Akşam Gazetesi–Reformdan (Ekim 2008) sonra isteğe bağlıda 3,5 yıldan çok kalmayın—Uzlaşmaya sulandırmayın bu maddeyi düzeltin

26 Nisan 2008







 

[email protected]


 




Uyarı… Uyarı… Uyarı…


29 Nisan Son Gün


Büyükler ve küçükler sosyal güvenlik sistemine dahil olmak için son gün 29 Nisan 2008 günüdür yani pazartesi gününe kadar bir işe girip bir günlük prim ödeyip sisteme dahil olmanız gerekir. 30 Nisan ve sonrasına işe girenler yeni Kanun’a tabi olacaklar…


 


 


Reformdan (Ekim 2008) sonra isteğe bağlıda 3,5 yıldan çok kalmayın


Soru 1-Ali bey, net bilgiler verdiğiniz için teşekkür ederim. 10/12/1977 doğumlu bir bayanım, 19/09/1989 tarihli sigorta girişim ve 3434 günlük pirimim var. Eylül 2007 ayından beri de (7 ay) isteğe bağlı SSK sigortası pirimi ödüyorum. Normalde 5375 gün pirim ve 46 yaşla emekli oluyordum yeni çıkan yasa ile nelerin değiştiğini tam olarak anlayamadım isteğe bağlı sigortanın yapısının değiştiğini televizyon programında söylediniz, benim durumum hakkında bir bilgi verip ne yapmam gerektiğini söylerseniz çok memnun olurum çok teşekkür ederim şimdiden. İsmi Mahfuz


 


Soru 2-Ali bey iyi ki varsınız, yoksa milletin hali ne olurdu, bilgisizlik denizlerinde boğulurduk. Kimin ne yaptığı ne film çevirdiğini en ince detayına kadar ortaya koyuyor, sis perdelerini kaldırıyorsunuz ve sayenizde gerçekleri flu da olsa görebiliyoruz. Bunun için size teşekkürlerimiz bile yetmez. Ben pür dikkat her yerde takip etmeye çalıştığım halde isteğe bağlı SSK kaldırılacağını  kesin olarak kanun çıktığında belli olacağını söylemiştiniz ama bu günlerde TV’lerde mümkün olduğunca takip etsem de hala isteğe bağlı SSK kaldırılıp Bağ-Kur olup olmayacağına denk gelmedim. Özetle halen yatırmakta olduğum isteğe bağlı 220 YTL’yi SSK’ya daha fazla yatırıp birden otomatikman Bağ-Kur’lu olmak, kazasına  uğramak istemiyorum. Devam ediyorsa eğer 155 YTL olarak mı devam edeyim çünkü oranlar düşürüldüğünden beyhude mi fazla ödemiş olmamam için. Suat Narin


 


Halen, 506 sayılı Kanun gereğince geçerli olan ve sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girinceye kadar yani 1 Ekim 2008 gününe kadar devam edecek uygulamaya göre;


SSK’ya isteğe bağlı prim ödemeye başlayabilmek için,


-En az 1080 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,


-Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi sigortalılığından dolayı aylık bağlanmamış olmak,


-İsteğe bağlı olarak her ay kesintisiz otuz gün üzerinden malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek,


-Örneği SSK tarafından hazırlanan isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle müracaatta bulunmak, gerekir.


 


-Reformdan sonra isteğe bağlı sigorta


5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre de isteğe bağlı sigortalılık mümkündür üstelik 1080 gün prim ödeme şartı da yoktur. Ancak, sosyal güvenlik reform kanunu da denilen bu uygulamada isteğe bağlı sigortalılık için prim ödenen süreler 4/b sigortalılığı yani bugünün Bağ-kur sigortalılığı gibi değerlendirilecektir, yani SSK’lı gibi emekli olabilme imkanı reformdan itibaren yeni isteğe bağlı statüsünde sigortalılığa başlayanlar için mümkün değildir. Reformdan önce isteğe bağlı SSK’ya başlayan ve devam edenler için ise reformun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 gününden sonra isteğe bağlı sigortada 3,5 yıldan az kalmak gerekir. Aksi halde Bağ-Kur’lu gibi olmak zorunda kalabilirsiniz.


 


A-Prim oranı ve miktarı artıyor


Ayrıca 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe gireceği 2008 yılı ekim ayında itibaren isteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen günlük kazanç ve prim ödeme gün sayısı üzerinden bulunacak kazancın yüzde 32’si olacak. Bunun yüzde 20’si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si genel sağlık sigortası primi olarak ödenecektir.


 


Şu an geçerli olan sisteme göre SSK isteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla sigorta primine esas kazancın yüzde 25’i olarak hesaplanmaktadır. Halen bu hesaplama gereğince, SSK isteğe bağlı sigortaya ödenmesi gereken en düşük prim 152,10 YTL, en yüksek prim ise 988,65 YTL’dir. Reformla yüzde 25 olan oran yüzde 32 ye çıkacak ve bugünkü asgari ücret rakamlarına göre yüzde 32 oranıyla ödenecek isteğe bağlı sigorta primi en düşük 194,70 ve en yüksek 1266 YTL. olacaktır.


 


B-Sağlık (GSS) yardımı geliyor


İsteğe bağlı Bağ-Kur’a prim ödeyenlerden sağlık primi ödemek isteyenler hariç olmak üzere, SSK isteğe bağlıları ile T.C. Emekli Sandığı isteğe bağlılarına emekli oluncaya kadar sağlık yardımı verilmemektedir. Reform yürürlüğe girince, yeni uygulama ile birlikte tüm isteğe bağlı sigortalıları yüzde 20 oranında emeklilik ve yüzde 12 oranında Genel Sağlık Sigortası primi ödeyeceklerinden bundan böyle prim ödeme süreleri boyunca da sağlık hizmetlerinden faydalanmaya başlayacaklar. Genel sağlık sigortasına 30 gün prim ödeyenler ertesi ay sağlık hizmetlerinden faydalanmaya başlayacaklar yani şimdiki gibi SSK’da 90 gün Bağ-Kur’da 8 ay uygulaması da kaldırılmaktadır.


 


C-Reformdan sonra 3,5 yılı tamamlamayın


Reformdan sonra SSK’lılara 4/a’lı, Bağ-Kur’lulara 4/b’li ve T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerine de 4/c’li diyeceğiz. Bunun önemi de kimin nereden emekli olunacağı tesbiti yapılırken son 7 yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde en çok nereye prim ödenmişse o şartlarla emekli olunma ilkesine aynen devam edilecek olmasındadır. Bu durumda son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde en çok (1260 gün veya fazlası) 4/a’lı (SSK’lı) gibi prim ödemişseniz SSK’lı gibi emekli olup buna göre de emekli aylığımız hesaplanacak. Fakat, reformdan sonraki isteğe bağlı da  en önemli değişiklik isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenecek süreler eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b sigortalılığına sayılacak olmasıdır.


 


Bu durumda;


Halen SSK’ya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince isteğe bağlı olarak prim ödeyenlerin reformdan sonraki sürelerde ödeyecekleri primler 4/b’li (eski adıyla Bağ-Kur’lu) olarak değerlendirilecektir ki reform yürürlüğe girerse, reformdan sonra isteğe bağlıya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödeyen birisi şimdiki SSK şartları ile değil şimdiki Bağ-Kur şartlarıyla emekli edilecektir. Mesela bugün SSK’dan 5000 veya 3600 gün ile emekli olmayı beklerken birden hem emeklilik yaşının uzadığını hem de 9000 gün prim ödemek yükümlüsü olabileceklerdir.


 


…dikkat emekli aylıkları düşebilir……dikkat emekli aylıkları  düşebilir…


Uzlaşmaya sulandırmayın bu maddeyi düzeltin


5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda önemli değişiklikler yapan, 5754 sayılı Kanun 17 Nisan 2008 günü TBMM’de kabul edildi. Bu değişikliklerden birisi de ABO yani aylık bağlama oranıyla ilgiliydi.


Dostum Ekrem SARISU, arayıp ABO’nun reformdan sonraki 10 yıl boyunca yüzde 3 olacağını ifade eden metinde hatalar var bir bak deyince ilk işim maddeyi okumak oldu.


Hani, Güncelleme Katsayısındaki düşüş nedeniyle reformdan sonraki 10 yıl süresince aylık bağlama oranları yüzde 2 yerine yüzde 3 uygulanacaktı ya bakın maddeyi nasıl kaleme almışlar; “Sigortalının bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına ait aylığı, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadardır.


Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 3600 prim gün sayısını doldurmamış olan sigortalıların yaşlılık aylığı bağlama oranının hesabında, sigortalının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen ve Kanunun yürürlük tarihinden önceki prim gün sayısını 3600 güne tamamlayan hizmet sürelerinin her 360 günü için % 3 oranı esas alınır.”


Bu metin uzatmaları oynayan çalışanların emekli aylıklarındaki kayıpları telafi edecek biçimde değildir, ya bu metni yazanlar emekli aylığının nasıl hesaplandığını bilmiyorlar ya da milleti saf zannediyorlar. Bu konuda bir açıklama yapılması gerekir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımızın Faruk ÇELİK’in samimiyetine gerçekten inanıyorum ve bu vahim hatayı yapanları da affetmeyeceğini düşünüyorum. Zira, “Emek Platformu” ile kendisi arasındaki uzlaşmayı rafa kaldırmak demek olan bu vahim maddeyi yazanların iyi niyetli olduklarını da inanmıyor ve biliyorum.


 


Kısa… Kısa… Kısa… Kısa….


Ferhat Orhan- Staj başlangıcı emekliliğe sayılmaz, liseyi endüstri meslek lisesinde okumuşsunuz ve özel bir iş yerinde 1994 yılında staj yapmışsınız bu emeklilik için başlangıç sayılmaz. Daha sonra ilk kez işe başladığınız 2002 yılı sizin için emeklilik başlangıcıdır.


 


Kenan Kaptan- 1999 yılında polislik göreviniz esnasında mayına basıp malül-gazi olmuşsunuz malülen emekli olmak yerine görev değişikliğini kabul ederek, çalışmaya devam ediyorsunuz. İsterseniz şu an bile işinizden ayrılıp vazife malülü aylığı alabilirsiniz ve özel sektörde çalışıp hem emekli aylığınızı hem de çalıştığınız işyerinden ücretinizi de alabilirsiniz. Ancak, hem vazife malülü aylığı alıp hem de kamuda çalışamazsınız.


 


Sevil Akça- 26.03.1979 – 23.09.1981 tarihleri arasında çalışıp evlendikten sonra SSK’daki primlerinizi çekmişsiniz. Şimdi ise isterseniz çektiğiniz paraları yıllık yüzde 5 faiz ile geri ödeyip o yıllarınızı yeniden satın alabilirsiniz. Üstüne bir de prim ödeyip 5000 günle, 5000 günü tamamlayınca, 3600 günle ise 50 yaşından sonra SSK’dan emekli olursunuz.