Akşam Gazetesi–Sosyal Güvenlik Reformu’nda hukuk faciası–Bağ-Kur’lular kendiniz emekli aylığınızı hesaplayabilirsiniz–Yüksek basamaklı Bağ-Kur’lu düşük emekli aylığı alıyor

5 Şubat 2008







Sosyal Güvenlik Reformu’nda hukuk faciası

[email protected]


 




Kamuoyunda “Sosyal Güvenlik Reformu” diye bilinen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre çocuklar ana-babalarını mahkeme kararıyla öldürürse kendilerine yetim aylığı verilmeyecek, Mahkeme kararı olmadan öldürürlerse yetim aylığı verilecekmiş.

Sosyal güvenliğin duayenlerinden Marmara Üniversitesi İİBF öğretim üyesi hocam, Prof. Dr. Ali Rıza Okur ile Arel Üniversitesi’nde seminerdeyiz ve konumuz “Sosyal Güvenlik Reformu”. Okur hoca diyor ki; hiçbir akademisyene danışılmadan hazırlanan reformdaki kelime hataları ve cümleler faciaya davetiye çıkarıyor.

En önemli örneği de hemen ekliyor.

Halen TBMM’de görüşülmek üzere Plan ve Bütçe Komisyonu’nda olan 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”nun 56’ncı maddesine göre,

“Madde 56 – Ölen sigortalının hak sahiplerinden;

a) Kesinleşmiş yargı kararı üzerine, kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı, kasten öldüren veya öldürmeye teşebbüs edenlere veya bu Kanun gereğince sürekli iş göremez hale veya malul duruma getirenlere,

b) Kesinleşmiş yargı kararı üzerine, kendisinden aylık bağlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık bağlanmamış olan sigortalıya veya hak sahibine karşı ağır bir suç işlemesi veya bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarılanlara, …

gelir veya aylık ödenmez…”

Madde metnini biraz açacak olursak, şayet çocuklar, önce mahkemeye gidip ana-babalarını öldürmek için karar çıkartırlar ve karar kesinleştikten sonra öldürme gerçekleşirse kendilerine yetim aylığı verilmeyecekmiş. Ancak, hiç mahkemeye gitmeden ana-babasını öldürenlere yetim aylığı verilecek anlamı çıkmaktadır.

Benzer bir şekilde evli eşlerden biri eşini öldürmek için mahkemeden karar alır ve karar kesinleştikten sonra öldürürse aylık yok ama mahkeme kararı olmadan öldürürse aylık var.

Yasayı hazırlayanların bunu amaçlamadıklarını hepimiz biliyoruz ama yapılan hata veya hatalar düzeltilmezse sonu fecaat gibi görünüyor.

Bu ve bu gibi epey sayıda hata olan bu tasarıyı gelin geri çekin, üzerinde akademisyen ve uzmanlardan oluşan bir heyet çalışsın, bu ülke için en hayırlısını yapalım.







Bağ-Kur’lular kendiniz emekli aylığınızı hesaplayabilirsiniz

Sayın Ali TEZEL, 0495179022 Bağ-No’luyum. 3 Ağustos 2007 tarihinde Bağ-Kur’dan 22’nci basamaktan emekli oldum. 2003 yılında 27.500 YTL ödeyerek basamak satın alıp, 12’nci basamaktan 21’inci basamağa çıkmıştım. Dolayısıyla 22’nci basamaktan emekli oldum. 1100 YTL civarında emekli aylığı beklerken bana 623 YTL aylık bağlandı. Halbuki 2000 yılında 22’nci basamaktan emekli olan ağabeyim Tekin SATI, işyeri açık olduğu halde 1150 YTL emekli aylığı almaktadır. Bağ-Kur Genel Müdürlüğü’ne bu konuya ilişkin dilekçe yazdım. Yazdığım dilekçeye istinaden bana gelen cevapta; maaşların düzeltileceği yönünde çalışmaların sürdürüldüğü belirtildi fakat yeni yatan maaşta bir değişiklik olmadığını gördüm. Bu durumu nasıl değerlendiriyor ve bu konunun düzeltilmesi için bana ne gibi bir öneri sunuyorsunuz?

Osman Satı-Bodrum

Osman Bey, Bağ-Kur’dan emekli olanlar için tıpkı SSK’lılar gibi durumunuzu yazarak kendiniz emekli aylığınızı hesaplayabilir, www.alitezel.com’dan siz de kendi emekli aylığının doğruluğunu kontrol edebilirsiniz. Ancak, size basamak satın alanlardan olduğunuzdan yapmanız gereken bir düzeltme olmalı. Çünkü, verdiğiniz Bağ-Kur numaranıza göre, sizin basamaklarınızın sırası tablonun orta kısmındaki gibidir. Buna göre aylık hesaplarsanız şimdi aldığınız (757,39 YTL) emekli aylığını bulursunuz. Ancak, siz 9 basamak satın almış olduğunuzdan bütün basamaklarınızı 9 basamak arttırmalısınız. Bağ-Kur’da emekli aylığını hesaplamada 31.12.1999 günü geçerli olan basamak ile 2000 ve sonrası yıllardaki basamakların süreleri çok önemlidir. Ben sizin için bulunduğunuz son basamak: 22, 31.12.1999 tarihinde bulunduğunuz basamak: 18 olarak ve 9103 güne göre hesaplama yaptım ve sonuçta alacağınız emekli aylığı 1069,03 YTL çıktı. Bu rakamdan ise halen işinize devam ettiğiniz için yüzde 10 oranında SGDP düşülmesi gerekir. Sizin askerlik borçlanmanız, SSK süreleriniz gibi farklı durumlarınız varsa bir de siz kendiniz hesaplama yapabilirsiniz.







Yüksek basamaklı Bağ-Kur’lu düşük emekli aylığı alıyor

Ali Bey, 0264628722 Bağ-No ile 13’üncü basamaktan Mart 2007 ayında emekli oldum SSK ve askerlik dahil 9628 günüm vardı. Emekli aylığımdan çalışmama devam ettiğim için kesinti yaptıklarından şu an 470 YTL emekli aylığı alıyorum. Benzer şartlarda olan arkadaşım, 0264628722 Bağ-No’lu Mustafa Atıcı ile aynı ay emeklilik dilekçesi verdik. O’nun benden 624 gün eksiği vardı yani 9004 günle emekli olduğu gibi son basamağı 12 idi. O’na, 502 YTL veriyorlar. O’da işine devam ettiği için aylığından SGDP kesintisi ödüyor ben de ödüyorum. Bütün verilerde ben öndeyim daha fazla günüm var daha yüksek basamaktan emekliyim ama iş emekli aylığına gelince ben geride kaldım. Bunun sebebi nedir? Nizamettin Dönmez-Adana

Nizamettin Bey, sitemdeki (www.alitezel.com) emekli aylığı hesaplama modülünden verilerinizi girerek aylığınızı hesapladım SGDP kesintisi yapılmamış haliyle size 541 YTL. aylık vermeleri gerekiyordu ama emekli aylığınıza baktım SGDP kesintisi yapılmış halde 470 YTL. ödeme yaptıklarını gördüm. SGDP’leri dikkate aldığımızda her ay 16 YTL eksik emekli aylığı alıyorsunuz. Arkadaşınız, Mustafa Atıcı’nın emekli aylığı ise SGDP kesintisi yapılmadan 580 YTL ve SGDP kesintisi yapılınca eline geçmesi gereken rakam, 522 YTL olması gerekiyordu. Ancak, diğer okurlarımızın da dikkatini çekmesi için yazıyorum şayet emekli olmadan önce 12’nci basamakta kalıp, 13’üncü basamağa çıkmamış olsaydınız almanız gereken emekli aylığı 586 YTL. olacaktı. Gördüğünüz üzere 12’den değil de 13’üncü basamaktan prim ödeyerek daha düşük emekli aylığı almışsınız. Bunun sebebi 2003 yılında Bağ-Kur’dan emekli olanlara verilen SDÖ’lerdir (Sosyal Destek Ödemeleri). Çünkü, o yıl 12 ve daha alt basamakta olanlara 100 YTL, 13 ve daha yukarıda olanlara 75 YTL SDÖ verdiler, bu rakamlar o yıldan beri emekli aylıklarına yapılan artış kadar yükselerek gelmektedir.







kısa…kısa..


  • Dilaver Erdal-Kırıkkale- 20.11.1973 doğum tarihi ile 1991-2001 yılları arasında 10 yıl Bağ-Kur primi ödedikten sonra 28.12.2001 günü yüzde 43 oranlı raporla başladığını devlet memurluğundan 5434 sayılı Kanun gereğince Bağ-Kur süreniz dahil 15 tam yılı tamamlayınca emekli olursunuz ki bu süreyi çoktan tamamladığınızdan dilediğiniz an emekli olursunuz. Emekli aylığınızı ve merak ettiğiniz 25 yılla emekli olanların ne emekli aylığı alacağını da benim sitemden hesaplayabilirsiniz. Eşiniz 09.01.1970 doğum tarihi, 1997-2003 arasındaki Bağ-Kur süresinden sonra şimdi SSK’lı bir işe girerse SSK’dan 54 yaşında 5975 günle veya 58 yaşında 3600 günle emekli olur.


  • Ender Karataşoğlu-İst.-06.07.1959 doğumlu babanız, 01.06.1978 işe başlama tarihiyle ne zaman 5000 günü tamamlarsa o gün dilekçe verebilir. Babanıza ait SSK sicil numarasındaki başka isimlere ait gün sayılarını dikkate almayınız onlar babanıza ait değil.


  • Hasan Tunç-16.09.1968 doğum tarihiniz, 01.08.1985 işe girişinizle yaptığınız yurtdışı borçlanma günleriyle birlikte 5300 günü tamamlamak şartıyla 49 yaşında yani 16.09.2017 günü emekli olursunuz. Yatırdığınız parayı euro olarak belirtmişsiniz ama sanırım bir hata var, yurtdışı borçlanmaları dolar hesabıyla yapılır.


  • Celal Kara-31.08.1973 doğumlu eşiniz, 1988 sigorta başlangıcıyla 45 yaşında (2018 yılında) en az 5300 günle emekli olur. İsteğe bağlı SSK’lı olursanız bankalara otomatik ödeme talimatı verebilirsiniz.


  • Mustafa Altuntaş-Tekirdağ- 15.01.1955 doğum tarihiniz, 20.04.1982 Bağ-Kur başlangıcınız ve 10 yıllık prim ödeme sürenizden sonra durduğunuz sosyal güvenliğinizi şimdi SSK’lı bir işe girip en az 1260 gün SSK primi öderseniz (Bağ-Kur ve öderseniz askerlik dahil) 5075 gün sayısı ile SSK’dan emekli olursunuz. İsteğe bağlı SSK’lılık için daha önce SSK’ya ödenmiş 1080 gününüzün olması lazım.


  • Muhsin Ergen- 18.01.1956 doğum tarihiniz, 1990-1999 arasındaki Bağ-Kur sürenizden sonra 1999 yılında başladığınız ve devam ettiğiniz SSK’dan 25 yıllık sigortalılık sürenizi tamamlayacağınız 2015 yılında emekli olursunuz. Askerliği öderseniz emeklilik süreniz askerlik süreniz kadar öne gelir.