KENDİNİ SGK BİLDİREN SİGORTALI AVANTAJ YAKALAR

13 Aralık 2011

KENDİNİ SGK BİLDİREN SİGORTALI AVANTAJ YAKALAR

 

Başlığı gören okurlarımız acaba nasıl bir avantaj yakalayacağız diye düşünecekler yada bir çok okur yeni bir düzenleme oldu da biz mi duymadık diye kafalarında soru işaretleri belirleyecektir.

 

Yazıyı okuduklarında aslında konun yeni bir uygulama olmadığını 12 yıldır yürürlükte olduğunu göreceklerdir.

 

Konuyu detaylıca incelediğimizde aslında uygulama yeni olmasa da yeterince çalışanlar tarafından bilinmediği ve sigortalılara da bu konu hakkında bilgi verilmediğinden dolayı sadece 5510 sayılı SS ve GSS Kanunda düzenleme olarak kalmıştır.

 

Bu düzenleme üzerinde durulmuş olsa idi, kayıtdışı sigortalılığı bir derece de olsa azaltılacağına inanırlardı.

 

Sigortalıların Kendisini SGK Bildirimi Uygulaması Ne Zaman Hayata Geçirildi:

Zamanın Çalışma Bakanı Yaşar Okuyan gazetecilik yaptığı yıllarda kendi sigortalarının işverenler tarafından eksik gösterildiğinden dolayı şikayet ediyordu.

Bunu önlemenin bir yolunun da sigortalının kendini SSK’ya bildirmesinden geçeceğini savunuyordu.

Yapılan düzenleme de ısrarla bu maddenin kanuni düzenlemesinin yapılmasını istemişti.

 

25.08.1999 tarihinde 4447 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunda değişiklik yapan Kanun yayınlanmıştır.

EK MADDE 40– (Ek : 25.08.1999 – 4447 / 16 md. Y.T.01.01.2000 ) Bu Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayılanlar, çalışmaya başladıklarını işe başladıkları tarihten itibaren 30 gün içinde Kuruma bildirirler. Bildirimler ile ilgili Kurumca yapılacak işlemlerin usul ve esasları, yönetmelikle belirlenir.

 

Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (2004):

Madde:15-Sigortalı,çalışmaya başladığını,çalışmaya başladığı tarihten itibaren en geç 30 gün içinde örneği Ek:7’de bulunan ”Sigortalı Bildirim Belgesi” ile ilgili Üniteye Bildirir. Sigortalı tarafından iki nüsha olarak doldurulan belge Ünitece alınıp genel evrak numarası işlendikten sonra bir nüshası sigortalıya geri verilir. Sigortalının bildirimi ile işverenin bildirimi arasında farklılık olduğu taktirde,Ünitece durum taahhütlü bir yazıyla sigortalıya gerekirse işveren bildirilir.

 

Bu Kanun yayınlandığı tarihten 2008/Ekim ayında yürürlüğe giren 5510 SS ve GSSK geçen süreçte hiçbir şekilde e-bildirge sisteminde düzenlemeye gidilmemiştir.

Sigortalılar bilgi verme açısından zamanın SSK ünitelerinde EK/7 verilirken sıkıntı yaşamıştır.

Kısacana Üniteler bu evrakların nasıl işveren evrakları ile denkleştirileceği konusunda işlem yapmakta yetersiz kalmıştır.

 

5510 sayılı SS ve GSSK Aynı Konu Güncelliğini Koruyor:

Sigortalılar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde,sigortalı olarak çalışmaya başladıklarını SGK’na bildirirler. Ancak, sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine delil teşkil etmez.( 5510/8.madde ikinci fıkrada düzenlenmiştir.)

 

12.05.2010 Tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Sigortalı İşlemleri Yönetmeliğinde Sigortalıların Kendilerini Bildirmesi Madde:12 ‘de açıklanmıştır:

1)5510 sayılı Kanunun 4-1(a) bendi kapsamındaki sigortalılar, çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, örneği Ek-3’te bulunan sigortalı bildirim belgesi ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda SGK’na bildirirler. SGK’ca, sigortalının ilgili işveren tarafından bildirilmediğinin ya da bildirildiği hâlde sigortalı bildirimi arasında farklılık bulunduğunun tespiti hâlinde, durum, taahhütlü bir yazıyla sigortalıya, gerekirse işverene bildirilir. Yapılan bildirimlerin sonucunda farklılık giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna göre işlem yapılır. Sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine delil teşkil etmez.

2)5510 sayılı Kanunun 4 -1 (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde belirtilen tarımsal faaliyette bulunanlar faaliyetlerine başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde sigortalılıklarını sigortalı bildirim belgesi ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda SGK’na bildirirler. Bu kapsamdaki kişilere ilişkin yapılan bildirimlerde farklılık olması hâlinde yapılacak yazışmalar sonucunda farklılık giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna göre işlem yapılır.

 

Oysa SSİY uygulamanın ana hatları çizilmiştir.

1.)Hizmet Akdi ile Çalışan İşçiler çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, örneği Ek-3’te bulunan sigortalı bildirim belgesi ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda SGK’na bildirirler.

2.)Tarım Bağ-Kur Kapsamında çalışanlarda bir ay içinde sigortalılıklarını sigortalı bildirim belgesi ile doğrudan veya internet ya da benzeri ortamda SGK’na bildirirle

 

Kaynağından sigortalı öncelikle kendisini bildirmesi sigortalılık açısından süre avantajını yakalama fırsatı bulurken SGK kayıtdışının üzerine hızla haraket etme imkanına kavuşacaktı.

 

SGK öncelikle sigortalama açısından kayıtdışılığa itilen kesim olan 4-1(a-SSK)’lı sigortalılardır.Çalışanların mağduriyetini önleme adına Sigortalının Kendini Bildirmesini teşvik edilmelidir.

 

Uygulamaya baktığımızda yaklaşık 12 yıla yakın süredir,bu işlemin bir türlü e-sigorta ortamında gönderilmesi konusunda alt yapı hazırlanmamıştır.

 

Uygulamada hayata geçirilmiş olsa idi Kadim Servisleri de rahat nefes alacak idi.

 

Uzun süredir ihmal edilmesinin başlıca nedeni kanunun bu maddesinin yeterince anlatılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

Örneğin :

Sigortalının Kendisini Bildirmesinin önemi sigortalı lehine bir düzenleme yapılarak

ileride ortaya çıkan uyuşmazlıklarda ve hizmet tespit davalarında delil teşkil etmesi yönünde bir düzenlemeye gidilebilinirdi.

Örneğin :

SGK portalında Diğer Uygulamalar bölümüne e-Sigortalı Kendini Bildirmesi menüsü eklenmelidir.TC Kimlik No.su  ile Sigortalı Kendini Bildirdiğinde sistem kayıtlarında çalıştığı işyeri ibaresi otomatik olarak yazılarak Sigortalıda sadece fiilen çalışmaya başladığı tarihi yazarak,aynı gün içinde kayıt tutarsızlığı olmasında İşverenin e-bildirge sayfasın da kayıtlı e-mailine mesaj olarak yada SMS olarak da cep telefonuna mesaj gelecektir.

 

Tutarsızlık anında SGK işlemini yaparak Eksik gün yada Ek Prim APHB isteyerek kazanç kaybının önüne geçilecektir.

 

Böylecene kaynağından kayıtdışının önüne geçilmiş olacaktır.Sigortalının kendini bildirmesi ile işveren de çapraz olarak denetlenme imkanı ortaya çıkacaktır.

 

 

Hayata Geçirilmeyen Uygulama Bakalım 2012 Hayata Geçme İmkanı Bulacak Mı?

 

5510 Sayılı SS ve GSSKanunun da yer alan Sigortalının Kendisini SGK ünitelerine bildirim işlemi için en kısa zamanda SSİY belirtildiği gibi e-sigorta kapsamında bu formun düzenlenmesi gerekir.Bu işlemle ilgili başta SGK’a çalışanlarının eğitime tabi tutulmalı ve bu konuda ilgili ünitelere bilgi verilmelidir.

 

Bu kadar basit olmasına rağmen önemli bir uygulama ile kayıtdışının önüne geçilmesinde ilk adım atılmış olacaktır.

 

SGK PORTALINDA YAPILACAK BASİT BİR DÜZENLEME İLE, KURUM VE SİGORTALILAR ÇOK ŞEYLER KAZANACAKTIR!

 

VEDAT İLKİ

 

[email protected]

Ek-3

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU  SİGORTALI BİLDİRİM BELGESİ

SOSYAL GÜVENLİK SİCİL NUMARASI (TC KİMLİK NUMARASI)

A- SİGORTALININ KİMLİK BİLGİLERİ

1

Adı

10

NÜFUSA KAYITLI OLDUĞU YER

İl

2

Soyadı

İlçe

3

İlk Soyadı

Mahalle/Köy

4

Baba Adı

Cilt No

5

Ana Adı

Aile Sıra No (Hane-Kütük)

6

Doğum Yeri

Birey Sıra No

7

Doğum Tarihi

11

Yabancı Uyruklu İse Ülke Adı

8

Cinsiyeti

Erkek

Kadın

9

Medeni Hali

Evli

Bekar

12

İkametgah adresi : Bulvar: …………………….……… Cadde: ……………………….. Sokak:………..  Dış Kapı No:……………..… İç Kapı No:…………………. Mahalle/Köy:…………………………. Posta Kodu : ……………………..…… İlçe:……………………………… İl:……………………………….. Ev Tel : ……………. Cep Tel : ……………………… E-mail : ………………………

B-BEYAN VE TAAHHÜTLER

İşverenin Adı- Soyadı /Ünvanı :………………… ………………………………………………………

İŞYERİ SİCİL NUMARASI

İşletme Adı …………………………………………….. İşyeri Adresi : Bulvar: …………………………… Cadde: …………….. Sokak:………………..… Dış Kapı No:……………… İç Kapı No:……………Mahalle/Köy………………. Posta Kodu : ……….… İlçe:………. İl:……………

M

İŞKOLU KODU

ÜNİTE KODU

İŞYERİ SIRA NUMARASI

İl Kodu

ilçe kodu

Kontrol Kodu

alt İşveren

ESKİ

YENİ

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ……………………………………………………….

………………..

Yukarıda ünvanı, adresi ve işyeri sicil numarasını belirttiğim işyerinde ……./……/………… tarihinden itibaren çalışmaya başladığımı ve bu belgedeki bilgilerin gerçeğe uygun olduğunu beyan ederim.   ……./……./……..                                                                                                                                                              Adı-Soyadı ve İmzası