Bugün Gazetesi–Anayasa Mahkemesi Kararı ve Özürlülere Kötü Haber

21 Aralık 2006

Anayasa Mahkemesi Kararı ve Özürlülere Kötü Haber

5510 Sayılı Kanun’un önemli bölümlerini Anayasa Mahkemesi iptal edince bu kanunu bekleyen bir çok özürlü çalışana da kötü haber var. Halen geçerli olan uygulamalara göre, 506 Sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesi gereğince, 05.08.2003 gününe kadar yüzde 40 ve daha fazla engeli olan SSK sigortalıları,  Maliye Bakanlığı’ndan 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu gereğince vergi indirim belgesi aldıklarında, herhangi bir yaşa tabi olmaksızın 15 yıllık süre ve bu süre içinde en az 3600 gün prim ödeme şartı ile emekli oluyorlardı. 05.08.2003 günü Resmi Gazetede yayınlanan, 4958 Sayılı Kanun ile de bu kişilerin emekliliğinde kademe getirilmiş olup işe giriş tarihlerine göre aşağıdaki tablodaki şartlarla emekli olabilmektedirler.

 

	Engelli Derecesi	Engelli Derecesi	Engelli Derecesi
İşe Başlama Tarihi	I. Derece	II. Derece	III. Derece
05.08.1991 ve daha önce	15 yıl, 3600 gün	15 yıl, 3600 gün	15 yıl, 3600 gün
06.08.1991-05.08.1994	15 yıl, 3600 gün	15 yıl, 8 ay-3680 gün	16 yıl, 3760 gün
06.08.1994-05.08.1997	15 yıl, 3600 gün	16 yıl, 4 ay-3760 gün	17 yıl, 3920 gün
06.08.1997-05.08.2000	15 yıl, 3600 gün	17 yıl, 3840 gün	18 yıl, 4080 gün
06.08.2000-05.08.2003	15 yıl, 3600 gün	17 yıl, 8 ay-3920	19 yıl, 4240 gün
05.08.2003 den sonra	15 yıl, 3600 gün	18 yıl-4000 gün	20 yıl-4400 gün

 

            Engelli Memurlar ise; 5434 Sayılı Kanun’un 39 uncu maddesin 13.11.1981 tarihinde eklenen (j) bendi gereğince,

“Sakatlıkları sebebiyle ilgili mevzuat uyarınca göreve alınanlardan en az 15 yıl fiili hizmeti bulunanların istekleri üzerine;” emekli olabilirler.

Ayrıca, yine 5434 Sayılı Kanun’un Ek Geçici 22 inci maddesine göre de;

            “Sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksızın ve 25.08.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesine göre tescili yapılmaksızın T.C.Emekli Sandığına tabi görevlere giren ve bedensel ve zihinsel yeteneklerindeki eksiklik nedeniyle çalışma güçlerini en az % 40 oranında yitirdiği sağlık kurulu raporu ile belgelenen ve 15 yıl ve daha fazla fiili hizmeti olanlar da 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesine, 13.11.1981 tarih ve 2559 sayılı Kanunla eklenen (j) fıkrası hükmünden yararlanırlar.”

            Fakat, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü her iki maddeyi çok dar yorumlamaktadır. Sandık sadece kamuya sakat kadrosu ile memur olanları 15 yıl ile emekli etmekte ama Ek Geçici 22 inci maddeyi daha da çok dar yorumlayarak hiç kimseyi emekliliğe sevk etmemektedir. Bu nedenle sadece sakat kadrosunda çalışanlar 15 yıllarını tamamlayınca T.C. Emekli Sandığı’nca emekli edilmektedirler.

Bağ-Kur emeklilik uygulamalarında  sakatlar için farklı ve ayrık bir düzenleme yapmamış ve engelli, sağlam ayrımına gitmemiştir.

            Anayasa Mahkemesinin bir çok maddesini iptal edip bir çoğunu da yürütmeyi durdurma kararı verdiği 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 01.01.2007 günü yürürlüğe girebilseydi (ki bana göre yürürlüğe girme şansı artık kalmadı) engelliler arasında, işçi, memur, esnaf-tüccar-işadamı ayrımı kalkacak ve Kanunun 28 inci maddesi gereğince bütün engelliler eşit şartlarda emekli olabileceklerdi. Şimdi ise 5510 Sayılı Kanunun yürürlük maddesini ötelenmesi gündemde olup bu durumda engelliler için yukarıda açıklanan şekilde emeklilik uygulamaları devam edecektir. Bağ-Kur’lular ile memur olmadan önce rapor almamış olanlar erken emeklilikten yararlanamayacaklardır.

 

Kısa… Kısa… Kısa…

 

Peyami S. Mendi-Oğlunuzun 14 yıl süreyle Bağ-Kura ödediği primler SSK’ya geçerse birleştirilir ve hizmetten sayılır. Buna göre, bundan sonra işçi yani SSK’lı olursa en az 1260 gün (3,5 yıl) prim ödemek şartıyla 51 yaşında emekli olur.

 

Nazlı Sakçagözü-Hanımefendi, 06.03.1950 doğum tarihiniz, 26.01.1990 Bağ-Kur başlangıcı ve sonrasındaki toplam 3520 günü 3600 günü tamamladığınız gün SSK’dan emekli olursunuz.

 

Oya Esin-Bağ-Kur çalışan veya kendi çalışmasıyla emekli olan kızlara babaları-anaları üzerinden yetim aylığı vermez. T.C. Emekli Sandığı emeklisinin kızı olsaydınız alabilirdiniz.

 

Sude Selçuk-İsteğe bağlı sigortaya prim öderken işyeri açıp-vergi mükellefi olursanız isteğe bağlı sona erer ve Bağ-Kur başlar.

 

Ali Finikeli-26.03.1973 doğum tarihiniz, 01.12.1989 sigorta başlangıcınız ve var olan yüzde 40 rapor oranınızla vergi indirim belgesi alırsanız veya vergi indirim belgesi almasanız dahi yeni kanun gereğince rapor oranınız SGK’ca onanırsa 3600 günü tamamlayınca emekli olursunuz.