Bugün-Çok Sorulan Sosyal Güvenlik Reformu Soruları
19 Nisan 2006
Çok Sorulan Sosyal Güvenlik Reformu Soruları (1)
A-Emekli-Dul-Yetim Aylıklarına Devam Edilecek
Ali bey, size danışmak istediğim konuyla ilgili alitezel.com adresindeki tüm arşivi taramaya çalıştım ama maalesef bizim sorunumuza net bir yanıt bulamadım. Anneannem(78 yaşında) üç yerden emekli aylığı alıyor.
1-Vefat eden babasından dolayı T.C. Emekli Sandığı’ndan yetim maaşı,
2-Vefat eden eşinden dolayı Bağ-Kur’dan dul maaşı,
3-Kendine ait isteğe bağlı SSK’dan emekli aylığı sahibi.
Yeni sigorta kanunu nedeniyle aldığı maaşlarda bir kesinti olacak mı? Yoksa kazanılan haklar korunacak mı? Burcu Özgür
Hanımefendi, halen TBMM’de bulunan “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun Taslağı”nın aşağıdaki, “Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına ilişkin bazı geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 1 inci maddesine göre;
“…17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/.1983 tarihli ve 2926 sayılı ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara göre bağlanan veya talepte bulunulan; aylık, gelir, tazminat, harp malûllüğü zammı ve diğer ödenekler ile 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre ödenmekte olan ek ödemenin verilmesine devam edilir. Bu gelir ve aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümleri uygulanır…”
Maddeden de görüleceği üzere daha önce bağlanmış bütün aylıklar aynen devam edecektir ama bu yazının hazırlandığı gün kanun daha TBMM’den geçmemişti. Aynen kabul edilirse anneanneniz üç aylığı da almaya devam edecek.
B-Hangi Kurallara Göre Emekli Edilecek
1989 yılından beridir Bağ-Kur’lu olarak prim ödemekteyim ama önümüzdeki günlerde SSK’ya geçip, SSK’nın daha basit olan emeklilik şartları ile emekli olmayı düşünüyordum. Yeni kanun ile SSK ve Bağ-Kur ortadan kalktığına göre SSK’lı gibi emekli olma hakkımı kayıp mı ettim? İlhami Evliyaoğlu
İlhami bey, baştan cevap vereyim hakkınızı kaybetmediniz çünkü kanun gereğince,
“…Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ve bu Kanunla mülga 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c ) bendi kapsamında kabul edilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce çalışmaya başlayıp bu tarihten sonra aylık talebinde bulunanlardan, birinci fıkrada belirtilen sigortalılık hallerinden birden fazlasına tabi olanlara yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarından hangisinin uygulanacağı, en son sigortalı sayıldığı tarihten geriye doğru son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde en fazla hizmetin geçtiği sigortalılık hali, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise son sigortalılık durumu esas alınarak belirlenir.” Demektedir.
Bu durumda Bağ-Kur’lu olmanızı gerektiren vergi kaydı veya şirket ortaklığınızı sona erdirip, bir işyerine işçi olarak girip en az 3,5 yıl işçi olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna prim öderseniz eskiden olduğu gibi SSK’lı gibi emekli olursunuz.
