul aylığı bağladılar. Başka dullara bakıyorum 500-600 liradan az alan yok, bana neden 190 lira veriyorlar? İsmi Saklı
Sayın okurum, emekli aylığı hesaplama sistemi 1999 ve 2008 yıllarında iki kez sizlere daha az emekli-dul-yetim aylığı verilmek amacıyla değiştirildi. Bu sebeple de size bağlanan dul aylığı düşüktür. Yani verilen aylık yasal ama maalesef doğru değil. Konu, iki kez Anayasa Mahkemesine gönderildi ama orası da bu haksızlığı gidermedi.
***ASGARİ ÜCRETLİNİN DUL VE YETİMİNE ÇOK AZ MAAŞ
Dul-yetim aylığının basit hesaplaması, ortalama aylık kazanç ile yüzde 40 oranının çarpımından ibarettir. Eşiniz büyük ihtimalle sağ iken asgari ücret üzerinden adına prim ödenmiştir. Bu sebeple de bugünkü rakamlara göre asgari ücret 940,50 lirayı baz alırsak, yüzde 40’ı, 376 liradır. Bunun yarısı size verileceğinden 188 lira dul aylığı çıkar. Yani verilen aylık yasaldır. Ancak, eşinizin işe girişi 8.9.1999 günü veya öncesinde olsaydı alacağınız en düşük dul aylığı 340 lira olacaktı. Sadece 1999 öncesinde 900 günü olup da 2000 yılından sonra hiç çalışması-prim ödemesi olmasaydı da alacağınız en düşük dul aylığı 750 lira olacaktı.
Çalıştıkça emekli maaşı düşenler şoktalar
30.08.1968 doğumluyum. 30.08.2012 günü emekli oldum. 2 Şubat 1987 sigorta girişliyim. SSK’lı olarak çalıştım. 5.244 gün sigortam var. Primlerimin çoğu asgari ücret olarak yattı.
01 Ekim 2012 itibariyle maaşım bağlandı fakat düşük olarak bağlandı, şok oldum diyebilirim, bu kadar düşük beklemiyordum açıkçası. Maaşım 720 TL. Almam gereken maaş bu mudur? Y. Bingöl
Sayın okurum, gerek 1999 ve gerekse 2008 reformları sizlere daha az emekli aylığı verilmesi ve sistem de çalıştıkça da alacağınız emekli aylıklarının düşürülmesi üzerine kuruldu. Siz hep asgari ücret üzerinden prim ödemişsiniz ve 2000 yılından sonra da epey çalışmışsınız. Normalde 31.12.1999 gününden sonra hiç prim ödemeniz olmasaydı bugün yaşınız gelip emekli olduğunuzda alacağınız en düşük emekli aylığı 1100 lira olacaktı. Siz 2000 yılı ve sonrasında asgari ücret düzeyinden prim ödemeye devam ettiğinizden, her prim ödeme ayında alacağınız emekli aylığı 2’şer lira düşmüş. Siz yine de iyi sayılırsınız, halen çalışmaya ve asgari ücret veya buna yakın prim ödemeye devam edenlerin ilerde emekli oldukları alacakları emekli aylığı asgari ücretin yüzde 35’ine kadar (329 liraya kadar) düşecek.
Teşekkürler Yakup SÜNGÜ
5 Ekim 2012 günü bu köşeden, “SGK, Bağ-Kur’luyu kandırmış ve bundan da yararlanmaya çalışıyor” başlıklı yazımız yayınlanmıştı. Yazımızdan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu, Tescil ve Hizmet Dairesi Başkanlığı (Başkan vekili Yakup SÜNGÜ) yayınladığı yeni bir talimat ile yasadışı işlemi iptal edip, 30.04.2008 günü itibariyle 60 aydan çok borcu olanların mağduriyetini giderdi. Artık, bu tarih itibariyle 60 aydan çok borcu olanların, aynı dönemde SSK’ya ödenmiş primleri mahsup edilip, SSK hizmetleri yok sayılmayacak.