HABERTÜRK-Kadınlar doğum borçlanması davasını kaybetti–Bedelli böyle çıkarsa kıdem tazminatı yok
24 Kasım 2011
Kadınlar doğum borçlanması davasını kaybetti
Sosyal Güvenlik Kurumu, doğum yapan çalışan annelere Kanun’un verdiği borçlanma hakkını Kanun’a aykırı Tebliğ ve Tebliğe aykırı genelgesiyle daraltmıştı ama kadınların açtığı davalar ile önce 300 gün şartı kalktı ama işe girmeden evvel yapılan doğum borçlanması davasını Yargıtay Hukuk Genel Kurulu reddetti…
Sosyal Güvenlik Kurumu, 5510 sayılı Kanun ile kadınlara verilen doğum borçlanmasını hakkını önce Kanuna aykırı Tebliğ ve genelgeleri ile daralttı. Mesela Kanunda olmadığı halde 300 gün şartı getirdi, sigortalı olmadan evvel yapılan doğumların borçlanmasını reddetti. Ancak, kadınlar durmadı davalar açtılar, açılan ilk davalar ile mahkemeler 300 gün şartını kaldırdılar. Sonra da yine kadınlar işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanmak için de davalar açtılar ama maalesef hakimler ile yargıtayın zıtlaşmasında en son sözü Hukuk Genel Kurulu söyledi ve işe girmeden evvel yapılan doğumların borçlanma hakkı kaybedildi. Şimdi tek yok yeni bir yasa ve Bakan Faruk Çelik’in TBMM kürsüsünde ifade ettiği gibi “kadınlara da tıpkı erkeklerin askerlik borçlanması gibi doğum borçlanma hakkı” verilmesidir.
***Kanunda var SGK’da yoktu
5510 sayılı Kanun’un 41 inci maddesinde,
“a) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreler,” demektedir. Ancak, SGK yayınladığı tebliğ ve genelgeler ile sadece işe girdikten sonra yapılan doğumlar için borçlanma hakkı tanıdı. Yani, erkeklerin işe girmeden evvel yaptığı askerlik borçlanması gibi kadınlara işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanma hakkı vermedi.
***Mahkemeler çarpıştı
Kadınlar ise işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanabilmek için mahkemelere gittiler. İzmir 6. İş Mahkemesi de (11.11.2009 gün ve 2009/606 esas ile) dava açan kadınların işe girmeden evvelki borçlanma haklarını kabul etti. SGK mahkeme kararını temyiz edip Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay 10. Hukuk Dairesi de (05.04.2010 gün ve 2009/17858 esas ile) İzmir mahkemesinin kararını SGK haklı diyerek reddetti. Ancak, hakim kararında ısrarlıydı kadınları (benim gibi) haklı olduğunu düşünüyordu. Yargıtay’ın kararına karşı direndi ve konu en üst mercii olan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na geldi.
***Genel Kurul kadınları üzdü
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu İzmir 6. İş Mahkemesi ile Yargıtay 10. Hukuk Dairesi arasındaki uyuşmazlıkta, maalesef hakim lehinde değil, hukuk dairesi lehinde oy çokluğu çıktı.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/10-311 esas no’lu kararında, “doğum borçlanması yapabilmek için doğumdan önce SSK’lı çalışmış olmak şarttır” kararına vardı.
Kararda, “…Yapılan açıklamaların ışığında 5510 sayılı Kanunun 41/1-a maddesi uyarınca doğum nedeniyle çalışma hayatından bir süre ayrı kalan kadın sigortalılara önceden tescil edilmiş olmak koşuluyla borçlanma hakkı tanınmış olup, doğum nedeniyle çalışılmayan iki yıllık sürenin borçlanılması olanağının sadece 4/1, a kapsamında sigortalı kadına tanınmış olması karşısında sigortalı olarak tescil tarihinden önce gerçekleşen doğumlar nedeniyle borçlanma yapılamayacaktır…” denmiştir.
Artık burada hukuk bitti ve iş yasaya kaldı. Bakan Çelik, tıpkı 2007 yılında yasa çıkarken TBMM kürsüsünde konuştuğu üzere, “kadınlara da tıpkı erkeklerin askerlik borçlanması gibi borçlanma hakkı” verilmesi için yeni bir yasa ile TBMM önüne gelmelidir.
Bedelli böyle çıkarsa kıdem tazminatı yok
Önümüzdeki günlerde uygulamaya konacak olan bedelli askerlikte askere alınma hiç olmayacağından, askerliğini bu şekilde yapacak olanlar için muvazzaf askerlik dolayısıyla doğan kıdem tazminatı hakkı söz konusu olacak mıdır? Yoksa askere alma olmadığından bedelli askerlikte kıdem tazminatı ödenme zorunluluğunu doğurmaz mı? İsmi Saklı
Açıklanan duruma göre bedelli askerlikte sadece para verilecek ve 1 gün dahi olsa askere gitmeyecekseniz, işinizden ayrılma durumunuzda olmayacağından 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14 üncü maddesine göre de askere gidiyorum diyerek kıdem tazminatı alma hakkınız da olmaz.
