Akşam Gazetesi–Primler 5 puan düşerse köprü-otoyol geçişi ve vergiler artar–Çalışan emekli avukatın primi aylığından kesilir
14 Eylül 2007
Sosyal güvenlik reform çalışmalarının yeninde başlatılacağı ve Anayasa Mahkemesi tarafından 22 maddesi iptal edilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 2008 yılı ocak ayına yetiştirileceği belirtilmeye başlandı. 2008 yılı ocak ayına şunun şurasında 2-3 ay gibi bir şey var. Tasarı tamamen hazır olsa bile TBMM’den geçmesi için bile bu süre yeterli değil. Öte yandan 5510 sayılı Kanun, SSK’lı, Bağ-Kur’lu, T.C. Emekli Sandık’lı arasında var olan nimet-külfet dengesizliğini ortadan kaldırmak ve eşitlik sağlanması için ortaya çıkarılmıştı ve Anayasa Mahkemesi de memurların bu eşitlik için de yer almaması gerektiğine karar verdi. Reform en erken 2009’da İster Anayasa değişsin eşitlikçi bir sosyal güvenlik reformu olsun, ister Anayasa değiştirilmeden memurları ayırıp işçi-esnaf için eşitlikçi bir reform düzenlemesi yapılsın 2008 yılı ocak ayına yetişmesi imkansız. Zira bu iş sadece 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nu çıkarmakla bitmiyor. Bunun yönetmelik, tebliğ ve genelgelerden oluşan ikincil mevzuatının hazırlanması için en az bir yıl gerekir. Öte yandan bugüne kadar değişik kurumlardan gelen ve ayrı kanunları uygulayan 23 bin memurun eğitilmesi de gerekiyor. İşte bu nedenle bana göre reform ancak 2010 yılında yürürlüğe girebilir ama çok acele edilir ve düzenli çalışılabilirse 2009 yılına yarım-yamalak yetişir. Anayasa değişmeden reform olmaz Şİmdİ var olan Anayasa ve Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda çalışan kesimler arasında var olan eşitsizliği ortadan kaldırma imkanı yok. Ya memurlar için ayrı memur dışı kesimler için ayrı kanunlar çıkaracaksınız ve bu kesimler arasında eşitsizliğe devam ettireceksiniz ya da Anayasa’nın ilgili maddesini değiştireceksiniz. Sonra da bu değişikliğe uygun olarak düzenleme yapıp eşitliği sağlayacaksınız. Primler düşmez Reform denilince işveren kesimi ve bu kesimin önde gelen temsilcileri prim oranların 5 puan düşürüleceğini dile getiriliyor ama bana göre bu mümkün değil. Basitçe herkesin anlayacağı dilde anlatalım. SSK, Bağ-Kur ve T.C. Emekli Sandığı içinde en az açık veren kurum SSK ve en az açık veren SSK’da iki çalışan bir emekliye bakıyor. Ödenen primler de genelde en düşük ücret olan 585 YTL. üzerinden bildiriliyor. SSK’da ortalama prim oranı olan yüzde 34’e göre bir çalışan için 585 X 0,34=198,9 YTL. SSK primi alınıyor. İki çalışandan gelen prim tutarı ise 397,8 YTL.’dir. En düşük emekli aylığı ise şu an 547 YTL.dir. SSK’ya gelen primlerin bir kısmı sağlığa yani hastanelere-eczanelere bir kısmı işkazalarına gider ama gelen tüm primlerin emekli aylığına gideceğini varsaysak bile 2 milyona yakın emeklinin her biri için SSK her ay hazineden 150 YTL. yardım-destek istemektedir. Hazine bu paraları sokaktan toplamıyor bizden aldığı vergilerden, köprüden-otoyoldan geçerken aldığı paralardan karşılamaktadır. Şayet primler 5 puan düşer SSK’nın her bir emekli için Hazineden isteyeceği fark 210 YTL.ye çıkacaktır. Bu da köprüye zam, vergilere artış demektir. Sonuç olarak işverenlerin ödeyeceği primler tüm toplumun sırtına yüklenecektir. Hatta adamın evinde çalıştırdığı hizmetçinin, aşçının primlerini sizlere ödetecekler demektir. Prim düştü diye sigortalı artmaz Şİmdİ bir kesim sigortalı primleri çok yüksek o nedenle primler düşerse sigortalı sayısı artar diyecektir ama bu da doğru değil. Sigortasız işçi çalıştırmanın maliyeti SIFIR YTL.dir. Sigortalı işçi çalıştırmanın SSK’ya ödenecek maliyeti ise yukarıda belirtildiği üzere şimdilik 198,9 YTL.dir. Prim oranını beş puan düşürürseniz de ödenecek SSK prim tutarı 170 YTL.ye inecektir. İnecektir ama yine sıfırdan büyüktür ve prim rakamı 20 YTL. aşağıya düştü diye kayıtdışı işçi çalıştıranlar SSK’nın kapılarına yığılmayacaklardır. Ne zaman prim tutarını SIFIR yaparsanız o zaman prim oranının düşürülmesi işe yarayacaktır. Zira, sıfır rakamının alternatifi yine kendisidir. Çalışan emekli avukatın primi aylığından kesilir Alİ Bey, terzi kendi söküğünü dikemez derler misali bir durumda size danışma ihtiyacı hissettim. Avukat olarak çalışmakta iken 01/06/2000 tarihi itibariyle emekli oldum. Emeklilik işlemlerim 22/11/2001 tarihinde tamamlanmış birikmiş aylıklarımın toptan ödemesi ile aylık emekli maaşı almaya başladım. Emeklilik bağlama kararımın toptan ödenmesine ilişkin kağıtta sosyal güvenlik destek primi kesilmiştir/kesilecektir ibaresi mevcuttur. Şu an kesilip kesilmediği hususunu hatırlamıyorum. Ancak geçen ay muhasebecime müvekkilimden kaynaklı soru sorduğumda benim Sosyal Güvenlik Destek Primimi yatırmadığını beyan etmesi üzerine ikilemde kaldım. Bugüne kadar söz konusu primin yatırılıp yatırılmadığı hususunda emin değilim. Bu nedenle bu primini bu gün ola ki toptan ödemeye kalkacak olur isem toplam ne kadar tutacağını bilmek istiyorum. Zira bu miktarı hazırlamadan başvurmayı düşünmüyorum. Ödenmiş ve maaştan otomatik kesiliyor ise problem yok. Ancak tersi bir durumda derhal ödemeliyim ki, sıkıntıya düşmeyeyim. Bir de ben bildirge vereceksem gelecek idari para cezası da nasıl hesaplanacak. Sorumu ve cevabınızın gazetede yer alması halinde adımın verilmemesini isterim. l İsmi Mahfuz Sayın okurum, SGK’ya devredilen SSK, 506 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesi gereğince SSK dışı kurumlardan ve 63’üncü maddesi gereğince kendisinden emekli olanlarına sosyal güvenlik destek primi ödeyerek hizmet akdi ile çalışma hakkı tanımıştır. Öte yandan bir işveren yanında çalışmayan kendi bürolarında hizmet veren avukatlar hizmet akdi ile çalışmasalar dahi 1163 ve 506 (md.86) sayılı Kanunlar gereğince SSK’nın topluluk sigortalısı sayılmışlardır. SSK’dan emekli olan ama yine de kendi bürosunda çalışmaya devam eden avukatların sosyal güvenlik destek primini nasıl ödeyecekleri ise 63’üncü madde de şu şekilde ifade edilmiştir. “…Ek fıkra: 25/08/1999 – 4447/8 md.) Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken serbest avukat veya noter olarak çalışmalarını sürdürenlerin, sosyal yardım zammı dahil, almakta oldukları aylıklarından %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir.”. Görüleceği üzere siz çalıştığınız sürece SSK sizin emekli aylığınızı yüzde 15 eksilterek verecek ve kesintiyi de SGDP’ye sayacaktır. Öte yandan emekli aylıklarınızdan SGDP kesilmemiş ise bunun için prim bildirgesi vermeniz gerekmiyor yani bunun idari para cezası yok. Sadece gecikme zammı var. Kısa..Kısa.. |
