Akşam Gazetesi-Az çalışırsa ikramiye, çok çalışırsa emekli aylığı alamaz –Yurtdışında boş geçen süreler de borçlanılabilir–Öğretmenin kıdem tazminatı
3 Temmuz 2007
Bir bayan yakınım Emekli Sandığı’ndan yaş haricindeki bütün haklarını tamamlayarak ayrıldı. Emeklilik ikramiyesini alabilmek ve emekli maaşının bağlanması için 2 yıl yaşının dolmasını bekliyor. Bu süreyi beklerken sigortalı olarak başka bir kurumda çalışırsa bu kıdemle ilgili ikramiyesini ve emekli maaşında bir kayıp oluşur mu? Sigortalı olarak işe başlamasında sakınca var mıdır? Abdullah Çiftçi Sayın okurum, memurların emekliliği için tek şart olan kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl prim-kesenek ödemek şartına bir de belirli bir yaşı tamamlama uygulaması 4447 ve 4759 sayılı Kanunlarla getirilmiştir. Bu arada da yaş hariç emeklilik için şart olan diğer şartları tamamlayanlara da işinden ayrılıp evinde emeklilik gününü bekleme uygulaması da aynı kanunlarla gelmiştir. Bu nedenle de yakınınız olan bayan 20 yıllık süresini tamamlamışsa emekli aylığı ve ikramiyesi için evinde bekleyebilir. Ancak, evinde beklemeye başladıktan sonra sıkılıp, bir yerde bir gün dahi olsa işçi (SSK’lı) olarak çalışırsa veya vergi mükellefi-şirket ortağı (Bağ-Kur’lu) olursa T.C. Emekli Sandığı’ndan ikramiye hakkını kaybeder. Zira, 5434 sayılı Kanuna göre en son memuriyetten ayrılmış olanlara ikramiye ödenir. Bu arada bir gün değil de 3.5 yıl (1260 gün) SSK veya Bağ-Kur primi öderse T.C. Emekli Sandığı’ndan emeklilik hakkını da kaybeder. Yurtdışında boş geçen süreler de borçlanılabilir Babam Almanya’dan 1986 yılında kesin dönüş yaptı. Almanya’da 28.01.1971-13.12.1982 tarihleri arasında çalıştı. 1979 yılında bir iş kazası geçirmişti. 1982’de işi bıraktı, şimdi Almanya’dan iki yerden maaş alıyor, bir tanesi yıpranma (nulacht), diğeri kaza aylığı.(Tam emeklilik için 65 yaşını bekliyor.) Türkiye’de 24.06.1964-04.07.1964 tarihleri arasında 9 günlük sigortası bulunuyor. Bu sigortaya dayanarak 18 Eylül 2006 tarihinde Bartın SSK’ya müracaat ederek 3600 gün borçlanıp Türkiye’den de emekli olmak istedik. Sekiz ay sonra bize verilen cevapta, “… 27/3.maddesine istinaden Türkiye’deki hizmetleriniz Almanya’da aylık bağlanırken değerlendirildiğinden kurumumuza tabi çalışmanız bulunmamaktadır. Bu nedenle tarafınıza aylık bağlanabilmesi için 5400 gün borçlanmanız gerekmektedir. Ancak Alman sigorta merciinden alınan Tr-4 formülerinin tetkikinde çalışmalarınızın tamamı 3220 gün olduğu için borçlanma talebinizle ilgili olarak hakkınızda yapılacak işlem bulunmamaktadır. Bilgi edinilmesini, verilen bu bilgiler doğrultusunda borçlanma talebinizde ısrar ediyor iseniz, bu talebinizi açıkça belirtir bir dilekçe göndermenizi rica ederim.” denmektedir. Bu şartlarda emeklilik hakkına sahip olmamız için bir yol var mıdır? Askerlik borçlanması yapsak bir faydası olur mu ya da şimdi sigortalı olarak belli süre bir yerde çalışsa emekli olabilir miyiz? Şenol Kaya Beyefendi, babanızın SSK günleri emekliliğinde kullanıldığından sanki Türkiye’de hiç çalışması yokmuş gibi değerlendirilecektir. Bu arada Almanya sürelerinin tamamı 3220 gün olduğundan bu sürenin tamamını günlüğü 3,5 dolardan borçlanılsa bile emekli olma imkanı yok. Şimdi yapmanız gereken, 3220 gün borçlanıp ödemek varsa sonra da isterseniz 3600 günü tamamlayacak kadar isteğe bağlı prim ödeyip 3600 günü tamamlayınca 5 yıl (15 tam yıllık süreyi tamamlamak için) bekleyip 5 yıl sonra SSK’dan emekli olmaktır. Öte yandan 3201 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi gereğince, (18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ve yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, 2’nci maddede belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim, kesenek ve karşılık ödenmemiş olması ve istekleri halinde bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir. ) çalışma süreleri arasındaki birer yıllık boş geçen süreler de borçlanılabileceğinden 3220 günlük çalışma günleri arasında her bir boşluk için en az fazla bir yıla kadar olanlarını hesaplayın sanırım bu boşluklarla beraber 5400 günlük süreye ulaşıp, 5400 gün borçlanıp emekli de olabilir. SSK hesaplamasında boş geçen süreleri değerlendirmemiş. Öğretmenin kıdem tazminatı Ben özel bir ilköğretim kurumunda aralıksız 11 yıl öğretmen ve bölüm başkanı olarak görev yaptım. Görev alanımla ilgili onaylamadığım bir gelişme üzerine istifa dilekçemi vererek ayrıldım. Kendi isteğimle istifa ettiğim gerekçesiyle kıdem tazminatı istememin yasal olarak mümkün olmadığını belirterek talebimi reddettiler. Bu reddediş hukuken geçerli mi? Ne yapabilirim? Ziya Akçapar Hocam, normal şartlarda kendisi istifa edene kıdem tazminatı ödenmez. Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24 üncü maddesi gereğince haklı ve geçerli bir sebeple iş akdinizi (istifa etmişseniz) feshetmişseniz işyerinden kıdem tazminatı alma hakkınız var. Siz onaylamadığım bir gelişme deyip geçmişsiniz, konuyu detaylandırmamışsınız ama şayet istifanıza sebep olan olay, iş akdinizde esaslı bir değişiklik meydana getirmişse işyerinden kıdem tazminatınızı noter aracılığıyla göndereceğiniz ihtarname ile talep edin, vermezlerse iş mahkemesinde dava edin. Kısa…kısa.. İlhan Arpacı-Ara vermiş bile olsanız son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinizde (boş geçen süreler 7 yıldan sayılmaz) en çok (en az 1260 gün) SSK’ya prim ödemiş durumda olunca SSK’dan emekli olursunuz. Askerlik borçlanması tutarınız size tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde ödemelisiniz, son gün dahi olsa ödeme yapabilirsiniz. Ancak, emeklilik müracaatı olmadan emekli aylığı işlemeye başlamaz. Fatma Demirci-15.09.1953 doğum tarihi ve 01.07.1989 başlangıç ile var olan 570 günü ne zaman 3600 güne tamamlarsanız o gün SSK’dan emekli olursunuz. |