EYVAH !!! İŞ KAZASI…
11 Şubat 2015
İş kazası kelimesini duyduğumuzda, hem kazayı geçiren olarak, hem çalışanlar olarak hem de kazanın gerçekleştiği iş yeri sahipleri olarak herkesi bir panik havası sarar. Kazazede bir yandan canının derdinde bir yandan da ‘acaba işimle ilgili bir sıkıntı yaşar mıyım!..’ düşüncesinde ; patron da iş kazasının yüklemiş olduğu sorumlulukların ve cezai yaptırımların derdindedir.Tabii kanun metninde, yönetmelik ve genelgelerde yazan, çalışanların ve işyeri sahiplerinin yapması ve uygulaması gereken sorumluluklarını yerine getirenler bi nebze olsun rahat olabilirler…
İş kazası ; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 13. maddesinde ve 27579 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 35.maddesinde açıklanmıştır. 5510 sayılı Kanunun 13.maddesine göre iş kazası;
- Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
Meydana gelen iş kazasının, işveren tarafından o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç üç işgünü içinde bildirilmesi zorunludur.İş kazasının işverenin kontrolü dışında bir yerde meydana gelmesi halinde bildirim süresi iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar.İşveren kazayı bildirmiyorsa , bildirim kazayı geçiren işçi tarafından yapılmalıdır ki, iş kazasının yaşandığı anda değil de kaza sebebiyle sonradan gelişebilecek durumlar karşısında işçi mağduriyet yaşamasın.
İş yerlerinde meslek eğitimi gören öğrenci, çırak ya da stajyerler iş kazası geçirirlerse, bildirim, yine işveren tarafından kazanın olduğu yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derhâl, kuruma en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde ve yine ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin iş kazası geçirmesi hâlinde, işvereni tarafından kazanın olduğu ve ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerdeki yerel kolluk kuvvetlerine derhâl, Kuruma ise en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde bildirim yapılır. Belirtilen sürelerde işverence bildirim yapılmaması durumunda, bildirimin Kuruma yapıldığı tarihe kadar sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği Kurumca işverenden tahsil edilir.
İş kazası sonrasında derhal işçinin tedavisi yapılır. Tedavi süresince geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.Kaza sonrasında maluliyet durumunun olup olmadığı tespit edilir.Malullük durumuna göre malul aylığı da bağlanır.
Kuruma bildirilen olayın iş kazası sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiğinde, Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya iş müfettişleri vasıtasıyla soruşturma yapılabilir. Bu soruşturma sonunda yazılı olarak bildirilen hususların gerçeğe uymadığı ve olayın iş kazası olmadığı anlaşılırsa, Kurumca bu olay için yersiz olarak yapılmış bulunan ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlardan, 5510 sayılı Kanununun 96 ncı madde hükmüne göre tahsil edilir.
11.02.2015
Nimet YANMAZ
