HABERTÜRK-Ödenmiş primlerin iadesi ileri yaşlarda mümkündür–Dulların aylığı evlenince kesilir–Gazeteci olarak dilediğiniz zaman emekli olabilirsiniz
17 Temmuz 2009
Ödenmiş primlerin iadesi ileri yaşlarda mümkündür
Sosyal güvenlik kanunları gereğince emeklilik için gereken yaş şartını tamamladığı halde emeklilik için gereken sayıda prim ödeme gün sayısı olmayanlar isterlerse ödedikleri veya adlarına ödenen primleri SGK’dan geri alma hakkına sahiptirler ve buna da “Toptan Ödeme” derler. 08.09.1999 gününden sonra ama 1 Mayıs 2008 gününden önce işe girmiş olanlar için toptan ödeme yaşı kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşının tamamlandığı tarihtir, 1 Mayıs 2008 günü ve sonrasında ilk defa işe girenler için toptan ödeme yaşı 65’dir.
Ali Bey iyi çalışmalar. Ben öğretmen olarak çalışmaktayım. Eşim 01.06.2004 – 25.05.2006 tarihleri arasında SSK’lı olarak çalışmış ve 714 günlük ödenmiş primi var. Eşim benim sağlık güvencem altında ve çalışmayı da düşünmüyor. Öğrenmek istediğim, eşim bu primleri geri alabilir mi, alabildiğimiz taktirde yaklaşık miktarı ne kadar olur? İsmi Saklı
Sayın okurum, sizin isteminize sosyal güvenlik literatüründe toptan ödeme adı veriliyor. Eski adıyla SSK’lı yeni adıyla 4/A’lılar için iki farklı tercihe göre emeklilik şartları vardır.
Mesela 1 Haziran 2004 işe girişli eşiniz hanımefendinin emekli olabilmesi için;
**58 yaşını ve 7000 günü tamamlaması veya,
**60 yaşında en az 4500 gün ile 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlaması gerekir.
İşte bu nedenle de eşinizin adına ödenmiş primleri geri alabilmesi 58 yaşını tamamlamış ama 7000 gün sayısının olmaması gerekir.
Eski 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 64 üncü maddesine göre;
“Sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılan ve malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamıyan,
a) Kadın ise 58, erkek ise 60 (…) (*) yaşını doldurmuş bulunan sigortalıya,
b) 50 yaşını doldurmuş bulunan ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalıya,
Kendisinin ve işverenlerinin ödediği, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin toplamı, yazılı isteği üzerine toptan ödeme şeklinde verilir.”
şeklinde iken 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren, yeni Kanun olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 31 inci maddesine göre;
“Madde 31 – 4 üncü maddenin birinci fıkrasının; (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile bu Kanuna göre ilk defa (c) bendi kapsamında sigortalı olanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında ise kendi adına bildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilir…” şekline çevrilmiştir.
Bu duruma göre de 5510 sayılı Kanun’a bir de geçici 5 inci madde eklenmiş olup bütün bu düzenlemelere göre;
Eşiniz 58 yaşına geldiğinde, emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısı yeterli olmadığı için ister Toptan Ödeme olarak adına ödenen primleri geri alabilir isterse de almaz prim ödemeye devam edip şartları tamamlayarak emekli de olabilir.
Toptan ödeme almayı düşünür ve ona göre talepte bulunursa;
Eski Kanun döneminde yani 30 Eylül 2008 gününe kadar ödenen primlerin tamamı yeni kanunun yürürlük tarihi itibariyle hesaplanacak ve yeni kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 gününden itibaren her yıl güncelleme katsayısı ile çarpılarak parayı alacağı güne kadar arttırılacaktır.
***Güncelleme katsayısı da her yıla ait enflasyon (TÜFE) oranına o yıla ait büyüme oranının yüzde 30’unun ilavesi ile bulunur.
Nasıl Hesaplanıyor?
Eşinizin sigorta sicil numarasını vermemişsiniz verseydiniz burada hesaplardık ama siz www.sgk.gov.tr web adresinden eşinizin hizmet cetvelini çıkarın orada 714 günlük prim ödemesi ile 714 günlük kazanç toplamı yazıyor. Kazanç toplamının yüzde 20’si eşinizin alabileceği rakamı ifade eder. Mesela 714 gün için 10 bin lira kazanç bildirilmiş ise yüzde 20’si olan 2000 lira para alacağınız var demektir.
**2000 lira rakam 1 Ekim 2008 günü için geçerlidir ve eşiniz ileride 58 yaşına geldiğinde hangi yılda isek 2008 yılı ile o yıl arasında geçen bütün yılların enflasyon (TÜFE) oranlarının tamamı, büyüme oranlarının ise yüzde 30’u ile bileşik faiz hesabıyla çarpacaksınız.
Mesela 2008 yılı TÜFE oranı yüzde 10,06 olup büyüme oranı da yüzde 2,5’dur. Buna göre 2008 yılı güncelleme katsayısı 10,06 + 0,75 =10,81 olacaktır. Bileşil faiz hesabıyla da 2008 yılındaki, 2000 liranın 2009 yılındaki değeri, 1,1081 X 2000 =2216,2 liradır.
***Dullar her iki aylığı da alabilir
Bu arada, bana sorarsanız primleri toptan ödeme şeklinde geri almak uygun bir yaklaşım değildir normali eşiniz de primlerini ödeyip ilerde kendisinin de emekli olmasıdır. Bu arada gerek siz gerek eşinizden hangisi önce vefat ederse geride kalan hem kendi emekli aylığını hem de yüzde 50 oranı ile vefat eden eşinin aylığını alabilir. Buna siz de dahilsiniz zira eş kavramında kadın-erkek ayrımı yoktur.
***900 günü mutlaka tamamlayın
Vefat eden SSK’lının (4/A’lının) geride kalanlarına (dul eşi ile çocuklarına) aylık bağlanabilmesi için en az 900 güne ihtiyaç vardır. Eşinizin ise sadece 714 günü var ve sanırım yaşı da çok genç yani Toptan Ödeme alabileceğiniz 58 yaşında daha çok var. Allah gecinden versin eşiniz hanımefendi 58 yaşına gelmeden vefat ederse size ve çocuklarınıza aylık bağlanabilmesi için eşinizin en az 900 gününün olması da şarttır. Bu nedenle size tavsiyem eşiniz bir işyerinde 900 günü tamamlayacak kadar çalışsın. Sonra ister toptan ödeme için 58 yaşını beklesin isterse de prim ödeme devam edip emekli olsun ama mutlaka 900 günü olsun.
Dulların aylığı evlenince kesilir
Benim bir arkadaşım var. Eşi trafik kazasında ölünce dul maaşı bağlandı. İki tane de çocuğu var onlara da maaş bağlandı. Eşin aldığı maaş 300 lira, çocukların 160 lira. Sorum şu dul eş şu anda bir iş yerinde çalışıyor ama SSK’sı yok. Kendisine SSK yapılırsa emekli maaşı kesilir mi? Kendisi de emekli olamaz mı? İkinci bir sorum daha var. Kendisi ustalık öğretici belgesi var. Çalıştığı yer o ustalık belgesini burada gösterelim diyormuş. Bu emekli maaşını etkiler mi? çevremizden duyduğumuz kadarı ile verirsen ustalık öğretici belgesini maaşından birazı kesilir diyorlar? Mustafa Kurt
Sayın okurum, eşler üzerinden alınan aylığa dul aylığı denir ve sadece evlenince kesilir. İşe girse de, işyeri açsa da, emekli olsa da kesilmez. Öte yandan usta öğretici belgesi ile çalışıp çalışmamasının sosyal güvenliğine etkisi olmaz. Yani, mutlaka sigortası yapılsın ki ilerde kendisi de emekli olsun. Evlenmediği sürece hem kendi aylığını hem de eşinden gelen dul aylığını alabilsin.
Gazeteci olarak dilediğiniz zaman emekli olabilirsiniz
Ali bey, 3400013583449 SSK sicil numarası ile 20 yıl gazetecilik yaptım yaklaşık 6000 günden fazla prim ödeme sürem var ve 1967 doğumluyum ama henüz emekli olamadım. Sizden durumumu araştırmanızı ve ne zaman emekli olabileceğimi hesaplamanızı istirham ediyorum. Bu arada 10’larca defa SGK’ya gidip hesaplattım daha emekliliğiniz gelmedi dediler. Daha önce sorularımı sıraladığım dilekçelerime ise yazılı cevap verilmedi. Ramazan Yazgan
Verdiğiniz bilgilere göre, 3 Kasım 1980 sigorta girişiniz var ve bu girişe göre normal sigortalı olsaydınız 45 yaşında yani 2012 yılında SGK’dan emekli olacaksınız bekleyin derdim. Fakat incelediğim sigorta hizmet cetvelinize göre 23.05.2002 (4759 sayılı Kanun’un yürürlük) tarihi itibariyle basında (2A veya 3A) çalışmalarınızın toplamı 3600 günden fazla (3680 gün) olup bu nedenle de işe giriş tarihiniz 2 yıl 6 ay 20 gün geriye gidecek ve 13.04.1978 olacaktır ki bu işe girişe göre de normalde 44 yaşında emekli olacaktınız ama bu yaştan bir de aldığınız ilave sigortalılık süresi ( 2 yıl, 6 ay, 20 gün) kadar daha indirim yapacağız. Buna göre 41 yaş, 5 ay, 10 günlük iken emekli olursunuz. 1967 yılının hangi ay ve gününde doğduğunuzu bilmiyorum ama siz buna göre emeklilik gününüzü kendiniz hesaplayabilirsiniz ama 2008 yılında emekli olma hakkını elde ettiğinizi ifade edebilirim.
