HABERTÜRK-Gazetecinin izinleri 4 veya 6 haftadır
29 Haziran 2009
Gazetecinin izinleri 4 veya 6 haftadır
Gazetecilerin yıpranması kalktı ama Onların çalışma Kanunları halen 5953 sayılı Basın-İş Kanunu’dur. Bu nedenle de yıllık izin uygulamaları da eskiden olduğu gibi devam etmektedir. Gazetecilerin yıpranması kalktı diye Basın-İş Kanunu’da ortadan kalkmış değildir, gazeteciler meslekte 10 yıldan az süreli kıdeme sahipseler 4 hafta, 10 yıldan çok kıdeme sahip gazetecilere ise 6 hafta yıllık ücretli izin verilir.
Ali bey, şu anda en çok satan bir gazetede muhabir olarak çalışmaktayım. Bize yapılan bir duyuru ile 5510 sayılı Kanun ile gazetecilere verilen yıpranmanın kaldırıldığı ve gazetecilerin de bundan böyle diğer işçiler gibi yıllık izin alacakları bildirildi. Ben bu sene haziran ayında 5 tam yılı tamamlayacağım bu durumda benim yıllık iznim kaç gün olacak? İsmi Saklı
Sayın okurum, evet 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile gazetecilerin hakkı olan yıpranma yani erken emeklilik hakları ellerinde alındı ama bu yıpranma hakkı ile yıllık izin hakkının hiçbir bağlantısı yok. Yıpranma kalktığı için bundan böyle SSK hizmet cetvellerinizde 2A veya 3A görünen yıpranmalı çalışmalarınız olmayacak bunun yerine 1A normal çalışanlar gibi sayılacaksınız. Fakat bu sosyal güvenlik haklarınız bakımından bir düzenlemedir. Sizler 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi çalışan değilsiniz 5953 sayılı Basın-İş Kanunu’na göre çalışıyorsunuz, sanırım yakında bunu da ortadan kaldırmaya çabalarlar ama daha pek su yüzüne çıkarmadılar. Ara sıra kıdem tazminatı fonu gibi tasarılarla basın çalışanlarını da kıdem tazminatı tavanı uygulatarak Basın-İş Kanunu’nu delmeye çalışıyorlar.
Gazetecilerin yıllık izni 4 veya 6 haftadır
5953 sayılı Basın-İş Kanunu’nun 21 inci maddesine göre; “Günlük bir mevkutede çalışan bir gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak şartiyle, yılda dört hafta tam ücretli izin verilir. Gazetecilik mesleğindeki hizmeti on yıldan yukarı olan bir gazeteciye, altı hafta ücretli izin verilir. Gazetecinin kıdemi aynı gazetedeki hizmetine göre değil, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanır.
Günlük olmayan mevkutelerde çalışan gazetecilere her altı aylık çalışma devresi için iki hafta ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izinlerin hesabında bu Kanunun 1 inci maddesindeki “Gazeteci” tabirine girenlerin kıdemleri, iş akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden inikat etmiş olmasına bakılmaksızın, gazetecilik meslekine geçirdikleri hizmet süresi nazara alınmak suretiyle tesbit edilir.
İzin hakkından feragat edilemez.”
Madde metninden de görüleceği üzere;
Basın çalışanlarının Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’nde tutulan kayıtlarına göre ilk gazetecilik kütüğüne kayıt tarihlerinin üzerinden 10 yıl geçmişse meslekte kıdemleri 10 yıl demektir. Yani ister aralıklı, ister aralıksız olsun ilk kayıt tarihinin üzerinden kaç yıl geçtiğine göre basında meslek kıdemi hesabı yapılır.
Öyleyse;
****Günlük bir gazetede en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla;
**Meslekte kıdemi 10 veya daha çok olanlara 6 hafta,
**Meslekte kıdemi daha az olanlara da 4 hafta,
Yıllık ücretli izin verilir. İzin ücreti gazeteci izne çıkmadan önce peşin olarak ödenmelidir.
****Günlük olmayan (haftalık-aylık vs) basında ise altı ayda bir 2 hafta ücretli izin verilmelidir.
Öte yandan, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince yıllık izin süreleri ise 53 üncü madde de belirtilmiştir.
“Madde 53 – İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
Az olamaz.
Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.”
Size normalde muhabir olduğunuz ve Basın-İş Kanunu çalışanı olduğunuz için 5 yıllık kıdeme göre 4 hafta yıllık izin vermeleri gerekir ama Basın-İş Kanunu’nu size uygulamıyorlar da 4857’yi uyguluyorlarsa bu kere 5 yıl için 14 gün izin hakkınız var 6 yılı tamamlayınca ise 20 gün izin hakkınız olacak.
Şu anda gazetenizle sorun yaşamamak adına sesinizi çıkarmıyorsanız da işten ayrılma tarihinden itibaren 5 yıl içinde İş Mahkemesinde dava ederek geçmiş kaç yıl olursa olsun bütün yılların kullanmadığınız yıllık izin ücretlerini yüklüce de faizi ile gazetenizden alabilirsiniz.
Cemal Oral-İstanbul-İlkokul müdürlüğünden emekli olduktan sonra kamu kurumu olan Belediye’de işe girecekseniz 5335 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi gereğince aldığınız emekli aylığının kesilmesi gerekir. Kamu kurumunda çalışmanızın statüsünün yani memur veya işçi olmanızın bir önemi yok.
Yüksel Gürbaz-Eskişehir-Adınıza çıkan KEY ödemelerine 28 Ekim 2008 gününden önce itiraz edip üzerinize düşen görevi yapmışsınız. Şimdi ikinci listede adınız yoksa veya adınız var ama beklediğini rakam çıkmamışsa 1987*1995 arasında KEY’in hüküm sürdüğü dönemde memur olduğunuzdan idari yargıda dava açmanız gerekir. Dava açma süreniz ise 60 gündür.
Ayşe Atalar-İstanbul-1 Şubat 1967 doğum tarihiniz, 1 Eylül 1992 işe girişiniz ile 3600 günü tamamlayıp beklerseniz 58 yaşında yani 1 Şubat 2025 günü emekli olursunuz. Prim ödemeye devam ederseniz 5600 günü tamamlamak şartıyla 49 yaşında yani 2016 yılında emekli olursunuz. Bu arada isteğe bağlı sigortada sakın ha sakın 1 Ekim 2008 gününden sonra 3,5 yıl (1260 gün) kalmayın.
İbrahim Çakır-88 yaşındaki anneniz için 10 yıllık borçlanma yaptığınızdan malülen emeklilik için müracaat edebilirsiniz. Hatta daha önce reddedilen talebinizi de iş mahkemesinde dava edip, kazanırsanız bugüne kadar birikmiş olanları da alabilirsiniz. Öte yandan annenizin zaten 10 yıl yani 3600 günü olduğundan bu da fiili hizmet sayılır.
