Bugün Gazetesi–Bağ-Kur Hata Etmiş Askerliği Ölümden Sonra Borçlanabilirsiniz–Hizmetlerin Canlandırılması Gerekir

13 Kasım 2006

Bağ-Kur Hata Etmiş Askerliği Ölümden Sonra Borçlanabilirsiniz

Kayınpederim 0768718824 nolu Bağ-Kur’luydu 2006 yılı temmuz ayında içinde vefat etti. Dul eşi ve 25 yaşından büyük bekar bir kızı var. Daha önce vergi kaydı vardı ama Bağ-Kur kaydı yoktu ölüm aylığından yararlanabilmesi için ölümden sonra yakınları tarafından geriye dönük olarak bağkur tescili yapıldı. Ancak 4 yıl 2 ay hizmeti çıktı, yani ölüm aylığı için gerekli olan 5 yıl oluşmadı. Bu kez askerlik borçlanma talebinde bulunuldu. Kayınpederim
24 ay askerlik yapmış sadece 10 ay için askerlik talebinde bulunuldu. Fakat Bağ-Kur il müdürlüğünden ölümden sonra askerlik borçlanması yapılamayacağı yönünde cevap geldi. Fakat Bağ-Kur Kanunu’nun ek 9 uncu maddesinde hak sahipleri tarafından askerlik borçlanması yapılabileceği yönünde ifade vardır. İl müdürlüğünün böyle bir cevap vermesinin başka bir nedeni olabilir mi? Bu zamana kadar Bağ-Kur’a hiç ödememe yapılmamış olması buna bir sebep midir? Yoksa, borçlanmanın 10 ay olmayacağından mı böyle bir cevap verilmiş olabilir mi? Mustafa Cesur

Mustafa bey, bu Bağ-Kur’un hangi il müdürlüğü ise okumamasından, öğrenmemesinden kaynaklanan bir sorundur, sadece siz değil binlerce insanın mağdur edilmesine yol açan olaylardandır. Kısaca özetlersek, 24.07.2003 tarihli 4956 Sayılı Kanuna kadar Bağ-Kur’da ölümden sonra geride kalan hak sahiplerinin askerlik borçlanması yapmasında sorunlar vardı ama 2003 yılındaki bu değişiklikten sonra 1479 Sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun Ek 9 uncu maddenin ilk fıkrası şu şekilde değiştirildi, “ (Değişik cümle: 24/07/2003 – 4956 S.K./36. md.) Bu Kanun ile 2926 sayılı Kanun ve bu kanunlarda değişiklik yapan kanunlara göre sigortalı olanlar, askerlikte er olarak geçen hizmet süreleri ile yedek subay okulunda geçen sürelerinin tamamını borçlanabilirler. Ölümü halinde sigortalı olanların hak sahipleri de borçlanma talebinde bulunabilirler…” Bu değişiklik nedeniyle vefat eden kayınpederinizin 24 aylık askerlik süresinin tamamını borçlanarak geride kalan dulu ile yetim kızını aylık bağlanır. Ancak, askerlik süresinin bir kısmını değil tamamını borçlanmak zorundasınız. Bu arada sadece siz değil başkaları da Bağ-Kur’un hatalarından mağdur olmuşlar ve mahkemelere gitmişlerdir. Aşağıda da Yargıtay 10 uncu Hukuk Dairesinin 2004/3097 esas ve 2004/10420 karar sayılı ve 08.11.2004 tarihli kararının özetini veriyorum.

Yargıtay Kararı (Özet)

Sigortalının ölümü halinde hak sahipleri borçlanma talebinde bulunabilirler. Borçlanma tutarlarının 2 yıllık süre içinde ödenmesi şart ise de, borçlanma talebi yönünden maddede herhangi bir süre öngörülmemiştir. Bu bakımdan Kurumun davacının askerlik borçlanma talebini reddetmiş olması hatalıdır.

Hizmetlerin Canlandırılması Gerekir

Ben İlköğretim Okulunda Müdür Yardımcısı Olarak çalışmaktayım. Öğretmenlerin özlük işlerine de bakmaktayım. Bir öğretmenimiz 1979 da göreve başlamış, 1985’te istifa etmiş. 1992’de tekrar göreve başlamış. Hizmet yılı olarak, haziran 2006’da 20 yılı doldurunca emekliye ayrıldı. Okulla ilişiği kesildi. Fakat 3 ay geçtikten sonra emekli sandığı emekli olmasının mümkün olmadığını, 5434 Sayılı Kanunun 87 inci maddesine göre istifa ettikten sonra emekli keseneklerini 5 sene içinde geri almadığından dolayı keseneklerin sandık lehine
aktarıldığı belirtilmektedir. İstifa etmeden önceki 5,5 yılın emekli keseneklerini ödeyip ancak 6 ay sonra emekli olabileceği belirtilmektedir. Kısacası istifadan önceki 5,5 yılı hiç dikkate almamaktadır. Bu durumda yapılması gereken nedir? Ramazan Kolatan

5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu gereğince hizmetleri 5 yıldan fazla ama 10 yıldan az olanlar istifa edip, emekli sandığı iştirakçiliğinden ayrıldıktan sonraki 5 yıl içinde herhangi bir sosyal güvenlik kurumu kapsamına girmemiş ise hizmetleri amiyane tabirle öldürülür. (Burada hatırlatmakta yarar var 5 yıl az veya 10 yıldan çok hizmeti olanlara bu işlem uygulanmaz.) Bu kişi daha sonra bir sosyal güvenlik kapsamına girdikten sonra bu hizmetlerini ihya ettirmesi (canlandırması) gerekir. Bunun için emekli sandığının web sayfasında bulunan ihya dilekçesi örneğini doldurup, sandığa göndermeniz ve gelecek ödemeyi de yapmanız gerekir. Ödeme yaptıktan 6 ay sonra hizmetler canlandırılır ve o zaman emekli aylığı bağlanır. Bu arada emekli oldum zannıyla işinden ayrılan öğretmen de işine dönebilir ve emekli oluncaya kadar çalışmaya devam edebilir.

Kısa Kısa Kısa

Dilara Canlı-1954 yılındaki 2 aylık SSK’lı çalışmanızdan sonra başladığınız, 1955-1956 yıllarındaki memuriyetiniz 5 yıldan az olduğundan ihya ettirmenize gerek yok. Bu çalışma sürelerinizi SSK’lı olarak bir işe girip çalışarak 3600 güne çıkardığınız gün SSK’dan emekli olursunuz. 1080 günden az SSK gününüz olduğundan isteğe bağlı SSK’lı olamazsınız. Bunun dışında erken emekli olma şansınız olmadığı gibi boş geçen süreleri de borçlanma hakkınız yok.

Hasan Şahin-10.04.1967 doğum tarihiniz, 01.04.1986 sosyal güvenlik başlangıcınızla 49 yaşında (10.04.2016) en az 5300 gün sayısı ile SSK’dan emekli olursunuz.