Bugün Gazetesi- Engelli Memurların Durumu
14 Ağustos 2006
Engelli Memurların Durumu
15 yıldır memur olarak çalışıyorum. Normal statüde (Sakat Kadrosunda Değil) memuriyete başladıktan sonra meydana gelen sakatlığım nedeniyle % 51 sakatlık oranı ile 5 yıl önce verilen rapor neticesinde vergi indiriminden yararlanmaktayım. Benim durumumdaki SSK’lı çalışanlara özür durumuna göre erken emekli olma hakkı varken, biz memurlar için Emekli Sandığı’nın böyle bir uygulaması yok idi. Sizden sormak istediğim şudur: 2007 yılında yürürlüğe girecek olan Yeni Sosyal Güvenlik Kanununa göre “5 yıldır sakatlık vergi indiriminden yararlandığım dikkate alındığında” erken emekli olma hakkımın olup olmadığını ve ayrıca da var ise şartlarının ne olduğunu, aynı durumdaki diğer memurların da ilgilendirilmesi amacıyla köşenizde cevaplamanız dileğiyle iyi günler dilerim. Filiz Bağlıkaya
Hanımefendi, halen geçerli olan 5434 Sayılı Kanun’un 39 uncu maddesin 5335 Sayılı Kanunla değişik (j) bendi gereğince;
“j) Göreve girişlerinde, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az % 40 olanlardan fiili hizmeti 15 yıl olanların istekleri üzerine,” emekli edilir denmiştir.
Aynı Kanunun Ek Geçici 22 inci maddesine göre de;
“Sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksızın ve 25.08.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesine göre tescili yapılmaksızın T.C.Emekli Sandığına tabi görevlere giren ve bedensel ve zihinsel yeteneklerindeki eksiklik nedeniyle çalışma güçlerini en az % 40 oranında yitirdiği sağlık kurulu raporu ile belgelenen ve 15 yıl ve daha fazla fiili hizmeti olanlar da 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesine, 13.11.1981 tarih ve 2559 sayılı Kanunla eklenen (j) fıkrası hükmünden yararlanırlar.”
Fakat, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü her iki maddeyi çok dar yorumlamaktadır. Sandık sadece kamuya sakat kadrosu ile memur olanları 15 yıl ile emekli etmekte ama Ek Geçici 22 inci maddeyi hiç dikkate almamaktadır.
Bu nedenle, sadece sakat kadrosunda çalışanlar 15 yıllarını tamamlayınca T.C. Emekli Sandığı’nca emekli edilmektedirler. Hatta, doğuştan engelli olanları dahi işe girmeden önce sağlık raporun yok diye emekli edilmemektedir.
01.01.2007 günü yürürlüğe girecek olan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık sigortası Kanunu’nun 28 inci maddesi gereğince;
“…Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malul sayılmayı gerektirecek derecede (yazarın notu: yani yüzde 60) hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
a) % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
b) % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar…” demektedir.
01.01.2007 günü yürürlüğe girecek olan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yukarıdaki 28 inci maddesi gereğince yüzde 51 rapor oranıyla, 16 yılı tamamladığınızda emekli olursunuz.
Kısa Kısa Kısa Kısa
Faruk-3201 Sayılı Kanun gereğince, 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri sosyal güvenlikleri bakımından borçlanılabilir.
Feridun Ergün-18 yaşından önce olsa da (staj sigortalılığı değilse) 01.12.1980 işe başlama tarihiniz geçerlidir ve bu başlangıca göre 46 yaşında (04.02.2010) emekli olursunuz.
Dilek Roman-Eşinizin SSK’ya ödenmiş 3991 gününün hepsi basın (SSK hizmet cetvelinde 2A veya 3A olarak görünüz) sigortası ise sigorta başlangıcı 3 yıl, 9 ay geriye gelerek şubat 1982 kabul edilecek ve bu başlangıçla şubat 2007 tarihinden sonra olmak kaydıyla 42 yaş 3 aylık iken en az 5075 gün sayısı ile emekli olabilir. Askerlik süresini de ödeyip isteğe bağlı SSK’ya prim ödemenizi tavsiye ederim. Kalan gün sayınızı peşin ödeme gibi bir uygulama yok.
Behtin Sapçalı-20.08.1989 işe başlamalı, 08.07.1952 doğumlu babanız 57 yaşında (08.07.2009) SSK’dan emekli olabilir.
İsmail Kasapoğlu-Hayatını kazanamayacak derecede malüldür raporu aldığınız 21.04.1987 doğumlu olup 18 yaşını ikmal etmiş olan oğlunuza normalde sizin üzerinizden SSK sağlık karnesi vermezdi ama bu rapor ile verecek. Allah (cc) gecincen versin siz vefat ederseniz oğlunuz ölünceye kadar yetim aylığı alacak. Bu arada sağlığında da 2022 Sayılı Kanun’un ek 1 inci maddesi gereğince T.C. Emekli Sandığı’ndan her üç ayda bir yaklaşık 300 YTL. aylık verilecektir.
Necdet Güler-İşe girdiğiniz (sigortalı olduğunuz) 1977 yılından sonra yaş büyütmesi yaptırdığınız için emeklilik için 15.05.1964 tarihi baz alınacak ve 15.05.2008 günü SSK’dan emekli olacaksınız.
Gülnaz Aykut-Bağ-Kura devam ederken vergi kaydınızı kapattırdığınız ama esnaf sicil kaydınızı kapattırmayıp her ay prim ödediğiniz süreler geçerlidir ve ilerde sorun teşkil etmez. 13.09.1958 doğum tarihi ile 20 tam yıl prim ödeyince tam aylıkla hemen veya en az 15 tam yıl prim ödemek şartıyla 56 yaşında kısmi aylıkla emekli olursunuz.
NOT DEFTERİ
Engelli emekliliği için işe giriş tarihine göre değişen sigortalılık süreleri ve prim ödeme gün sayıları vardır ama ortalaması 15 yıl ve 3600 gündür.
