Güvenlik görevlilerinin derdine çare, İsteğe Bağlı ve Kıdem Tazminatı…

3 Ocak 2005

Ali Tezel



[email protected]
[email protected]


Güvenlik görevlilerinin derdine çare




Ali abi ben sekiz yıldır özel bir güvenlik şirketinde çalışmaktayım. Yeni çıkan güvenlik yasasına göre lise mezunu olmayanlar, güvenlik görevlisi olarak çalışamıyorlar, bu nedenden dolayı da şirketim beni işten çıkarıyor. Benim gibi bir çok arkadaşımda işten çıkarılacak ama şirket tazminat ödememek için istifa edin diyor. Biz istifa etmedik ama şimdi de tazminatlarınız dörder milyar tutuyor, birer milyara fit olalım diyorlar. Yoksa hiç para vermeyiz diye tehdit ediyorlar. Benim öğrenmek istediğim böyle birşey var mı? Bize tazminat ödemeden çıkartabilirler mi? Bir de haklarımı aramak için nerelere müracaat edebilirim? Hükumete de bir çift sözüm var biz zamanında okuyamadık diye ilkokul ve ortaokul mezunlarına yaşama hakkı vermiyor musunuz artık? İsmi Mahfuz

Sayın okurum, bahsettiğiniz durum 10.06.2004 günü TBMM’de kabul edilen 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ile ortaya çıktı. Bu Kanunun 10’uncu maddesi gereğince, en az lise mezunu olanlara güvenlik kursu verilecek ve sonrasında sertifikalandırılacaktır. Sertifika sahibi olmayanlar güvenlik elemanı olarak çalıştırılamayacaktır. Kursa katılmak için lise mezuniyetinin aranması konusunda eleştirilerinizi ilgili yerlere gönderebilirsiniz. Tazminat konusuna gelince, sizi işten çıkaracak olanlar tazminatlarınızı da nakden (para olarak) ve defaten (bir defada) ödemek zorundadırlar. Ödemezler ise isterseniz Çalışma Bakanlığına (İş Müfettişlerine-İstanbul’da Unkapanı) şikayet edebileceğiniz gibi aynı zamanda iş mahkemesinde da de dava edebilirsiniz. Hiç kimse size kıdem tazminatlarınızı vermeden çıkaramaz. Bu arada, halen ilkokul ve ortaokul mezunu olarak güvenlik görevliliği işi yapanlara geçici bir hak verilmesi gerekirdi. Sizlerin İçişleri Bakanlığı’na durumlarınızı anlatan dilekçelerle başvurmanız menfaatinizedir.



——————————————————————————–



İsteğe Bağlı ve Kıdem Tazminatı

1475 Sayılı İş Kanunu’nun halen geçerli olan tek (14’üncü) maddesi gereğince, kıdem tazminatı tavanı en yüksek devlet memuruna ödenen bir yıllık ikramiye tutarı ile sınırlandırılmıştır.

En yüksek devlet memuruna her bir yıl için ödenen ikramiye tutarı devlet memuru maaşına yapılan artışa paralel olarak yılbaşından itibaren katsayı ve gösterge sistemiyle yükselmesi sonucu kıdem tazminatı tavanı da değişikliğe uğradı. Aralık 2004 sonu itibarıyla 1 milyar 574 milyon 740 bin lira olan kıdem tazminatı tavanı, 1 Ocak 2005’ten itibaren 1 milyar 648 milyon 900 bin liraya (1648.90 YTL) yükseldi ve bir değişiklik olmaz ise 1 Temmuz 2005’ten itibaren ise, 1 milyar 727 milyon 150 bin lira (1727.15 YTL) olarak uygulanacak.

Ayrıca, asgari ücret ve SSK’nın tabanı (Sigorta primine esas kazancı) da değişti ve Aralık ayında 444.150.000- TL. iken Ocak 2005 itibarıyla 488.750.000- TL.’ye yükseltildi. SSK tavanı da tabanın 6.5 katı olarak 3.176.875.000-TL.’ye yükselmiş oldu. Bütün bu artışlardan sonra SSK’nın isteğe bağlı ödemelerinde alt sınır 122.187.500-TL. ve üst sınır 794.218.000- TL. oldu.



——————————————————————————–



Ümraniye Nüfus Müdürlüğü ve ZİRAAT BANKASI

Bu köşeden daha önce Ümraniye Nüfus Müdürlüğü ile ilgili birkaç yazı yayınlanmış ve ne berbat bir yer olduğundan bahsedilmişti. Şimdi ise (Cuma günü gittim) harika bir yer olmuş. Bu harikalık da yeni Kaymakam Zübeyir Kemelek’in de tecrübesi büyük önem taşıyor.

Nüfus Müdürlüğü’nden içeriye girdiğinizde sizi bir elektronik numaratör karşılıyor ve düğmeye dokunup sıra numaranızı alıp, 50 kadar misafir koltuğundan dilediğinize oturup sıranızı bekliyorsunuz ama daha koltuğa alışmadan sıranız geliyor. İşlemler için sıra alanlara çıkışta sorduğumda ne kadar süre geçtiğini sorduğumda, cevapları 2 ile 5 dakika arasında değişiyordu. En güzeli ise müdürlükten her çıkanın yüzünde bir gülümseme ve hayret ifadesi memurlara teşekkür edişiydi. (Bu arada resim de çektim ama benim hatamdan biraz bozuk çıktı…) Ümraniyeli inanamıyordu, çünkü 1984 yılında kurulan ilçede hemen hemen bütün kamu hizmet yerleri hem mekan hem de çalışan olarak yetersizdir ve genelde Ümraniyeliler pek adam yerine konmaz, çünkü haklarını aramazlar, seslerini çıkartmazlar.

Gidin bakın Ümraniye Ziraat Bankası’nın şubelerine oradan da çıkın Kadıköy veya Bostancı Ziraat Bankası’nın şubelerine nasıl ayrımcılık yapılıyor göreceksiniz. Ümraniye ve Ümraniyeliler ile ilgili ben yazmaya devam edeceğim, nerede ve kim sizi incitmişse, insan yerine koymamışsa bana yazın…



——————————————————————————–



OKURLARA CEVAPLAR


H.Yusuf Dulkadir-Ank.- Birden fazla işyerinden SSK’ya adınıza ödenen primlerin toplamı 360 günü geçebilir bu durumda primlerin geri alınabilmesi için her ay için bildirilen kazancınızın sigorta tavanını aşması gerekir. (506 Sy. Kanun Md. 78) İşe iade davası bahsettiğiniz gibi ise davayı kazanır ve Belediye’den en az 8 aylık tutarında para alırsınız.


Şakir Ölçü-Kırıkkale-Askerliği borçlanırsanız, 01.05.2011 günü veya borçlanmazsanız bu kere 58 yaşında emekli olursunuz.


Mustafa Yılmaz-01.03.2005 günü en az 5075 gün sayısı ile emekli olursunuz.


Hayriye Arıcan-10 yıl ve daha fazla süre devlet memurluğa yapanlar memuriyetten istifa edip dışarıdan isteğe bağlı olarak T.C. Emekli Sandığı’na prim /kesenek ödeyebilirler. Siz 1118 günlük SSK’dan sonra 10 yıldan beri memursunuz. 20 yılı tamamlamanıza kalan yaklaşık 7 yılı dışarıdan ödeyebilirsiniz. Ödeme miktarı için derece ve kademenizi de belirterek www.emekli.gov.tr’den öğrenebilirsiniz. Emekli olacağınız yaş 48 ve sonrasıdır.


Rıza Meraklı-Akhisar-19.06.2006 günü 46 yaşını tamamlayınca Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz tabii askerlik dahil 9000 gününüz varsa.


Ali Koza-Çorum-Gönderinizdeki bilgilere göre var olan 4339 gün ile 55 yaşında emekli olabileceğiniz gibi prim ödemeye devam edip 5000 gün ile yaşa gerek kalmadan da emekli olabilirsiniz.


Şükriye Akgün-Var olan 4100 gün ile 50 yaşında (01.04.2006) günü emekli

olursunuz. 3600 gün ile 4100 gün arasında emekli aylığı farkı da olmaz.


Temel Kabadayı-Emekli olarak SSK’ya ödenen (SGDP) primler emekli aylığınızı etkilemez, sadece çalışma esnasında işkazası-meslek hastalığı geçirir ve %10’dan fazla işgücü kaybına uğrarsanız ikinci bir aylık/gelir sahibi olursunuz. Ancak, bu süre için işverenden kıdem tazminatı şartları oluşursa (mesela işten çıkarılırsanız) alabilirsiniz.



——————————————————————————–



Askerliği borçlanmanız menfatinize

Ali Bey, sizden bir konuda bilgi edinmek istiyorum, 20.09.1960 doğumluyum ve askerliğimi 1981-1983 yılları arasında yaptım.

01.01.1986 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. 06.12.2004 tarihi itibarıyla prim ödeme günüm doldu, sadece yaşımı ve 25 yılın dolmasını bekliyorum. Eğer askerlik borçlanmasını ödersem emeklilik süremi öne alabilir miyim? Yani 25 yıldan 23.6 yıla iner mi?Osman Çakallılar-Tekirdağ

Osman Bey, askerden sonra sigortalı (sosyal güvenlik başlangıcı) olduğunuz için askerlik sürenizi borçlanmanız halinde sigortalılık süreniz askerlik süresi kadar uzayacaktır.

Yani diğer bir deyişle işe başlama tarihiniz askerlik süresi kadar öne çekilecek ve eğer 18 ay askerlik yapmışsanız başlangıcınız 01.07.1984 olacaktır. Buna göre 25 yıllık sigortalılık sürenizi 01.07.2009 günü tamamlayacak ve bu başlangıç tarihine göre de 48 yaşından sonra emekli olacağınızdan 01.07.2009 günü SSK’dan emekli olacaksınız.



——————————————————————————–



İster 57 yaşını bekle, ister…

01/01/1953 doğumluyum.işe giriş tarihim 01/02/1972 olup SSK ile başlamış bulunmaktayım. SSK’dan çıkış tarihim 19/11/1983 tarihidir.

Fakat ödenmiş prim günüm bu yıllar içerisinde sadece 5 yıl 1 ay 4 gündür (toplam yatırılmış primim 1834 gün). Daha sonra 21/10/1992 tarihinde Bağ-Kur’a giriş yaptım. Bağ-Kur’dan çıkış tarihim 12/08/2002’dir.

(Toplam 3550 gündür) Ne zaman emekli olabilirim? 24 aylık askerlik süremi borçlanmadım. Mehmet Şendur

Mehmet Bey, bundan sonra Bağ-Kur’a bir ay daha prim öderseniz SSK ile birlikte 5400 güne (15 tam yıla) ulaşıyorsunuz.

Bu durumda Bağ-Kur’dan 57 yaşında (01.01.2010) kısmi aylık ile emekli olma hakkınız var. Ayrıca, bundan sonra SSK’ya geçer ve 3.5 yıl SSK’ya prim öderseniz 3.5 yılın sonunda SSK’dan da emekli olabilirsiniz. Her iki halde de askerlik borçlanmasını ödemenizi tavsiye etmem ve askerlik borçlanması SSK için son 3.5 yılın hesabında dikkate alınmaz.



——————————————————————————–



Mahallenin bakkalı da mı yok

Ali Bey kimselerden net cevap alamadığım için size başvuruyorum. Sorularımı cevaplandırırsanız memnun olurum. T.C. Emekli Sandığı’ndan 4 senelik ihya hakkım var ama bunun için çalışmam gerektiğini bildirdiler. 1950 doğumluyum, çalışamıyorum.

SSK ise 1080 günüm olmadığı için isteğe bağlıya başlatmıyor. Yurtdışı çalışmalarımı da kesin dönüşten sonra müracaat etmediğim için hak iddia edemiyorum.

Aslında kanunda süre yok ama siz iş mahkemesinde dava açmayı öneriyorsunuz. Ben bu durumda emeklilik trenini kaçırdım mı? Ali Olcay Yüce

Sayın okurum, T.C. Emekli Sandığı’nda ihya (hizmet canlandırma) yapılabilmesi için bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmak gerekir ve bu yasal zorunluluk. Ancak, her yaşa uygun iş ve herkesin elinden gelen bir maharet vardır. Hiçbir şey yapamıyorsanız mahallenin bakkalına çıraklık yaparak SSK’lı olabilir ve T.C. Emekli Sandığında ihya yaptırabilirsiniz.

Yurtdışı borçlanmasına gelince, evet gerek Anayasa Mahkemesinin 3201 Sayılı Yurtdışı Borçlanma Kanunu’nun 3’üncü maddesini iptal etmesi ve gerekse TBMM’nin yeni düzenlemesi sonrasında yurda kesin dönüş şartı veya dönüşten itibaren 2 yıllık süre içinde başvuru şartı yok ama SSK 2 yıllık sürede 2001 yılı öncesi için bunu kabul etmiyor.

Ben de bu nedenle İş Mahkemesi’nde dava açın diyorum. Yani hiç kimse için emeklilik treni kaçmaz yeter ki yönteminizi doğru uygulayın, kararlılıkla mücadele edin…