Bugün Gazetesi-SSK’da Emekli Aylığının Hesaplanması ve Düzeltme

7 Eylül 2006

SSK’da Emekli Aylığının Hesaplanması ve Düzeltme

Sayın okurlarım, dünkü, “Emekli Aylığınızı SSK Yanlış Hesaplamış” başlıklı yazıdaki yıllara göre rakamları değil de en alttaki toplam rakamını dikkate alarak Dursun Yelken isimli okuruma hatalı cevap verdim, kendisini de telefon ile arayarak durumu bildirdim. O nedenle de hem hatamı düzeltmek hem de sizlerden gelen soruların içinde büyük bir ağırlığı olan konu olan, SSK’da emekli aylıklarının nasıl hesaplandığını yerimizin yettiği kadar anlatacağım.

 

1-Hesaplama Yöntemi

08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 sayılı Kanunla Sosyal Sigortalar Kurumunda emekli aylığı hesaplamasında 1978 yılından beri uygulanmakta olan katsayı esasına dayalı gösterge sistemi kaldırılarak, yerine          TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi-Enflasyon) ve GH (Gelişme Hızı) oranlarına göre sigortalıların güncelleştirilmiş prime esas        yıllık kazançlarının esas alınması öngörülmüş ve aylık bağlama oranının belirlenmesine ilişkin hükümler de yeniden düzenlenmiştir.

 

Yeni aylık bağlama sistemi sigortalılık süresinin başlangıcı 01.01.2000 tarihinden sonra olanlara uygulanacağından, bu tarihten önce de çalışmaları bulunanların aylıklarının hesabında, eski ve yeni aylık hesaplama sisteminin birleşiminden oluşan karma bir sistem getirilmiştir. Yani 1999 yılı ve öncesi işe girenler için hem eski hem de yeni sistemle aylık hesaplanmaktadır.

 

31.12.1999 tarihine kadar geçerli olan sistem ile geriye doğru son 10 yılın (veya son beş yılın) kazançları bağlanacak emekli aylığında dikkate alınırken,

 

01.01.2000 den sonraki uygulama ile sadece son 10 veya 5 yılın ortalaması uygulamasından vazgeçilerek tüm yılların kazançlarının ortalaması dikkate alınması uygun görülmüştür.

 

2-Eski Sistemden Gösterge Rakamının Belli Edilmesi

Önce sigortalının eski sisteme göre son 2000 yılından önceki 10 takvim (1990-1999 ) yılları prime esas kazançları belli edilir. Son 10 yıl içinde hizmet birleştirmesi suretiyle SSK’dan başka sosyal güvenlik kurumlarında geçmiş süreler varsa, bu kurumların SSK’ya bildirdikleri rakamlar esas alınır. Son 10 yılın kazançları toplanır ve 10’a bölünür, son 10 yılda hiç prim ödenmemiş yıl varsa bu kere primi ödenmiş yıllar toplanarak primi ödenmiş yıl sayısına bölünür. Mesela, primi ödenmiş 7 yıl varsa bu yedi yılın toplam kazancı 7’ye bölünür.

 

            1990-1999 Yılları Kazanç Ortalamanız Nedir?

            Bölme işleminden sonra bulunan rakam, Ortalama Yıllık Kazançtır. Bulunan ortalama kazanç, önce sigortalının en son ayrılığı işyerinin kamu veya özel sektör oluşuna göre değişen, Üst Gösterge Tesbit Tablosundan (Kamuoyundaki adıyla süper emekli) göstergesi bulunacak eğer bulunan ortalama kazanç  Üst Gösterge Tesbit Tablosundan bulunamıyorsa, mesela özel sektörden emekli olacak biri için, 275,000.000. TL.’den az ise üst gösterge tesbit tablosundan aylık bağlanamaz. Eğer 10 yıllık ortalamanız 441,398,835. TL.’den fazla ise göstergeniz tavan-en yüksek gösterge olan 15175 olacaktır.

 

 

            1995-1999 Yılları Kazanç Ortalamanız Nedir?

            Üst göstergeden (Süper Emeklilikten) aylık bağlanması hakkı yitirilince, son beş yıllık (1995-1999) kazançların ortalamasına göre Gösterge Tesbit Tablosundan  göstergesi tesbit edilecektir. Son beş yılın ortalaması, gösterge tesbit tablosunun tavan rakamından (535,259,847. TL.’den)  fazla olsa dahi (10175) tavan göstergesi, taban rakamından (494,795,259.TL.’den )az olsa dahi (9475) taban göstergesi aylığa esas alınır.

 

           

3–Eski Sistemde Aylık Bağlama Oranı (ABO)

            31.12.1999 tarihine kadar geçerli olan sistemde aylık bağlama oranı aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır.

 

            a-Üst Gösterge Tablosundan Aylık Alacaklarda

            Üst göstergeden aylık bağlanacak olanların aylık bağlama oranları aşağıdaki tabloya göre belli edilir. Yukarıda açıklandığı gibi göstergesi (derece ve kademesi) bulunan kişinin öncelikle ilk 5000 günü için aşağıdaki tabloya bakılarak aylık bağlama oranları bulunur.

 

	Kademeler			Üst Gösterge Tablosundan Aylık Bağlama Oranları
Dereceler	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	50,9	50,8	50,7	50,6	50,5	50,4	50,3	50,2	50,1	50
2	51,9	51,8	51,7	51,6	51,5	51,4	51,3	51,2	51,1	51
3	52,9	52,8	52,7	52,6	52,5	52,4	52,3	52,2	52,1	52
4	53,9	53,8	53,7	53,6	53,5	53,4	53,3	53,2	53,1	53
5	54,9	54,8	54,7	54,6	54,5	54,4	54,3	54,2	54,1	54
6	55,9	55,8	55,7	55,6	55,5	55,4	55,3	55,2	55,1	55
7	56,9	56,8	56,7	56,6	56,5	56,4	56,3	56,2	56,1	56
8	57,9	57,8	57,7	57,6	57,5	57,4	57,3	57,2	57,1	57
9	58,9	58,8	58,7	58,6	58,5	58,4	58,3	58,2	58,1	58
10	59,9	59,8	59,7	59,6	59,5	59,4	59,3	59,2	59,1	59

            Yukarıdaki tablo 5000 günlük prim ödeme sayısına göre olup, 5000 günden sonraki her 240 gün için %1 arttırılır ve 5000 günden az olan her 240 gün için %1 azaltılır. Ayrıca, sigortalı kadın ise 50 ve erkek ise 55 yaşından büyük olduğu her tam yıl için %1 arttırılır ama küçük ise azaltılmaz.

 

            b-Gösterge Tablosunda Aylık Alacaklarda

            Gösterge tablosundan aylık alacak olanların baz aylık bağlama oranı % 60 olup, 5000 günden sonraki her 240 gün için %1 arttırılır ve 5000 günden az olan her 240 gün için %1 azaltılır.

            Ayrıca, sigortalı kadın ise 50 ve erkek ise 55 yaşından büyük olduğu her tam yıl için %1 arttırılır ama küçük ise azaltılmaz.

            Devamı pazartesi günü

 

Not. Sayın okurlarım bundan sonra her hafta pazartesi, Çarşamba ve Perşembe günleri yazılarımı gazetemizden okuyabilirsiniz.