HABERTÜRK-Malül çocuğu olan annelere erken emeklilik hakkının esasları
15 Haziran 2009
Malül çocuğu olan annelere erken emeklilik hakkının esasları
Halen çalışmakta olan Devlet Memuruyum. Bakmakla yükümlü olduğum Eşim-Annem ve iki çocuğum var. Oğlum 1987 doğumlu bakıma muhtaç zihinsel engelli. Annesi çalışmıyor. Eşim 1959 doğumlu. Eşimi aralık 2006 tarihinde isteğe bağlı sigortalı yaptırdım. 21 ay prim ödedim. Daha sonra pirim ödemelerini devam ettiremedim. Eşimin emekli olabilmesi ve bakıma muhtaç çocuğumuzun olması nedeniyle erken emeklilik için ne yapmamız gerekir? Sigortalı işte çalışırsa ne kadar çalışması veya kaç gün prim ödememiz gerekecek? Malül çocuğu olduğu için farklı bir emeklilik şartı var mı? R.Çelik
Sayın okurum, normal şartlarda 1959 doğumlu olup da ilk defa 2006 yılı Aralık ayında sosyal güvenlik kapsamına giren eşiniz hanımefendi (8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasına işe giren tüm kadınlar gibi);
–Son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde (SSK’lı) işçi olursa;
***58 yaşından sonra olmak kaydıyla en az 7000 gün sayısı prim ödeyerek emekli olabileceği gibi,
***58 yaşından sonra olmak kaydıyla 25 yıllık sigortalılık süresi ile 4500 gün sayısı ile de emekli olabilir. Eşiniz 2006 girişli olduğundan 25 yılı 2031 yılında tamamlayarak 4500 günle işçi olarak emekli olabilirdi.
–Son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde Bağ-Kur’lu (veya isteğe bağlı) olursa;
*** 58 yaşını tamamlamak ve en az 9000 gün prim ödemiş olmak şartıyla emekli olabileceği gibi,
*** 60 yaşını tamamlamak ve en az 5400 gün prim ödemiş olmak şartıyla da emekli olabilir.
Eşinizin bundan sonra memur olma ihtimali çok düşük olduğundan bu seçenek hesaplanmamıştır.
Ancak sizin de bahsettiğiniz üzere malül bir çocuğunuz var olduğundan emeklilik şartlarından eşiniz için değişimler olacaktır.
Malül Çocuğu Olan Annelerin emekliliği;
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları” başlıklı 28 inci maddesi ile;
“Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir” hükmü getirilmiştir.
Bu Haktan Yararlanacak Olan Kadınlar
a) Çalışan tüm anneler ile,
b) İsteğe bağlı sigortalı veya iştirakçi olan annelerdir.
Nasıl Başvurulacak
***Erken emeklilik hakkından faydalanmak isteyen ve çocuğunun, başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda malul olduğunun tespitini isteyen kadın sigortalılar en son çalışmalarının geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvuracaklar.
***Başvurulan yer çocukları hakem hastaneler denilen sağlık kurulu bulunan hastanelere sevk edecekler,
***Prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek ve emeklilik yaş hadlerinden indirilecek süre, (1 Ekim 2008 gününden sonra olmak ön şartıyla) başka birinin sürekli bakımına muhtaç olma halinin başladığı tarih ile sona erdiği tarih arasında geçen veya bu süre içinde çocuğun yaşadığı süreye göre tespit edilecektir.
***Kadın sigortalının başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğunun birden fazla olması halinde her çocuk için ayrı ayrı sevk yapılacaktır.
***Kadın sigortalının Kuruma başvurduğu tarihte aktif olarak çalışıp çalışmadığına
SGK’ca bakılmayacaktır. Yani daha önce çalışması olanlar veya isteğe bağlı olanlar da bu sevk işlemlerini yaptırabilirler.
—Emeklilik Yaşından Düşülecek Sürelerin Hesaplanması
Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların,
***1 Ekim 2008 gününden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri,
a-Hem prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek
b-Eklenen bu süreler ayrıca emeklilik yaş hadlerinden de indirilecektir.
İşte bu sürelerin tespiti için;
– Kadın sigortalının sigortalılık başlangıcının 1 Ekim 2008 tarihinden önce veya sonra olmasına,
– Çocuğun doğum tarihine,
– Ölmesi halinde ölüm tarihine,
– Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malül durumda olma halinin başlangıç ve
bitiş tarihine,
– Çocuğun evli olup olmadığına,
– Kadın sigortalı boşanmış ise velayetin kadın sigortalıda olup olmadığına,
– Çocuğun, kadın sigortalı tarafından evlat edinilip edinilmediğine,
– Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğun birden fazla olmasına,
– 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre
korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretli veya ücretsiz sürekli ve yatılı olarak
faydalanıp faydalanmadığına,
göre belirlenecektir.
Bunlara göre;
Eski sigortalıların durumu,
2008 yılı Ekim ayı başından önce çalışmaya başlayan ve aynı zamanda da başka birinin
sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalının çocuğunun Kurum sağlık kurulu tarafından 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda olduğunun tespit edilerek bildirilmesi halinde, sigortalının 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren geçen çalışma süresinin dörtte biri, toplam prim ödeme gün sayısına ilave edilecek, ilave edilen süre kadar da emeklilik yaş haddinden indirim yapılacaktır
Yeni sigortalıların durumu,
2008 yılı Ekim ayı başından sonra çalışmaya başlayan ve başka birinin sürekli bakımına
muhtaç derecede malul durumda çocuğu bulunan kadın sigortalının çocuğunun doğum tarihi
dikkate alınarak, çocuğun maluliyetinin işe giriş tarihinden önce olması halinde; işe giriş tarihinden, sonra olması halinde ise maluliyet tarihinden itibaren bu haktan yararlandırılmaya başlanacaktır.
—Bu haktan yararlanma süresi,
***Çocuğun yaşam süresince devam eder,
***Evlat edinilen çocuklar için de geçerlidir,
***Birden fazla malül çocuğu olanlara tek hak var.
***Çocuk Esirgemeden sürekli yatılı faydalananlara bu hak yok.
Eşinizin durumuna gelince;
Bütün bunlara göre eşinizin durumuna gelince, şayet eşiniz isteğe bağlı sigortaya prim ödeyecek ise bu ödemeler eski adıyla Bağ-Kur’a yeni adıyla 4/B’ye sayılacaktır ve yukarıdaki Bağ-Kur emeklilik şartlarıyla emekli edilecektir. Eşiniz 21 aylık ödemeden sonra 159 ay (13 yıl, 4 ay) daha isteğe bağlı sigorta primi öderse normal olarak emekli olabilecekti. Fakat malül çocuğu olduğu için dörtte bir az ödeyebilir. Yani 128 ay prim öderse bu uygulama gereğince dörtte bir ilave ile 160 ay sayılacaktır. Mesela 1 Temmuz 2009 günü isteğe bağlı ödemeye başlarsa 128 ayı, 1 Mart 2020 tarihinde tamamlar ve emekli olur ki o tarihte gereken yaşı da çoktan geçmiş olur.
