HABERTÜRK-Lokavtın süresini işveren bilebilir…

12 Ağustos 2009



Lokavtın süresini işveren bilebilir…



Bir işyerinde yasal grev kararı alınmışsa işveren de lokavt kararı alabilir. Grev uygulanmaya başlamışsa, işveren de buna karşın işyerinde lokavt uygulamaya başlayabilir. Lokavt kelime anlamı itibariyle kapı dışına atmak anlamındadır…



İşçilerini lokavt ilanı ile kapı dışına çıkaran işveren, ücret ödemek zorunda da değildir…



Başlangıçta lokavt greve bağlıdır ama bitişinde birbirinden bağımsızdırlar… Grev bitse bile lokavt bitmek zorunda değildir…



 



 



Ali bey, işyerimizde grevden dolayı yedi aydır lokavt uygulanıyor ama biz kapsam dışıyız bu lokavtın süresi yok mu? Hem ücret hem de asgari geçim indirimi dahil hiç bir şeyi alamıyoruz. İşçiler yine sendikadan belli miktar para alıyor ama bize tek kuruş veren yok. Ben lokavtın süresini öğrenmek istiyorum. İsmi Saklı



 



Sayın okurum, kökeni İngilizce olup “lock” ile “out” kelimelerinin birleştirilmiş hali olan “LOKAVT” işçilerin kapı dışı edilmesi anlamındadır.



Bir işyerinde Lokavt kararı alınabilmesinin ön şartı, o işyerinde yetkili sendikanın grev kararı almış olmasına bağlı olduğu gibi lokavtın uygulanabilmesi için ise işçilerin greve çıkmış olmaları şarttır. Yani, işçi sendikası grev kararı almadan, lokavt kararı alınamaz, işçiler greve çıkmadan işveren de lokavtı uygulayamaz.



***Lokavt süresince işyerinde çalışma olmaz



2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Lokavt (TİSGLK) Kanunu gereğince lokavtın unsurları;



-İşyerinde grev kararı alınmış olması,



-İşçilerin greve çıkmış olması ön şartlarından sonra,



Lokavt uygulanacak ise;



–İşyerinde faaliyet tamamen durmalıdır



–Lokavt kararını işveren (veya vekili) veya işveren sendikası kararı almış olmalıdır



–İşçiler topluca işyerinden çıkarılmalıdır



 



***Lokavt kararının süresi vardır ama lokavtın süresi yoktur



TİSGLK hükümleri gereğince, “Uyuşmazlığın tarafı olan işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren, işçi sendikasının almış olduğu grev kararının kendisine tebliğinden itibaren altı işgünü içinde lokavt kararı alabilir. Grev kararı uyuşmazlığın kapsamındaki işyerlerinin bir kısmı için alınmış olsa dahi lokavt kararı o uyuşmazlığın kapsamındaki başka işyerleri için de alınabilir.”



Öte yandan gerek grev kararı gerekse de lokavt kararları Kanunda yazan sürelere uyularak karşı tarafa bildirilmek zorundadır. Mesela, Kanun’un 28 inci maddesine göre, “… alınan grev ve lokavt kararları, karar tarihinden itibaren altı işgünü içinde karşı tarafa tebliğ edilmek üzere notere ve kararın birer örneği görevli makama tevdi edilir. Grev ve lokavt kararı işyerinde veya işyerlerinde kararı alan tarafça derhal ilan edilir.”



 



***Lokavta uğrayan işçilere para ödenmez



Gerek grev ve gerekse lokavt uygulanmaya başlandığı andan itibaren işçilerin hizmet akitleri askıya alınır. Yani bu süreler boyunca işçi işyerinde çalışmak zorunda olmadığı gibi işveren de ücret ödemek zorunda olmaz. Yani, hizmet sözleşmesi gereğince kendilerine düşen sorumlulukları yerine getirip getirmemek hakkı askıya alınır.



***Grev ve lokavt ile işçiler işyerinden ayrılmak zorundadır



TİSGLK’nın 38 inci maddesine göre; ” Bir işyerinde grev veya lokavtın uygulanmaya başlaması ile birlikte işçiler işyerinden ayrılmak zorundadırlar.



Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçenlerin işyerinde çalışmaları, hiç bir şekilde engellenemez. Greve katılan veya lokavta maruz kalan işçilerin, işyerine giriş çıkışı engellemeleri veya işyeri önünde topluluk teşkil etmeleri yasaktır.



Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçen işçileri çalıştırıp çalıştırmamakta işveren serbesttir…”



Öte yandan, işyerinde grev kararı var olduğu halde greve girmeyip çalışmak isteyen işçileri, çalıştırıp çalıştırmama kararı işverene aittir. Ancak, Kanuni lokavta uğramış olan işçilerin hizmet akitlerinden doğan hak ve borçları, lokavtın sona ermesine kadar askıda kalacağı gibi grev ve lokavt sebebiyle akdi ilişkileri askıda kalan işçilerin grev veya lokavtın başlamasından önce işleyen ücretlerini ve eklerini mutad ödeme gününde ödemek zorundadır. Ödemeyi yapacak personel de bu hususta çalışmaya mecburdur.



İster grev ister lokavt olsun, hizmet akitleri askıda kalan işçilere bu dönem için işverence ücret ve sosyal yardımlar ödenemez, bu süre kıdem tazminatı hesabında dikkate alınamayacağı gibi toplu iş sözleşmelerine veya hizmet akitlerine bunların aksine hüküm konulamaz.



***İşyerinde çalışmak ve çalıştırılmak zorunda olanlar



TİSGLK’nın 39 uncu maddesine göre; ister grev yapılmış ister lokavt uygulanmış olsun işyerini korumak amacıyla “…niteliği bakımından sürekli olmasında teknik zorunluluk bulunan işlerde faaliyetin devamlılığını; işyeri güvenliğinin, makine ve demirbaş eşyasının, gereçlerinin, hammadde, yarı mamul ve mamul maddelerin bozulmamasını; hayvan ve bitkilerin korunmasını sağlayacak sayıda işçi kanuni grev ve lokavt sırasında çalışmaya, işveren de bunları çalıştırmaya mecburdur…”



Siz de yukarıda sayılan işleri yapan kişilerden iseniz işveren sizi Lokavt süresince çalıştırmak zorundadır ve çalıştığınız için de ücretinizi de ödemek zorundadır.



 



Zorunlu işçi listesinde adınız var mı?



Şayet, yapılmışsa Kanun gereğince, grev ve lokavt dışında kalacak işçilerin yedekler dahil niteliği ve sayısı işveren veya işveren vekili tarafından toplu görüşmenin başlamasından itibaren altı işgünü içinde işyerinde yazı ile ilan edilmeliydi. Şayet bu tür bir ilan varsa ve sizin de adınız o listede varsa çalışır ve ücretinizi alırsınız. İşveren veya vekili bu tür bir liste yapmamış ve açıklamamışsa sorunu Bölge Çalışma Müdürlüğü çözer.



Grev ve lokavta katılamayacak işçiler her ne sebeple olursa olsun kanuni süre içinde tespit edilmemiş ise, işveren veya işçi sendikası çalışacak işçi sayısının tespitini süre geçtikten sonra da bölge çalışma müdürlüğünden talep edebileceği gibi gerekli hallerde bölge çalışma müdürlüğü bu tespiti resen yapabilir.



 



***Grev ve lokavt birbirinden bağımsızdır



En başta ifade etmiştik, grev kararı alınmadan lokavt kararı alınamaz, grev uygulanmaya geçilmeden lokavt uygulanamaz ama iş bitime geldiğinden her ikisi birbirinden bağımsızdır. Yani grevin uygulanmasına son verilmesi lokavtın, lokavtın uygulanmasına son verilmesi grevin kaldırılmasını gerektirmez.



Ancak,



**Grevi uygulayan işçi sendikasının herhangi bir sebeple kapatılması, feshedilmesi veya infisah etmesi veya faaliyetinin durdurulması hallerinde grev veya lokavt kendiliğinden ortadan kalkar.



**Lokavtı uygulayan işveren sendikasının herhangi bir sebeple kapatılması, feshedilmesi veya infisah etmesi veya faaliyetinin durdurulması hallerinde lokavt kendiliğinden ortadan kalkar.



 



 


Hatice Gonca Uyanık-Datça-Kaç yıl olursa olsun devlet memuru olarak geçirdiğiniz süreler de SSK’lı hizmetleriniz ile birleştirilir. 5 yıllık memuriyet sürenizi de emekliliğe tabi hizmete ekletebileceğiniz gibi ikramiyesi için de ister şimdi dava açabilirsiniz, isterseniz de Anayasa Mahkemesi kararı ile TBMM’nin konuyla ilgili yeni bir düzenleme yapmasını da 2010 yılı Haziran ayını bekleyebilirsiniz.


 


 


İsa Yıldız-1952 doğumlu ve 04.05.1990 işe girişli anneniz var olan 2964 günü 3600 güne çıkarmak şartıyla SSK’dan emekli olur. Kendisi emekli olunca eşinden aldığı dul aylığı da devam eder. Yani iki aylığı olur. 3600 günden eksik kalan 636 günü isteğe bağlı (Bağ-Kur) sigorta ile ödeyebilirsiniz.


 


Bülent Çetinkaya-İst.-01.01.1963 doğum tarihiniz, 03.05.1983 başlangıcı ile 5150 günü tamamlamak şartıyla 47 yaşında yani 01.01.2010 günü emekli olur. Sigortalı olmadan evvel ifa ettiği askerliği borçlanırsa ve 5150 günü de varsa hemen emekli olur. İşe girişi görünüyor ama gün görünmüyorsa siz yine de SGK’ya emeklilik dilekçesi verin, SGK günü yok diye reddederse iş mahkemesinde dava açın.


 


Abdul Hamit Kayıkçı-SSK’dan özürlü emekliliği kapsamında emekli olmuşsunuz. Emekli Sandığı iştirakçisi olan babanız da 2008 yılında vefat etmiş. Erkek evlat olarak babanız üzerinden yetim aylığı alabilmeniz için malül (yüzde60 ve daha fazla oranlı) raporuna sahip olmanız ve muhtaç (aylık gelirinizin net asgari ücretten az olması) sayılmanız gerekiyor. Hem malül hem de muhtaç kararı aldırırsanız yetim aylığınızı alırsınız.