HABERTÜRK-İşçiler için kıdem tazminatının tavanı var ve bu ay için 2365,16 lira oldu…–Evlilik izni 3 gündür–Gemicilerin de yıpranması gitti

13 Temmuz 2009

İşçiler için kıdem tazminatının tavanı var ve bu ay için 2365,16 lira oldu…

 

Halen geçerli olan 4857 sayılı İş Kanunu ile 854 sayılı Deniz-İş Kanunu çalışanlarına kıdem tazminatı ödenirken tavan uygulaması vardır.  Normal şartlarda her bir tam çalışma yılı için ödenecek kıdem tazminatı tutarı işçinin bir brüt ücret rakamı kadardır. Ancak,  Yasaya (1475’e)  göre en yüksek devlet memuru olan başbakanlık müsteşarına ödenecek bir yıllık ikramiye tutarından fazla kıdem tazminatı ödenemez. Kıdem tazminatı tavan rakamı 30.06.2009 gününe kadar 2260 lira iken 1 Temmuz 2009 gününden itibaren memur maaşlarına yapılacak zam kadar artacaktır. Memurlara ve memur emeklilerine de yüzde 4 kadar zam öngörüldüğünden kıdem tazminatı rakamı da yüzde 4 kadar artarak  2365,16  liraya ulaşmıştır…

 

Kendi deyimlerine göre 212, resmiyete göre 5953 sayılı Basın-İş Kanunu çalışanı gazeteci ve haberciler için ise kıdem tazminatında tavan rakamı yoktur, son brüt ücretleri kaç para ise çalışma yılı ile çarpılarak alacakları kıdem tazminatı rakamı bulunur…

 

 

 

18.10.1976 doğumlu bir bayanım ve  25.07.1997 tarihinde özel bir bankada  işe başladım. 4.02.2008 tarihinde tazminatımı almadan bahse konu bankadan ayrılarak aynı tarihte başka bir özel bankada  göreve başladım.  Yeni bankamda aylık brüt maaşım 4.500 liradır. 30.07.2009 tarihi itibariyle işten çıkarılmış olmam durumunda;

1) Ne kadar kıdem tazminatı alırım? İhbar tazminatı alırmıyım? Emeklilik için dışarıdan kaç ay daha prim yatırmam gerekiyor? Ne zaman emekli olabilirim?

2) Devletten işsizlik sigortası alabilirmiyim? Almak için ne yapmalıyım?

3) Dışardan özel bir sigorta şirketinden işsizlik sigortası yaptırdım bunun benim için avantajları ve dezavantajları neler olabilir? (İşten çıkarılmam durumunda 6 ay boyunca 1.000 aylık maaş alacağım)

4) Hangi kurumdan emekli olmak için prim ödeyeceğim yada SSK üzerinden mi emekli olacağım? İsmi Saklı

 

Sayın okurum, özel sektörde yani 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçerli olduğu yerlerde çalışmışsınız ve çalışıyorsunuz. Son çalıştığınız işyerinde ise 4 Şubat 2008 gününden beridir çalışıyorsunuz ve 30 Temmuz 2009 günü işveren sizi işten çıkarırsa, 1 yıl, 5 ay, 26 günlük kıdem sürenize göre size kıdem tazminatı ödenecektir. Sizin aylık brüt ücrtiniz 4500 lira ama bu rakama göre kıdem tazminatınız hesaplanmayacak, brüt ücretiniz kıdem tazminatı tavan rakamından çok olduğu için tavan rakamı dikkate alınacaktır. (2009 yılı Bütçe Kanunu gereğince de  1 Temmuz 2009 gününden geçerli olacak olan memur aylık katsayıları da, aylık katsayısı (0,05592), taban aylığı katsayısı (0,74348) olarak uygulanacağından. Bu katsayılara göre kıdem tazminatı yıllık tavanı 2365,16 liradır.)

1 yıl için	2365,16
5 ay için	985,48
26 gün için	168,48
Toplam	3519,12

Buna göre de, 1 yıl, 5 ay, 26 günlük kıdem sürenize göre alacağınız kıdem tazminatı rakamınız, 3519,12 lira olacaktır.

 

***İhbar tazminatı duruma bağlı…

İhbar tazminatı alabilmeniz için işverenin, sizi önceden haber vermeden haklı bir sebebi olmaksızın çıkarması gerekir. İşyerinde 30 Temmuz 2009 günü itibariyle kıdem süreniz 1,5 yıldan az olduğundan 4 haftalık ihbar süreniz var. Yani, işveren sizi işten çıkarırken, “Ey işçim seni şu sebeplerle işten çıkarıyorum ve sana da yasa gereğince durumu 4 hafta önceden duyuruyorum, şimdi her gün 1,5 saat iş arama iznin var, bunu da kullan…” diyecektir.  Bu veya buna benzer bir ihbar (duyuru) alırsanız ihbar tazminatı alamazsınız ama bu tür bir duyuru yapmadan, “… yarın işe gelmeyin, işte size 4 haftalık önceden duyuru paranız” derlerse de buna ihbar tazminatı denir. Hesaplaması da net ücret hesabı gibidir.

***Emeklilik hesabınız

18.10.1976 doğumunuz ve  25.07.1997 işe giriş tarihinizle, 54 yaşında en az 5975 gün sayısı ile SSK’lı (4/A’lı) gibi emekli olursunuz ki 54 yaşını tamamlamaya (18.10.2030 gününe) daha çok var. O güne kadar da 5975 günü haydi haydi tamamlarsınız o nedenle dışardan prim ödemenize gerek yok.

***İşsizlik ödeneği alırsınız

Sizi işveren tazminatınızı ödeyerek işten çıkaracağı için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince işsizlik ödeneği alırsınız. Şayet, 30.07.2009 gününden önce 3 yıl içinde 1080 günlük (tam süre) priminiz varsa 10 ay süresince, 1079 günden az ama 900 günden çok süreniz varsa 8 ay boyunda İŞKUR’dan işsizlik ödeneği alacaksınız. Bunun için işten çıkma tarihinden itibaren 30 gün içinde şahsen veya internet üzerinden (İşverenin size vereceği İAB belgesi ile) İŞKUR’a müracaat etmeniz gerekir.

Alacağınız aylık işsizlik ödeneği tutarı da bir brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemeyeceğinden aylık 693 X 0,80=554,40 lira olacaktır.

***Özel işsizlik sigortası ayrı

Kendiniz (veya işvereniniz) özel bir sigorta şirketinden işsizlik sigortası yaptırmışsanız, poliçedeki şartlar ve usullere göre de o sigorta şirketinden de işsizlik parası alırsınız. Bunun  kamu ile alakası yani avantajı dezavanatajı yok.

Kıdem Tazminatı Tavanı Hesaplama Tablosu

 

Not:2009 yılı Bütçe Kanunu gereğince, 1/7/2009-31/12/2009 döneminde ise aylık katsayısı (0,05592), taban aylığı katsayısı (0,74348) olarak uygulanır.

 

Evlilik izni 3 gündür

Yakın zamanda bir personelimizin düğünü var. Kendisi benden düğün izni kaç gün olduğunu sordu. Öncelikle ben şunu sormak istiyorum düğün izni diye bir şey var mı, eğer varsa İş Kanunu’nun hangi maddesinde yer alıyor? Sevgi Kayabaşı

 

Sayın okurum, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 46 ıncı maddesinde,

— “Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya babanın, eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne kadar…” mazeret izni verilmesi gerektiği yazılıdır. Yani, evlenen personelinize 3 gün düğün izni vermelisiniz.

 

 

Gemicilerin de yıpranması gitti

Ali abi, sizi o kadar çok dinliyoruz ama biz gemicilerle ilgili açıklama yapmadınız. Hükümet yıpranmamızı elimizden aldı. Denizcilik çok zor, kötü şartlar, yapılan haksızlık bence. Bir de ben 1998 yılı yılında askere gittim, 2002 yılında gemiye başladım ve gemilerde 1700 günüm var. 1978 doğumluyum ne zaman emekli olabilirim. Biz gemicilerin yıpranması tamamen kalktı ve karacılar gibi mi olduk, bu arada ismimi de aynen yazın lütfen. emeM saylİ

 

Sayın okurum, gemicilik gerçekten çok zor olmalı, bir teneke kutu içinde aylarca kalmak, aylarca denizden başka bir şey, gemidekilerden başka insanlar görememek dayanması zor olan işlerden. İşte bu nedenle de zamanında gemicilere yıpranma hakkı verilmişti. Ancak, bize sosyal güvenlik reformu diye yutturulan düzenlemelerden sonra 1 Ekim 2008 gününden itibaren gemicilerin yıpranması kaldırıldı. Artık sizler yıpranmıyorsunuz. Bu nedenle de bundan sonraki çalışmalarınız için erken emeklilik hakkınız olmayacak. Senin özel durumuna gelince, 25.06.2002 günü ilk kez sigortalı olmuşsun ve 1 Ekim 2008 gününe kadar yıpranmalı (2A veya 3A) olarak 1447 gün çalışmışsın, sonra da yıpranmanız kalktıktan sonra da (1A olarak) 197 gündür çalışıyorsun. Normal şartlarda 60 yaşında en az 7000 günle emekli olacaktın ama 1447 gün yıpranmanın dörtte biri kadar yani (1447/4=361 gün) emeklilik yaşından düşme hakkı kazanmışsın. Bu nedenle de 59 yaşında (2037 yılında) emekli olursun.