Akşam Gazetesi–Rusya’ya emekli işçi götüren prim ödemez–Topluluk sigortasında emekli bildirilemez–SSK’nız kesintiye uğramamış-Bağ-Kur gerekmez–İngiltere’de İken Yurtdışı Kısmi Aylığı Alabilirsiniz–SGK hukukun gereğini yaptı
21 Ağustos 2007
Rusya’ya emekli işçi götüren prim ödemez
Topluluk sigortasında emekli bildirilemez
Ali bey, geçen 2006 yılında Rusya ve Beyaz Rusya’da ihaleler aldık ve orada çalıştıracağımız Türk işçilerimiz için SSK Kadıköy Sigorta Müdürlüğü’nde topluluk sigortası dosyası açtırdık ve internet şifremizi alarak her ay internetten bildirdik. Ancak, geçen ay işçilerimizden bazıları için bildirimi internetten yapamadık bu işçilerimiz SSK’dan emekli olup da emekli aylığı alan işçilerimiz. Şimdi bu emekli işçilerimizin sigortasını nasıl yapacağız? Ali Büyür
Baştan söyleyeyim, emekli olarak yurtdışına götürdüğünüz işçileriniz için SSK’ya bir kuruş prim ödemeniz gerekmez, bugüne kadar ödediklerinizi de geri alabilirsiniz. Bu arada başlıktaki Rusya kelimesi sadece bir örnek olup mesela, Kazakistan, Ukrayna, Şili, Somali vs. ülkelere emekli işçi götürürseniz bir kuruş prim ödemeniz gerekmez. Uygulama gereğince, aramızda sosyal güvenlik anlaşması yapılmamış ülkelerden iş alan müteahhitler, yanlarında aldıkları işleri yapması için Türk işçileri götürebiliyorlar ve götürdükleri bu işçileri de SSK’ya 506 sayılı Kanun’un 86 ıncı maddesi gereğince Topluluk Sigortası bildirip-prim ödüyorlar. Ne var ki SSK kurulduğu günden beri kısa vadeli sigorta kolları için Topluluk Tip Sözleşmesi hazırlamayı bir türlü beceremediği için emekli olanlar için prim ödenemez. SSK, yaşlılık, malüllük, ölüm, hastalık, iş kazası, meslek hastalığı ve analık olarak sayılabilecek yedi sigorta kolundan sadece üçünü kapsayan “Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Topluluk Sigortası Tip Sözleşmesi”ni bugüne kadar hazırlayabilmiştir. Sizler de sadece uzun vadeli sigorta kolları diyebileceğimiz bu kollar için işçileriniz adına prim ödemektesiniz. Emekli çalışanlar için ödenen sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ise kısa vadeli sigorta kollarından olan işkazası-meslek hastalığı primi alınmaktadır.
Sonuç olarak, Topluluk Sözleşmesi uzun vadeli sigorta kolları olan yaşlılık-malüllük-ölüm sigortaları için uygulandığından 506 Sayılı Kanun’un 3 ve 63 üncü maddeleri gereğince yaşlılık aylığı alanlar için uygulanamaz. Çünkü, SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı’ndan veya özel banka ve borsaların emeklilik sandıklarına emekli olup da hizmet akdi ile işçi olarak çalışanlar için normalde SSK’ya sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödenir ama SGDP sadece iş kazası-meslek hastalığı içindir. Topluluk sigortasında da iş kazası-meslek hastalığı sigortası olmadığından, yurtdışına götüreceğiniz emekliler için SSK’ya prim ödemek zorunda değilsiniz. Bu da SSK’nın prim kaybı olarak bizlere dönmektedir.
SSK’nız kesintiye uğramamış-Bağ-Kur gerekmez
Bir işyerinin değişik illerde iş yapması/ihale alması hasebiyle, birden fazla işyeri sicil numarası olabilmektedir. Bir işçi 01.06.2007 tarihinde SSK’lı olarak A firmasının Ankara şantiyesinde çalışıyor iken 01.07.2007 tarihinde sigortalılığı herhangi bir kesintiye uğramadan devam ettiği bir süreçte bir Ltd. Şti’ne ortaklığı oluyor. İşçi daha sonra 01.08.2007 tarihinde A firmasının Ankara şantiyesinden çıkıp, yine 01.08.2007 tarihinde herhangi bir gün kaybı ve kesintisi olmaksızın yine aynı A firmasının Bolu şantiyesinde işe başlıyor. İşçinin sigortalılığında herhangi bir kesinti meydana gelmiş midir? İşçinin 01.08.2007 tarihinden itibaren Bağ-Kur’lu olmasını gerektirecek bir sebep doğmuş mudur? İsmi Mahfuz
Sayın okurum, işçi olarak çalışmaları dolayısı ile SSK’lı olanlar, sigortalılıkları sürerken, çalıştıkları şirkete veya başka bir şirkete ortak, anonim şirkette ise kurucu ortak veya yönetim kurulu üyesi ortak oldukları taktirde 506 sayılı kanuna tabi sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar Bağ-Kur’a tabi tutulmamaktadırlar. Siz herhangi bir kesinti olmadan aynı gün bir işyerinden ayrılıp, diğer işyerine geçmişsiniz ki bu geçiş arasında boş geçen gün olmadığından kesinti yoktur. Hatta, kesinti olsaydı bile bazı haller kesinti olarak sayılacağı da eski SSK Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 16/60 Ek sayılı genelgenin 3 numaralı paragrafının ikinci fıkrasında “geçici iş göremezlik dolayısı ile geçen süreler ile hafta sonu ve resmi tatil sürelerinin sigortalılığın kesintisi olarak değerlendirilemeyeceği” şeklinde açıklanmıştır.
İngiltere’de İken Yurtdışı Kısmi Aylığı Alabilirsiniz
Saygıdeğer Ali Tezel beyefendi, ben 18 yıldan beri İngiltere’de yaşamaktayım ve son 6 aydır işsiz olup işsizlik yardımı almaktayım. Türkiye’de yaklaşık olarak 930 gün sigortam bulunuyor. Yurtdışı emeklilik işlemleri için İngiltere’deki Londra Konsolosluğumuza başvurdum. Çalışma ataşesi bana yurt dışı emeklilik başvurusunda bulunabileceğimi, ancak emeklilik maaşı bağlandıktan sonra benim İngiltere’de çalıştığım veya devlet yardımı aldığım tesbit edildiği takdirde bana verilmiş olan emeklilik maaşlarının faiziyle birlikte geri alınabileceğini söyledi. Bu konuda sizin değerli görüş ve tavsiyelerinizi, ayrıca ödemem gereken prim vs. konularındaki mevzuat hakkındaki bilgi ve tavsiyelerinizi almak istiyorum. ben dolar üzerinden toplu ödeme yaparak emekli olmak istiyorum. Yaşar Karadoğan
Sayın okurum, Türkiye’de 930 günüm var demişsiniz ama bunun hangi kuruma bağlı geçtiği ile hangi yıllara ait olduğunu ifade etmemişsiniz. Ben bu 930 günü SSK’da geçmiş sayıyorum. Şu anda İngiltere’de geçmiş olan çalışma süreleriniz ile çalışmalarınızın arasındaki her biri bir yıla kadar olan boşlukların tümünü günlüğü 3,5 dolardan borçlanma hakkınız var. Borçlanma dilekçesinden sonra gelecek borcu dilediğiniz zaman ödeme hakkınız da var. Parayı ödedikten sonra emekli olabilmeniz için yurda kesin dönüş yapmış olmanız şart. İngiltere’de ikamete dayalı sosyal yardım veya işsizlik parası alıyor olmanız kesin dönüş yapmadığınızın delilidir. Bu nedenle borçlanma ile kesin dönüş yapmadan emekli olamazsınız. Ancak, İngiltere ile aramızda sosyal güvenlik anlaşması var olduğundan, SSK’daki 930 gün ile İngiltere’deki çalışma süreleriniz fiktif (farazi) olarak toplandığında Türkiye’deki işe başlama tarihiniz ve doğum gününüze göre SSK’dan emeklilik şartlarını tamamlamışsanız dilediğiniz anda SSK’dan yurtdışı kısmi emekli aylığı alma hakkınız her zaman baki. Yurda kesin dönseniz de dönmeseniz de kısmi aylığı alabilirsiniz.
SGK hukukun gereğini yaptı
Bu köşeyi takip edenler hatırlayacaklardır, 01.05.2007 günü “Artık ağır sanayi işçileri de erken emekli olabilecekler” başlıklı bir yazımızda Anayasa Mahkemesi’nin 04.10.2006 tarihli kararı ile “Azotlu gübre ve şeker sanayinde…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE karar verdi ve bu karar 27.03.2007 gün ve 26475 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun ek 5 ve ek 6 ıncı maddeleri gereğince (basın-gazetecilik-matbaacılık gibi) belli işyerlerinde ve yine belli işleri yapanlara her 360 günlük prim ödeme sürelerinin dörtte biri kadar yani 90 gün sigortalılık sürelerine ilave edilmektedir. Anayasa Mahkemesinin iptalden sonra artık, tüm fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında çalışıp da;
1-Çelik, demir ve tunç döküm işinde,
2- Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde,
3- Patlayıcı maddeler yapılmasında,
4- Kaynak işlerinde,
çalışanlara her 360 günlerine karşılık 90 gün sigortalılık süresi eklenmesi gerektiğini ifade etmiştik. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) da bu kararın gereğini yaptı ve 18 Ağustos 2007 tarihli Resmi Gazete (26617)’de” 506 SAYILI KANUNUN EK 5’İNCİ MADDESİNİN IV NUMARALI BENDİNİN UYGULANMASI HAKKINDA TEBLİĞ” i yayınladı. SGK’yı eski SSK gibi hukuka duyarsız kalmadığı için tebrik ediyor ve alkışlıyorum.
Kısa Kısa Kısa
Fatma Girgin-31.10.1974 doğum tarihiniz ve 16.06.1993 SSK başlangıcınızdan sonra 04.11.1993 memuriyet başlangıcınızla memuriyete devam ederseniz 7200 gün (20 tam yıl) ile 50 yaşında emekli olursunuz. Bundan sonra SSK’ya geçer ve geçtikten sonra en az 1260 gün SSK primi öderseniz bu kere 5675 günle yine 50 yaşında SSK’dan emekli olursunuz.
Sedat Ayvaz-01.10.1991 işe giriş tarihinize göre ve var olan yüzde 40 oranlı raporunuz ile vergi indirim belgesi alabilirseniz 16 yıllık sigortalılık süresi ve 3760 gün sayısı ile emekli olursunuz. Bu arada doğum tarihinizi yazmamışsınız bu işe giriş 18 yaşında önce ise işe başlama tarihiniz 18 yaşın ikmal edildiği tarih işe başlama tarihiniz olarak dikkate alınır.
