Bugün Gazetesi–Sosyal Güvenlik Reformu’nun iptali Bağ-Kur’luya pahalıya patladı (2)
8 Ocak 2007
Sosyal Güvenlik Reformu’nun iptali Bağ-Kur’luya pahalıya patladı (2)
İlk beşini Perşembe günü yayınladığımız konunun bugün devamını yayınlayacağız.
Konuyu kısaca özetlersek, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 01.01.2007 günü yürürlüğe girecekti ama Anayasa Mahkemesi tarafından 22 maddesi iptal edilince Kanun’un yürürlüğe girme imkânı kalmadı. Şimdi hükümet, kanunun yürürlük tarihini altı ay erteledi. İşte bu erteleme, Bağ-Kur’lular için yeni dönemde getirilmesi planlanan birçok güzel uygulamanın yürürlüğe girmesine engel oldu.
6-1687,50 YTL. cenaze yardımı alamayacaklar Daha önce ödenmekte olan cenaze yardımı yeni uygulama 10 katına çıkarak asgari ücretin üç katı tutarında (1687,50 YTL.) ödenecekti. Reform ertelendiğinden artık ödenemeyecek…
7-Bayan Bağ-Kur’luya 16 hafta doğum istirahat parası verilemeyecek İlk defa 2007 yılından itibaren bayan Bağ- Kur’luya doğumdan önceki 8 ve doğumdan sonraki 8 hafta süresince yevmiye verilecekti. Ayrıca bayan Bağ-Kur’luya hastalık veya analık hallerine bağlı olarak ortaya çıkan iş görmezlik süresince de, günlük geçici iş görmezlik ödeneği verilecekti. Artık verilemeyecek. Mesela, 900 YTL. kazanç bildiren bayan esnaf için günlük 20 YTL. geçici işgöremezlik veya (16 hafta için 2240 YTL.)doğum parası verilecekti. Artık verilemeyecek.
8-Emzirme ödeneği ödenemeyecek Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, çocuğun yaşaması şartıyla doğumdan sonraki altı ay süresince her ay, doğum tarihinde geçerli olan asgarî ücretin üçte biri tutarında emzirme ödeneği verilecekti. Artık verilemeyecek Mesela, Asgari ücret 562,50 olduğundan, toplamda 1125 YTL. emzirme ödeneği ödenecekti ama artık ödenemeyecek.
9-Malullüğe esas malullük oranı azaltılamadı Reformdan önce Bağ-Kur’lular yüzde 67 oranında çalışma gücünü kaybederse kendisi malul sayılırken bu oran yeni yasayla yüzde 60’a indirilmişti. En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise en az beş yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması, yeterli olacaktı.
10-Dul-yetim (ölüm) aylığından yararlanma şartları kolaylaştırılamadı Reformdan önce sigortalının en az 5 tam yıl prim ödemiş olması halinde Bağ-Kur’luların geride kalan eş ve çocuklarına ölüm (dul-yetim) aylığı bağlanırken, yeni Kanuna göre; a) En az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, b) Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış, c) Bağlanmış bulunan malullük veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş, durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanacaktı. Artık bağlanamayacak.
11-Basamaklar kaldırılamadı Reformla birlikte Bağ-Kur’lulara uygulanan 24 basamaktan oluşan prim ödeme sistemi ortadan kaldırılmıştı. Yeni Kanun gereğince, sigortalıların aylık prime esas kazançları, prime esas günlük kazanç alt sınırı olan asgari ücret (562,50 YTL) ile üst sınırı olan 3656,25 YTL. arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek kazanca göre ödenecek primler belirlenecekti ama reform yürürlüğe giremediği için basamaklara devam…
12-Prim oranları düşürülemedi Halen Bağ-Kur’a bulundukları gelir basamaklarına göre %20 oranında emeklilik ve %20 oranında sağlık primi olmak üzere toplamda %40 oranında prim ödeyen Bağ-Kur’ lular 2007 yılından itibaren reformla birlikte daha az oranda prim ödeyecekti. Yeni Kanun gereğince Bağ-Kur’lular beyan edecekleri kazanç rakamları üzerinden, %20 oranında emeklilik ve %12,5 oranında da sağlık sigortası prim ödeyeceklerdi. Ayrıca, yaptıkları işin tehlike- sınıfına göre %1 ile %6,5 oranları arasında kalmak şartıyla işkazası – meslek hastalığı primi de ödeyeceklerdi.
13-Sağlık staj dönemi 30 güne düşürülemedi Halen, Bağ-Kur’lular sağlık yardımından yararlanabilmek için en az sekiz ay sağlık primi ödemek zorundadılar. 2007 yılından itibaren Genel Sağlık Sigortası yani GSS ile birlikte 30 gün prim ödeyen hemen sağlık yardımlarından yararlanmaya başlayacaktı. Başlayamadı.
14-Eski borcu olsa da 30 gün prim ödeyene sağlık hizmeti verilemeyecek Bağ-Kur’a sekiz ay prim ödenmiş olsa bile eski sürelerden prim borcu var ise sağlık yardımı verilmemektedir. 2007 yılından itibaren eski Bağ- Kur borçlarına bakılmaksızın GSS’den sağlık yardımları verilecekti.
15-30 günle yurtdışında tedavi imkânı getirilemedi Bağ-Kur’lular en az 10 ay sağlık primi ödemişlerse ve Bağ-Kur’a borçları yoksa yurtdışına tedavi için gönderilmektedirler ama 2007 yılından itibaren eski Bağ-Kur borçlarına bakılmaksızın 30 gün GSS primi ödeyenlere yurtdışında tedavi olabilme hakkı verilecekti. Artık verilemeyecek…
