657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Doğum Yapan Memurun Hakları Nelerdir?

30 Aralık 2014

 

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Doğum Yapan Memurun Hakları Nelerdir?

 

– 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre kadın memura; doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı hafta süreyle analık izni verilir. Çoğul gebelik durumunda, doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta eklenir.
Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği hâlinde doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave edilir. Doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü hâlinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir.

– Kadın memurlara, tabip raporunda belirtilmesi hâlinde hamileliğin yirmidördüncü haftasından önce ve her hâlde hamileliğin yirmidördüncü haftasından itibaren ve doğumdan sonraki bir yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez. Özürlü memurlara da isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez. (657, m. 101).

– Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu M. 104
A- Kadın memura doğum yapmasından önce 3 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 6 hafta müddetle izin verilir. Bu süreden sonra 6 ay süreyle günde bir buçuk saat süt izni verilir.
B- Erkek memura karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine 3 gün izin verilir.
C- Memura isteği üzerine kendisinin veya çocuğunun evlenmesi annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde 5 gün izin verilir.
Ç- Yukarıda belirtilen hallerden başka merkezlerde atamaya yetkili amirler, İllerde Valiler, İlçelerde Kaymakamlar ve yurt dışında Diplomatik Misyon Şefleri tarafından dairesi amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya parça parça olarak mazeretleri sebebiyle memurlara 10 gün izin verilir.
Zaruret halinde 10 gün daha aynı usulde mazeret izni verilebilir. Bu takdirde ikinci defa aldığı bu izin yıllık izinden düşülür.
Bu fıkra hükmü öğretmenler için uygulanmaz.
Bu izinler sırasında özlük haklarına dokunulmaz.
Mazeret izni kullanırken usulüne uygun olarak alınan raporla kullanılacak sıhhi izin süresi mazeret iznini bölmez.

-Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde birbuçuk saat süt izni verilir. Süt izni doğum çocuğun emzirilmesi için tanınan bir haktır. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kanun amirlere inisiyatif tanımamıştır. Süt iznini nasıl kullanacağı konusunda kadın memurun tercihi esastır. Aday memur olanlar içinde geçerlidir ve doğum dolayısıyla mazeret izni almaya engel değildir.

-Doğum yapan memura, 16 ile 18 haftalık doğum izinden sonra analık izni süresinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya yani 2 yılı kadar aylıksız izin verilmesi kanunun emridir (657 m. 108). Bu iznin tek şartı memurun istemesidir. Kanun isteği halinde iznin verilmesini amirin uygun görmesine bırakmamış, verilmesini amir hüküm olarak düzenlenmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu iki yıllık izin hakkını doğan çocuğun bakımı için tanımıştır. Burada yanlış bilindiğinin aksine 2 yıllık izin süresi yalnızca kadın memura özgü değildir. Kanun çocuk bakımından her iki eşi de sorumlu görmüş, bu doğrultuda yalnızca anaya değil ayni zamanda babaya da iki yıla kadar izin alarak çocuğuna bakma hakkı tanımıştır.

Madde 108 – Devlet Memurunun bakmaya mecbur olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde, bu hallerin raporla belgelendirilmesi şartıyla Devlet Memurlarına istekleri üzerine en çok 6 aya kadar aylıksız izin verilebilir.
İstekleri üzerine, doğum yapan Devlet Memurlarına kullandıkları doğum izninin bitim tarihinden başlamak üzere altı ay içinde ve bu süreyi aşmayacak şekilde 6 aya kadar aylıksız izin verilebilir.
Ayrıca, yetiştirilmek üzere (Bursla gidenler dahil) yurt dışına gönderilen memurlarla, yurt içinde ve yurt dışında sürekli görevle atanan memurların eşlerine en çok 4 yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Ancak eşler bu haktan bir defadan fazla yararlanamazlar. Müsaade süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan kalkması halinde memur derhal görevine dönmek zorundadır. Mazeret sebebinin kalkması halinde veya müsaade süresinin bitiminde görevine dönmeyenler memuriyetten çekilmiş sayılırlar.

– Devlet memurlarından çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir.

Memur aylık katsayısı her yıl değişmektedir 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayı (0,076998)’dır. Buna göre çocuğu doğan memura 192,50 TL doğum yardımı ödeneği verilecektir. Ana ve babanın her ikisi de devlet memuru iseler ödenek yalnız birine ödenir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum yardımı ödeneği ödenmez, daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir. Mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar içinde bu yardım anaya verilmektedir. Doğum yardımı ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez (657 m. 207).

 

  ***2015 Sağlık, Neşe, Huzur, Bereket ve Başarı Getirsin… Mutlu Hatıralar Bıraksın Hepimize…***