HABERTÜRK-Çalıştıkça emekli aylıkları düşüyor–Aylık kazancınız 2200 liradan az olursa emekli aylığınız düşecek-Acilde SGK fiyatları geçerlidir–Avukat bayana doğum parası
25 Mayıs 2009
Çalıştıkça emekli aylıkları düşüyor
Emekli aylığı hesaplama sistemi tarihte iki kez önemli değişikliğe uğradı ilki 1999 yılı sonunda Yaşar Okuyan zamanında ikincisi ise 1 Ekim 2008 günü Faruk Çelik zamanında… Her sistem değişikliği ile emekli aylıklarında indirimler yapıldı. Şu andaki sisteme göre çalıştıkça-prim ödedikçe emekli aylıkları düşüyor.
Size üç örnek kişi vereceğim,
Üçüde ömrü boyunca asgari ücret üzerinden çalışmışlar tıpkı ülkenin yüzde 60’ı gibi.
***İlki 1999 yılında prim ödemelerini sonlandırıp yaşını tamamlamayı beklemiş ve 2009 yılı ocak ayında yaşını tamamlayınca emekli olmuş sadece 3600 günü var ve emekli olduğunda aylığı 801 lira…
***İkincisi beklerken de prim ödeyeyim de daha çok aylığım olsun demiş ve 2008 yılı eylül ayı sonuna kadar prim ödemiş (veya çalışmış) ve 6750 güne sahip olmuş, fakat prim ödedikçe emekli aylıkları düşmüş ve sonunda 638 lira aylık sahibi olmuş.
***Üçüncüsü 1 Ekim 2008 gününden sonraki yeni sistemde de çalışmaya (prim ödemeye) devam etmiş ve 6500 gün sayısı ile emekli olmuş ve 2008 yılı ekim ayından sonra çalışması olduğu için emekli aylığı daha beter düşmüş ve aylığı 620 lira…
1-1951 doğum bay A. 1989 yılında Bulgaristan’dan ülkemize göç etmiş ve 01.01.1990 günü işe girip hayatı boyunca hep asgari ücret üzerinden 3600 çalışmış ve daha sonra çalışmaya-prim ödemeye son verip yaşlılıktan emekli olacağı, 01.01.2009 günü beklemiş. Emekli olduğunda SSK tarafından kendisine, 801 lira emekli aylığı bağlanmıştır. Bu kişi Süleyman Demirel kanunlarına göre emekli olmuştur.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2-1967 doğumlu bayan B 1989 yılında Bulgaristan’dan ülkemize göç etmiş ve 01.04.1989 günü işe girip hayatı boyunca hep asgari ücret üzerinden Eylül 2008 gününe kadar 6750 gün çalışmış. 01.04.2009 günü SSK’ya emeklilik dilekçesi vermiştir. Şimdi SSK emekli aylığını hesaplamış ve kendisine 638 lira emekli aylığı bağlanmıştır. Bu kişi Yaşar Okuyan Kanunlarına göre emekli olmuştur. Zira, 08.09.1999 günü Resmi gazetede yayınlanan 4447 sayılı Kanun gereğince 2000 ve sonrası çalışmaları emekli aylığını düşürmüştür. Her çalışma ayı için aylık emekli aylığı 1,75 lira düşmüştür. Bu kişi 2000 ile 2008 arasında (Yaşar Okuyan Kanunları döneminde) kayıtdışı çalışsaydı veya hiç çalışmasaydı bu gün emekli olsa alacağı aylık 801 lira olacaktı ama çalışmaya-prim ödemeye devam etmiş, bu nedenle de her çalışma ayı için aylığı (1,75 lira) düşmüş ve bugün eline 638 lira geçmiştir.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3-1965 doğumlu bay C 1979 yılında işe girip hayatı boyunca hep asgari ücret üzerinden mayıs 2009 ayına kadar 6500 gün çalışmış. 01.05.2009 günü SSK’ya emeklilik dilekçesi vermiştir. Şimdi SSK emekli aylığını hesaplamış ve kendisine 620 lira emekli aylığı bağlanmıştır. Bu kişi Yaşar Okuyan hem de Faruk Çelik Kanunlarına göre emekli olmuştur. Zira, 08.09.1999 günü Resmi gazetede yayınlanan 4447 sayılı Kanun gereğince 2000 ile 30.09.2008 arasındaki çalışmaların her çalışma ayı için aylık emekli aylığı 1,75 lira düşürmüştür. 1 Ekim 2008 günü ve sonrasında yani Bakan Faruk Çelik döneminde ise 5510 sayılı Kanun çıkarılmış ve 01.10.2008 günü yürürlüğe girmiştir. Bu döneme ait 8 aylık çalışma dönemi için aylık 18 lira düşmüştür yani her çalışma ayı için 2,25 lira düşürmüştür.
|
Aylık kazancınız 2200 liradan az olursa emekli aylığınız düşecek
Emekli aylıklarının hesaplanmasında iki önemli kriter aylık bağlama oranı (ABO) ile ortalama aylık kazançtır ve 2008 yılı ekim ayından sonraki dönemdeki çalışmalarınız için hesaplanan emekli aylığınız aylık kazancınız ile yeni ABO çarpılacaktır…
Sizin aylık brüt kazancınız 1331 lira ve 4831 gün için yeni kanunun (1 Ekim 2008 günü ve sonrası için) getirdiği ABO yüzde 26,8’dir. Buna göre yeni dönem emekli aylığınız 1331 X %26,8 =356,78 liradır.
30 Eylül 2008 günü ve öncesi en düşük emekli aylığınız ise 592 lira olup, 2008 yılı Ekim ayından sonraki her çalışma ayı için yeni dönem eski dönem karmasında emekli aylıklarınız her ay düşüyor. Bundan sonra 2200 lira aylık kazancınız olursa yüzde 26,8 ABO ile yeni dönem aylığınız 2200 X %26,8 = 590 lira olacak ve ortalamanız düşmeyecektir.
Sayın Ali Tezel bey, SSK sicil numaram 17246633 sigorta sicil numaram var hesaplarıma göre emekli olmama yetecek primi doldurmama 14 ayım var ama yaşımı tamamlamaya da 4 senem var. 14 ay daha prim ödeyip günlerimi tamamlayınca yaşımı beklerken prim ödemeye devam etmemin bana artı katkısı olur mu emekli aylığımı yükseltir mi? Ayrıca emekli aylığım kaç para olur? Mahbup Duran/Ersin
Hanımefendi, 16.09.1987 işe giriş tarihinize göre 44 yaşında en az 5225 gün sayısı ile SSK’dan emekli olacaksınız. 1969 doğumlu olduğunuza göre hangi ay ve günde doğmuşsanız 2013 yılının aynı ay ve gününde emekli olacaksınız. Şu an 4831 gününüz var ve 394 gün daha prim ödeyip 5225 güne çıkmalısınız.
Kazançlarınız da yıllara göre aşağıdaki gibidir ve bu rakamlara göre bugün emekli olsanız alacağınız emekli aylığınız 566,38 lira ve bu rakama yüzde 4 ek ödeme ilavesi ile 589,03 lira emekli aylığınız olacak. (Not:emekli aylığınız www.alitezel.com web sayfasında hesaplanmıştır)
Bundan (mayıs 2009 ayından) sonraki dönemlerde çalışmalarınızda aylık brüt kazancınız 1650 liradan az olursa emekli aylığınız prim ödediğiniz her ay için düşecek mesela asgari ücret üzerinden (666 liradan) prim öderseniz emekli aylığınız her prim ödeme ayı için 2,75 lira aşağıya düşecek. Aylık kazancınız 1650 liradan çok olursa ki mesela 100 lira fazla 1750 lira olursa emekli aylığınız 0,5 lira artacak.
1987 YILI TOPLAMI: | 104 | 327500 |
1988 YILI TOPLAMI: | 378 | 1709149 |
1989 YILI TOPLAMI: | 240 | 1766652 |
1990 YILI TOPLAMI: | 135 | 1300000 |
1991 YILI TOPLAMI: | 330 | 6671598 |
1992 YILI TOPLAMI: | 90 | 2417316 |
1995 YILI TOPLAMI: | 150 | 37239858 |
1996 YILI TOPLAMI: | 360 | 150957000 |
1997 YILI TOPLAMI: | 360 | 367573050 |
1999 YILI TOPLAMI: | 70 | 218488000 |
2000 YILI TOPLAMI: | 26 | 130000000 |
2001 YILI TOPLAMI: | 360 | 2342182200 |
2002 YILI TOPLAMI: | 360 | 3513002688 |
2003 YILI TOPLAMI: | 360 | 4945887471 |
2004 YILI TOPLAMI: | 205 | 3478617480 |
2005 YILI TOPLAMI: | 240 | 4305 |
2006 YILI TOPLAMI: | 360 | 14160 |
2007 YILI TOPLAMI: | 263 | 10345 |
2008 YILI TOPLAMI: | 360 | 14520 |
2009 YILI TOPLAMI: | 80 | 3549 |
Acilde SGK fiyatları geçerlidir
Soru:
Yaklaşık 20 gün önce bıçaklı bir saldırıya uğradım ilk müdahalem özel hastanede gerçekleştirildi askerden geldiğim içinde sigortam olmadığından dolayı 1200 liramızı aldılar. Sonra Kartal Koşuyolu Devlet hastenesine sevk edildim taburcu olurken adli vakalardan ücret taleb edilmediği söylenildi. Biz bu özel hastaneye vermiş olduğumuz 1200 lirayı geri alabilir miyiz? Mustafa Cesur
Cevap:
Askerden geldim diyorsunuz şayet askere gitmeden evvel SSK’ya ödenmiş 120 gününüz varsa askerden sonra da SGK sizin hastalıklarınızı tedavi eder. Yani sanki askerde olduğunuz süreler yokmuş gibi işlem yapılır. Buna göre 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu gereğince acil hallerde özel hastaneler SGK’nın fiyatlarını uygulamak zorundadır. Size SGK fiyatlarından daha yüksek fatura kesmişlerse fazlasını talep edebileceğiniz gibi. 1200 liralık faturanın tamamını SGK’dan isteyebilirsiniz.
Avukat bayana doğum parası
Soru:
Serbest avukat olarak çalışıyorum. Topluluk sigortası ödüyorum yeni yasada sözleşmeli çalışan hamile bayanlar için ücretli izin düzenlemesi avukatları da kapsıyor mu? Kapsıyor ise nasıl bir başvuru yapmam gerekir? Av. Yonca TALANTİMUR
Cevap:
Yeni 5510 sayılı Kanun gereğince artık (Bağ-Kur’lu gibi) 4/B’lisiniz ama SGK daha bilgisayar programı yaptıramadığından kaldırıldığı halde hala Topluluk Sigortalı gibi görünüyorsunuz. Buna göre vergi mükellefi bayan avukat olarak doğumdan önce 8 ve sonra 8 hafta süresince SGK’dan geçici işgöremezlik ödeneği alma hakkınız var. Siz müracaatınızı bağlı olduğunuz Sosyal Güvenlik Merkezine yapınız ve ısrarcı olunuz.