BUGÜN-ENGELLİ AYLIĞI VE MEMURİYET

6 Ocak 2006






ENGELLİ AYLIĞI VE MEMURİYET
Ali Bey, 2002 yılında sakatlık kadrosuyla bir kamu kuruluşunda memur olarak işe başladım ama işe girmeden önce sakatlık maaşı alıyordum.
İşe girdikten sonrada almaya devam ettim. Yaklaşık bir yıl sonra Maliye Bakanlığından bir yazı geldi ve işe girdiğim günden sonraki aldığım sakatlık maaşını ve faizini geri ödemem istendi. 30.12.2005 günkü Bugün Gazetesi’nde yeni bir tasarıdan bahsetmişsiniz. bu tasarı benim durumumu ne yönde etkileyecek? Ben bu parayı ödemeli miyim?

Nusret Kaynar

Nusret Bey, bahsettiğiniz sakatlık maaşı kamuoyunda bilinen adıyla “65 Yaş Aylığı” olan 2022 Sayılı Kanun’un birinci maddesinde var olan, “65 yaşını doldurmadığı halde başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde malül olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayanlarla durumlarına uygun bir işe yerleştirilemeyen sakatlardan, yukarıdaki şartları taşıyan Türk vatandaşlarına da bu kanun hükümlerine göre aynı ölçüde aylık bağlanır.” Hükmü 5378 Sayılı Kanun ile 01.07.2005 günü değiştirilmiş ve kanuna Ek 1 inci madde olarak eklenmiştir.

Buna göre, “65 yaşını doldurmamış olmakla birlikte;

a) Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan, 18 yaşını dolduran ve kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan özürlülerden; her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanlara, bu Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 300’ü tutarında,

b) 18 yaşını dolduran, kanunen bakmakla mükellef kimsesi olmayan ve herhangi bir işe yerleştirilememiş olan özürlülerden; her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanlara, bu Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 200’ü tutarında,

c) Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olduğu halde, kanunen bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanlara, bakım ilişkisi fiilen gerçekleşmek kaydıyla bu Kanunun 1 inci maddesine göre belirlenecek aylık tutarının % 200’ü tutarında, aylık bağlanır.”

Buna göre, siz memur olarak işe girdiğiniz anda T.C. Emekli Sandığı’na durumu bildirip 2022’den gelen aylığı kestirmeniz gerekirdi. Yasal dayanaksız olarak aldığınız aylıkları geri ödemeniz gerekir. Ödemediğiniz her gün yasal zam ve faizleri artıyor haberiniz olsun.

Asgari Ücret ve Sigorta Primi

0 1.07.2004 gününden beri asgari ücret ile Sigorta Primine Esas Kazanç (SPEK) alt sınırı eşitlenmiş bulunmaktadır. SPEK üst sınırı da asgari ücretin 6,5 katıdır. Asgari Ücret Tesbit Komisyonunun da 23.12.2005 tarih, 26032 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 21.12.2005 tarih, 2005/1 sayılı kararı ile 16 yaşını doldurmuş işçilerin günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretinin 01.01.2006-31.12.2006 tarihleri arasında 17.70 YTL. olmasına karar verilmiş olduğundan, SPEK asgari tutarı 01.01.2006-31.12.2006 tarihleri arası için 17.70 x 30=531.00.YTL üst sınırı da 3451,50 YTL’dir.

Evlenen kadına kıdem tazminatı

Ali bey, yaklaşık 3 yıldan beri çalıştığım işyerinden yakında evlilik nedeniyle ayrılacağım. Çünkü, eşim çalışmamı istemiyor ben de buna saygı duyuyorum. Bir bayan çalışan olarak bu sebep ile işten ayrıldığımda kıdem tazminatı alabileceğimi duydum doğru mu? Ayrıca, bu tazminatı alırsam 1 yıl süreyle başka bir işyerinde çalışmaması ya da benzeri bir şart var mı?

Hanımefendi, 1475 Sayılı Eski İş Kanunu’nun (4857 Sayılı İş Kanunu ile ortadan kaldırılmasından sonra) yürürlükte kalan tek maddesi olan 14 üncü maddesi Kıdem Tazminatı haklarını açıklamaktadır. Maddeye göre evlenen KADINLAR resmi nikahla evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde aile birliğinin devamı adına çalışmazlarsa yani sırf evlilikleri nedeniyle işlerini bırakırlarsa işyerinde de bir yıldan fazla süredir çalışıyor olmak şartıyla kıdem tazminatlarını alabilirler. Siz de üç yıldan fazladır işyerinde çalıştığınız için 3 yıllık yani 3 brüt ücretiniz kadar kıdem tazminatı alabilirsiniz. Ancak bu hakkın kötü niyet ile kullanılmasının engellenmesi için kanunlarda herhangi bir düzenleme öngörülmemekle birlikte, evlilik nedeniyle işinden ayrıldıktan kısa bir süre sonra bir başka işyerinde işe başlayan bir işçiden mahkeme kararı ile ödenen kıdem tazminatının geri ödenmesi kararını içeren mahkeme ilamları da vardır. Fakat tam tersi mahkeme kararları da vardır.

Kısa…Kısa… Kısa…

– Ercüment Kurtar-SSK’nın reddettiği emeklilik müracaatı için mutlaka iş mahkemesinde dava açın. Zira, 1980 yılında iptal edilen hizmetlerinizi sizin ifadenize veya bilginize başvurmadan yapamazlardı. Ayrıca, dava devam ederken askerliği de borçlanarak zamanı gelince ikinci kere emeklilik müracaatı da yapın. Davayı kazanında toplu aylıklarınızı alırsınız.

– İbrahim Sevk-Bağ-Kur’dan sonra SSK’da en az 1260 günü (3,5 yıl) tamamlarsanız SSK’dan emekli olursunuz.Askerlik sürenizi borçlanmanız bu süreyi etkilemez.

– Nesime Özten- Bağ-Kur’dan sonra SSK’da en az 1260 günü (3,5 yıl) tamamlarsanız SSK’dan emekli olursunuz.

– Bayram İnce-01.07.1991 başlangıcı ile 53 yaşında en az 5600 günle emekli olursunuz. Askerliği borçlanırsanız 52 yaşında en az 5525 günle emekli olursunuz.

– Mehmet Eren-Halen çalışırken aldığınız ücret 1000 YTL ve üzerinde ise çalışmaya devam etmeniz halinde alacağınız emekli aylığı da yükselir.

– Şerin Demir-Bağ-Kur’a en az 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olursanız 57 yaşında emekli olursunuz.

– Osman Sert-Askerlik borçlanmasıyla başlangıcınız 16.02.1981 olmuş olup bu başlangıç ile 46 yaşında yani 12.06.2006 günü SSK’dan emekli olursunuz. 25 yıllık sigortalılık sürenizin tamamlanacağı 16.02.2006 günü işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılma hakkınız var.

– Adem Bayrak-Yeni kanun TBMM’de kabul edilip, 2007 de yürürlüğe girince erken emekli olma hakkınız olabilir ama şu an Bağ-Kur’sa engellilere emeklilik hakkı olmadığı için yapılacak bir işlem yok.