Akşam Gazetesi-Sosyal güvenlik reformuna ne oldu-12 — Bağ-Kur’da karma sistemle emekli aylığı hesaplaması
16 Nisan 2007
Bağ-Kur’da karma sistemle emekli aylığı hesaplaması
31.121999 tarihi ve öncesinde sigortalı olan ve 01.01.2000 gününden sonra emekli aylığı için başvuracak Bağ-Kur sigortalılarının emekli aylıklarının hesaplanması 1479 Sayılı Kanunun Geçici 11’inci maddesinde belirtilen esaslarla karma usul ile hesaplanmaktadır
Emekli aylığının karşılaştırılması
Karma sisteme göre hesaplanan aylık, toplam sigortalılık süresi esas alınarak 31.12.1999 günü bulunduğu gelir basamağı üzerinden hesaplanan aylığının 01.01.2000 günü ile emekli olunan ay arasında geçen yılları için her yılın aralık ayına göre TÜİK tarafından açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki değişim oranı kadar artırılmış tutarından az olamaz.
Örnekler
Örnek 1:
Cinsiyeti : Erkek
Doğum Tarihi: 23.05.1961
Hizmet süresi: 25 yıl
Aylık Başvuru Tarihi : 31.01.2007
Aylık Başlangıcı : 01.02.2007
Son Basamağı: 12
AYLIĞIN Hesaplama Sırası
1-Eski tam aylığın hesabı
1479/ Geçici 11. maddeye göre; eski uygulamanın son günü olan 31.12.1999’da bulunduğu gelir basamağına (7’nci basamak) göre tüm sigortalılık süresi için eski tam aylığı bulunacak ve daha sonra 31.12.1999’dan önceki prim ödeme süresinin, toplam prim ödeme süresine oranı ile eski tam aylığının çarpılması ile eski kısmi aylığı bulunacaktır.
2- Eski sisteme göre ABO
Eski sisteme göre emeklilik aylığı bağlama oranı 25 tam yıl için yüzde 70 olmakla birlikte, 25 tam yıldan eksik olan her bir tam yıl için yüzde 1 yapılması gerekir ama bu sigortalının 25 tam yılı var olduğundan aylık bağlama oranı yüzde 70’tir.
3- Yeni sisteme göre ABO
4447 Sayılı Kanun ile değiştirilen 1479 Sayılı Kanun’a göre yeni aylık bağlama oranı hesaplaması; Primi ödenmiş ilk 10 yılın her bir yılı için yüzde 3,5, Daha sonraki 15 tam yılın her bir yılı için yüzde 2, 25 yıldan sonraki her tam yılın her bir yılı için yüzde 1,5 olarak hesaplanacaktır. Bu hesaplamaya göre bu sigortalımız 25 tam yıl prim ödemiş olduğundan; İlk 10 yıl için yüzde 35 sonraki onbeş yıl için (yüzde 2’den) 30 olmak üzere toplam aylık bağlama oranı yüzde 65’tir.
4-Yeni/Eski oranı
4447 Sayılı Kanun ile getirilen sisteme göre, sigortalının 2000 yılı öncesi ve 2000 yılı sonrası sigortalılık süresi (prim ödeme) oranlanacaktır.
Eski kısmi aylık oranı : 6450 (6450/9000) 9000
Yeni Kısmi Aylık Oranı : 2550 (2550/9000) 9000
Örneğimizdeki sigortalımızın 2000 sonrası prim ödeme süresi
31.01.2007
01.01.2000
30.00.0007
(7 yıl, 1 ay)’dır. Yani 2550 gündür.
2000 yılı öncesi prim ödeme süresi ise;
Toplam prim ödeme süresi: 9000 gün
2000 yılı sonrası: 2550 gün
2000 yılı öncesi: 6450 gün.
5-Eski tam aylığın hesabı
1479/ Geçici 11/a’ya göre;
Eski uygulamanın son günü olan 31.12.1999’da bulunduğu gelir basamağının (7’nci basamak) bugünkü geçerli tablodaki rakamına göre tüm sigortalılık süresi için eski tam aylığı bulunacak ve daha sonra 31.12.1999’dan önceki prim ödeme süresinin, toplam prim ödeme süresine oranı ile eski tam aylığının çarpılması ile eski kısmi aylığı bulunacaktır.
7 inci Basamak Gelir Tutarı X Aylık Bağlama Oranı = Eski Tam Aylığı
524,90 X 0,70 = 367,43 YTL.
6-Eski kısmi aylığın hesabı
1479/ Geçici 11/a’ya göre;
Eski uygulamanın son günü olan 31.12.1999’da bulunduğu gelir basamağının (7 inci basamak) bugünkü geçerli tablodaki rakamına göre tüm sigortalılık süresi için eski tam aylığı bulunacak ve daha sonra 31.12.1999’dan önceki prim ödeme süresinin, toplam prim ödeme süresine oranı ile eski tam aylığının çarpılması ile eski kısmi aylığı bulunacaktır.
(Geçici Madde 11/a’ya göre)
Eski Aylığı X Eski/Yeni Oranı = Eski Sistemden Gelen Kısmi Aylığı
367,43 X (6450/9000) = 263,32 TL.
7-Yeni kısmi aylığın hesabı
(Geçici Madde 11/b’ye göre)
7/a- Ağırlıklı Ortalamanın Hesabı
Yeni sisteme göre, sigortalının, 01.01.2000 tarihi ile aylık başlangıç tarihi arasında aylar itibarıyla prim ödediği gelir basamaklarının bu basamaklardaki prim ödeme süreleri de dikkate alınarak, aylık başlangıç tarihinde yürürlükte bulunan gelir basamakları üzerinden hesaplanacak ağırlıklı ortalamasının bulunması gerekecektir. Yukarıdaki örneğimizde sigortalının prim ödeme süreleri aşağıdaki gibidir;
8-Eski ve yeni kısmi aylığın toplanması
Eski Kısmi + Yeni Kısmi = Aylık
263,32 + 112,01 = 375,33-YTL
9-Aylığı güncelleme
Hesaplanan aylık 01.01.2007 de uygulamaya konulan tabloya göre belirlendiğinden, 1479/36 ve Geçici 11. madde hükümleri gereğince (Madde 36/3. fıkra), “… hesaplanan yaşlılık aylığı, ayrıca, gelir tablosunun son olarak değiştirildiği ay ile aylık başlangıç tarihi arasında geçen her ay için Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel yıllık kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki değişim oranları kadar artırılır.” Ay be ay artırılacaktır.
Aşağıda gerekli artırımlar yapılmış olup Şubat 2007 ayı emekli aylığı Ocak 2007 ayının aylık TÜFE artışı olan yüzde 1 kadar (3,75 YTL.) artırılacaktır.
Öte yandan 375,33 YTL. aylığa yüzde 4 oranında Sosyal Destek Ödemesi de (15.01) ilave edildiğinde ele geçen rakam,
375,33 + 3,75 + 15.01 = 394,09 YTL.dir.
Sorularınıza cevaplar
Yurtdışı sürelerini borçlanıp emekli olabilirsiniz
Merhaba Ali Bey, 31.12.1955 doğumluyum, 01.02.1972 günü sigortalı oldum. 01.08.1973 gününe kadar 540 günüm varken Almanya’ya eşimin yanına gittim. 18.02.1991 gününe kadar da orada ev kadını olarak kaldım. 1991-1995 arasında ise 1397 gün çalıştım ve Almanya’dan gelen hizmet cetveline göre 1397 günlük çalışmam varmış. Gerek ev kadını olarak gerek çalışarak geçirdiğim süreleri borçlanıp 3600 günle emekli olabilir miyim? Nimet Özaydınlı
Hanımefendi, öncelikle 1397 günlük Almanya çalışma sürelerinizi SSK’ya borçlanın bu durumda daha önceki 540 günle birlikte 1937 gününüz olacak. Sonra da 3600 günü tamamlayacak bir süreyi (en az 1663 gün) ev hanımı olarak geçirdiğiniz süreleri de Bağ-Kur’a borçlanın ve ödeyin. Bu durumda 3600 gününüz ve bu 3600 günün son yedi yılının (2520 gününün) çoğunluğu SSK’da geçtiği için SSK’dan hemen emekli olursunuz.
Astsubay okulu süresi 18 yaşından küçük
22.12.1966 doğumluyum, 1983-1984 yıllarında deniz astsubay sınıf okulunu bitirerek, 01.09.1984 tarihinde deniz astsubayı olarak memuriyete başladım. 14.03.1988 tarihinde ise ordudan ayrıldım. 3 yıl, 7 ay, 14 gün fiili ve 10 ay, 26 gün fiili hizmet zammı olmak üzere 4 yıl, 6 ay, 10 gün (1630 gün) sürem var. 01.05.1988 gününden beri de SSK’da en az 5500 gün ödenmiş primim var. Ne zaman emekli olabilirim? 1983-1984 yıllarında bitirdiğim deniz astsubay sınıf okulu memuriyetten sayılıyor mu? Emekliliğe etken mi? Yücel Umar
22.12.1984 günü 18 yaşını tamamlıyorsunuz bu nedenle astsubay sınıf okulunda geçen sürelerinizin emeklilikle ilgili olmayacak. Ancak, 18 yaşından evvel de olsa 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 12’inci maddesi gereğince bir meslek veya sanat okulunu bitirip kazai rüşt kararı almak şartiyle öğreniminizle ilgili görevlere atananlar hakkında 18 yaş kaydı aranmaz hükmü gereğince kazai rüşt kararıyla 01.09.1984 günü göreve başlamışsanız bu tarih sizin için başlangıçtır. Şayet kazai rüşt kararınız yoksa emekli sandığı başlangıcınız 22.12.1984 günü olur. Ancak, gönderdiğiniz hizmet süreleri göz önüne alındığında kazai rüşt kararı aldığınız görünüyor. Bu durumda 01.09.1984 sosyal güvenlik başlangıcınız fiili hizmet zammı kadar geriye götürülecek ve 05.10.1983 sigorta başlangıcıyla SSK’dan 47 yaşında yani 22.13.2013 günü emekli olacaksınız.
Kısa… Kısa… Kısa…
Emekli Belediye Başkanları’na
Yarın: Bağ-Kur’da emeklilik örnekleri ile tavsiyeler
Ali TEZEL
