Akşam Gazetesi–Kardeşiniz de şehit sayılmalı ve ana-babanıza aylık bağlanmalıdır–Emekli Sandığı’ndan anaya aylık muhtaçlığa bağlıdır
15 Temmuz 2008
Ali Bey, kardeşim 1999 yılında vatani görevini ifa etmekte iken yine aynı karakolda görevli uzman çavuşunun odasında silahıyla oynarken silahını kazaen ateş aldırması sonucu, çıkan kurşunun koridorda bulunan kardeşimin kalbine isabet etmesi sonucu vefat etmiştir. Kardeşimin vefatının terörle mücadele kapsamında değerlendirilmediğinden dolayı anne ve babama aylık bağlamadılar. Vatani hizmetini yapmakta iken kamunun görevlendirdiği ve silah kullanma yetkisi verdiği personelin ihmalinden kaynaklanan bu kaybımızla ilgili anne ve babama şehit yakınlarına bağlanan aylıktan bağlatabilir miyiz? Yılmaz Arık Yılmaz Bey, kardeşinizin olayını araştırdım, İzmir ili Bayındır İlçesi’nde jandarma onbaşı olarak askerlik görevini ifa eden 1978 doğumlu kardeşiniz, 05.02.1999 günü meydana gelen elim olay sonrasında vefat etmiştir. Buna göre kardeşinizin başına gelen vahim olay nedeniyle, yaşasa malul kalsaydı, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 56 maddesine göre, “Muvazzaf, yedek ve gönüllü erlerin silah altında bulundukları esnada veya celp ve terhislerinde (Serbest sevkler dahil) sevkleri sırasında, yedek subay okulu öğrencilerinin gerek okulda, gerek okuldan evvelki hazırlık kıtasında vazife malulü olmaları halinde,…” kendisine vazife malullüğü aylığı bağlanacağı gibi bu gibi durumlarda başlarına gelen olaylar sonrasında vefatları halinde ise 66’ncı maddesinin (d) bendi gereğince, “d) Erlerden 56’ncı maddede yazılı vazifeden doğma sebeplerle veya aynı sebeplerden doğma kaza ve yaralanmaları üzerine tedavi sırasında veya ameliyat yüzünden ölenlerin;” yakınlarına dul-yetim veya ana-baba aylığı bağlanmaktadır. 1-Ana-babaya aylığın şartları var Ancak, yine 5434 sayılı Kanun gereğince ana-babanıza aylık bağlatılabilmesinin ayrıca şartları vardır. Buna göre ana babanızın her ikisi de sağ ve birlikte (boşanmamışlarsa) yaşıyorlarsa, -Babanıza aylık bağlanabilmesi için babanızın hem muhtaç hem de 65 yaşından büyük olması gerekir, ancak kardeşinizin vefat tarihinde bu iki şartı yerine getirmediği için aylık verilmeyen baba, daha sonra bu iki şartı aynı anda yerine getirirse aylık verilir. Öte yandan 65 yaşından küçük olan babalar için ise sağlık kurulundan malul (çalışamaz) raporu almanız ve muhtaçlık belgesi alabilmeniz halinde yine aylık bağlanır. Yani babanız 65 yaşında büyük ve muhtaç olacak veya malul ve muhtaç olacak. -Annenize aylık bağlanabilmesi ise dul ve muhtaç olmasına bağlıdır. Yani babanız sağ ve aralarında evlilik bağı varsa annenize aylık verilmez. 2- Nakdi Tazminat Aylığı tartışmalı Kamuoyunun tabiriyle terör nedeniyle vefat eden askerler ile güvenlik kuvvetlerine yukarıda sayılı şartları aranmadan ana-babaya aylık bağlanmasını, tazminat ödenmesini imkan veren “2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun”dan yararlanma konusu ise tartışmalı. 2330 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi gereğince olayın terör veya benzeri nedenlerle oluşması gerekirdi ama kardeşinizin vefatı jandarma-onbaşı olarak görev yaptığı karakolda meydana gelen ateşli silahın karıştığı olaydan kaynaklandığı için dolaylı olarak “Terör” kapsamına sokulabilir. İşte bu durumda ana-babanıza aylık bağlanacağı gibi sizin mirasçılarına hem nakdi tazminat ödenecektir. Ayrıca, yakınlarından birine kamuda iş de sağlanacaktır. 2330 sayılı Kanun’dan yararlanılabilmesi için 18.01.1993 günü Resmi Gazete’de yayımlanmış “Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik” gereğince kurulan komisyonun karar vermesi gerekir. İşte öncelikle bu komisyona müracaat ediniz ve kardeşinizin olayının 2330 sayılı Kanun kapsamında olduğunun karar altına alınmasını talep ediniz. Talebiniz reddedilirse de idari yargı yerlerinde dava açınız. Size yol göstermesi bakımından konuyla ilgili benzer iki Danıştay kararını da veriyorum. 3-Örnek Danıştay Kararları Karar-1- Danıştay 10’uncu Dairesi, E: 1996/198, K: 1998/4714, Tarih: 01.10.1998 ÖZET: Hastalığı nedeniyle şubesinde beklemek üzere hava değişimine gitmekteyken geçirdiği trafik kazası sonucu sakatlanan ve askerliğe elverişli olma niteliğini kaybeden davacının vazife malulü olduğunun kabulü ve 5434 sayılı Yasa’’nın 56. maddesi uyarınca kendisine aylık bağlanması gerekir. Karar-2- Danıştay 11’inci Dairesi, E: 2002/3982, K: 2002/496, Tarih: 30.01.2002 ÖZET: Terör eylemlerinin önlenmesi, takip edilmesi ve etkisiz hale getirilmesi amacıyla görevlendirilen ve görev süresinin tamamlanmasından sonra birliğine katılmak üzere görev bölgesinden dönerken meydana gelen uçak kazasında şehit olan kişinin ölümü, terörle mücadele görevinden kaynaklanır. Dolayısıyla terör eylemlerinin neden ve etkisiyle oluştuğunun kabulü ile şehit olanın dul ve yetimlerinin 2330 ve 3717 sayılı yasalarda tanınan haklardan yararlandırılması gerekir. Emekli Sandığı’ndan anaya aylık muhtaçlığa bağlıdır Emeklİ Sandığı’na bağlı emekli olan kayınbiraderim vefat etti. Sadece bir eş kaldı bir de yaşlı annesi var. Annesinin maaştan pay alabilmesi mümkün mü? Hulki Erden 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nda vefat eden çocukları üzerinden ana-babaya aylık bağlanması SSK’ya göre farklıdır. 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 72’nci maddesine göre, ana ve baba sağ ise bazı şartlarla sadece babaya aylık verilir anaya aylık verilmez. Ancak, baba sağ değilse sadece ana yaşıyorsa veya ana ve baba sağ ama aralarında nikah kalmamış yani boşanmışlarsa (bazı şartlarla) anaya aylık verilmektedir. Bu durumda baba sağ değilse veya boşanmışlarsa ananın çocuğu üzerinden 5434 sayılı Kanun gereğince aylık alabilmesi için, “muhtaç” olması gerekir. Muhtaçlığın kriteri de 5434 sayılı Kanun’a göre aylık gelirin asgari ücretin netinden az olunmasıdır. Biliyor muydunuz? Otogarlarda boşuna park parası ödüyorsunuz Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre, “Uzun süreli beklemeler için özel olarak yapımlık otoparkları kullanan taşıtlardan park sürelerine göre makul bir ücret alınabilir. Ancak, yolcuları terminale getirmek veya terminalden almak üzere 25 dakikayı geçmeyen giriş ve çıkışlarda özel otomobillerden hiçbir şekilde ücret alınamaz” denildiğini biliyor muydunuz? AŞTİ’den kendisinden 3 YTL otopark alınmasına duyarsız kalmayan Emre Baturay Altınok’un durumu Çankaya Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı’na şikayet ettiğini ve çatır çatır 3 YTL’sini geri aldığını biliyor muydunuz? Teşekkürler Av. İlkay Altınpınar |
