Bugün-OKULDA VE ÇIRAKLIKTA YAPILAN SSK-EMEKLİ HAKKINIZ KAYBOLMAZ-

12 Ocak 2006

OKULDA VE ÇIRAKLIKTA YAPILAN SSK
Meslek liselerinde eğitim gören öğrenciler okullarında gördükleri teorik öğretimlerini, pratikte de öğrenebilmek adına işletmelerde zorunlu olarak staja gönderilmektedirler.
Bunun yanında çıraklık ve mesleki eğitim görenler de buna benzer şekilde çırak ya da kalfa sıfatıyla işletmelerde çalışmaktadırlar. 3308 Sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu gereğince 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işletmelere %10-20 arasında olmak kaydıyla işletmelerinde meslek lisesi öğrencilerine beceri eğitimi yaptırırlar.

3308 Sayılı Kanun’un 25. maddesine göre;

“Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak,işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin % 30’undan aşağı ücret ödenemez.

Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında işyerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.

Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır.

Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları hükümleri uygulanır. Sigorta primleri 1475 sayılı İş Kanununun 33’üncü maddesi gereğince bunların yaşına uygun asgari ücretin % 50’si üzerinden Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanır.

Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 23, 24, 35 ve 42’inci maddeleri hükümleri uygulanmaz. Ayrıca bunlara aynı kanuna göre işgöremezlik ödenekleri bağlanacak sürekli işgöremezlik gelirine esas olacak günlük kazançların tespitinde sigorta primine esas tutulan ücret dikkate alınır.”

Görüldüğü üzere, staj süresince işletmeler öğrencilere asgari ücretin en az %30’u kadar ücret ödemek zorundadır, öğrencilerin sosyal güvenliği de okullarınca (Milli Eğitim Bakanlığı’nca) sağlanır ve bu kişilere kısa vadeli sigorta kolları dediğimiz, iş kazaları- meslek hastalıkları ve hastalık sigortası kollarından sigorta sağlanır, yani buradan yatırılan primler emekliliğe esas değildir ve sayılmaz ama bu kişiler aynı sigorta sicil numarasını kullanmaya devam ederler.

EMEKLİ HAKKINIZ KAYBOLMAZ
30.04.1970 doğumluyum, 1987 yılında okul tarafından SSK başlangıcım yapılmış ama hiç prim yatmamış.
1991 yılından itibaren toplam yatırdığım prim 4600 gündür ve halen çalışmaya ve prim ödemeye devam ediyorum. 2005 yılında hastane sağlık kurulundan aldığım rapora göre %40 oranında işgücü kaybım var ve vergi indirimi için başvurdum daha sonuçlanmadı. Yayınladığınız yazı ve tablolara göre 3’üncü derece vergi indirim belgesine sahip olanlardan 1991 öncesinde işe başlayanlar 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 günle emekli oluyorlar. Yeni kanun tasarısı alt limit sakatlık oranını %40’dan, %45’e çıkarıyor bu durumda benim emeklilik hakkım kayıp mı olacak?

Sedat Ayvaz

Beyefendi, okuldan yapılan sigortalar emeklilik için başlangıç sayılmaz bu nedenle sizin sigorta başlangıcınız 1991 yılıdır. Başvurduğunu, vergi indirim belgesi gelirse ve siz 05.08.1991 ve öncesinde sigortalı olduysanız 15 yıllık sigortalılık sürenizi tamamladığınız gün SSK’dan emekli olursunuz. Ayrıca, yeni kanun 01.01.2007’den sonra işe girenler için geçerlidir ve daha önce engelliler için işe giriş tarihlerine göre yayınladığımız tablodaki haklar aynen devam edecektir. Ancak, tasarı TBMM’den aynen geçerse 01.01.2007 den sonra işe giren engellilerden %45’ten daha az oranda raporu olanlar erken emekli edilmeyecekler.

KISA…KISA…KISA…
– Yılmaz Bekçi-SSK’dan emekli olduğunuz halde engelli çocuklarınıza 2022 Sayılı Kanu’ndan aylık bağlatabilmek için T.C. Emekli Sandığı’na başvurabilirsiniz.
Burada önemli olan aile bireylerine düşen gelir miktarıdır.

– Mustafa Kan-Bağ-Kur sicil numaranızı 04.10.2000 tarihinden önce almışsanız, 1984 yılındaki vergi kaydınız ile Bağ- Kur başlangıcınızı 1984’e kadar geriye götürebilirsiniz. Bu durumda Bağ-Kur’dan 25 yıllık prim ödeme süresi ile 2009 yılından sonra emekli olursunuz.

– Suner Yüksel-SSK’ya ödenmiş prim günleri ile birlikte Bağ-Kur’dan 9000 gün (25 tam yıl) ile 52 yaşında emekli olursunuz.

– Şerin Demir-Bağ-Kur’a en az 15 tam yıl (5400 gün) prim öderseniz 57 yaşında kısmi aylık ile emekli olursunuz.

– Hüsnü Ünal-Yeni kanun tasarısı yer altı çalışmaları için bir değişiklik getirmiyor.

– Cafer Turgut-Babanızın, Almanya’dan sosyal güvenlik primlerini almış olması yurtdışı borçlanması için önemli değildir. Vefat eden babanız için yurtdışı borçlanması yapmak üzere müracaatınızı yapın, reddedilince iş mahkemesinde dava açın.

– Mehmet Demirbilek-Bağ-Kur’a devam ederseniz SSK prim günleri ve öderseniz askerlik de dahil Bağ-Kur’dan 25 tam yıl (9000 gün) ile emekli olursunuz.

– Erdoğan Demirkol-Emekliliği beklerken ödeyeceğiniz prim ödeme günlerinden her 360 gün aylığınızı %1 (eski sistemde her 240 gün %1) artırır.