HABERTÜRK-Öğretmenler Haziran ve Temmuz aylarında emekli olabiliyorlar

26 Haziran 2009

Öğretmenler Haziran ve Temmuz aylarında emekli olabiliyorlar

Bütün çalışanlar emeklilik şartlarını tamamladıktan sonra kendi canları ne zaman isterse emeklilik talebinde bulunabilirken, sadece MEB’e bağlı öğretmenler haziran ve temmuz ayı dışındaki bir zamanda emeklilik talebinde bulunamıyorlar. Aslında bu hem insan hak ve hürriyetlerine aykırı olduğu gibi Anayasa’mızın da bir çok kuralına aykırı…

Öte yandan, emeklilik için gereken süreyi tamamlayıp emeklilik yaşını beklemek için istifa eden öğretmenlerin de aynı kurala tabi kılınmasının ise açıklanabilecek her hangi bir mazereti olmadığı gibi bu bir çok öğretmene ikramiye ve emekli aylığında kayıplar da yaşatmaktadır…

 

 

Ali bey, Tokat Cumhuriyet İlköğretim okulunda Teknoloji Tasarım öğretmenliği yaparken, oğlum 2007 yılı temmuz ayında Ankara Gazi Anadolu Lisesini kazandı. MEB il dışı atamaları mayıs ayında kapattığı için tayin isteyemedim. Emekliliğe başvuruyu da  Haziran ve Temmuz ayları ile sınırlandırmıştı. Zorunlu olarak emeklilik için başvurdum. Temmuz ayının sonu itibariyle 25 yıl, 10 aylık çalışma ile emekli olmak zorunda kaldım.

 

Sizden şunları öğrenmek istiyorum.

1.MEB’in bizi emeklilik  başvurusu için haziran ve temmuz aylarıyla kısıtlaması ne kadar yasaldır? Böyle bir hukuku var mı?

Bu kısıtlamaya karşın, haziran ve temmuz aylarından sonra yapılan emekli başvurularını da kabul ettiğini öğrendim. O branşta sıkıntı yoktur gerekçesini kullanarak, her branşta emeklilik başvurusunu kabul etmiş bu durumu da sonradan öğrendim.

 

2.Bana iki ay çalışma hakkı verilerek 10 aylık süremi  bir yıla tamamlamam konusunda hak verilebilir mi? Ya da herhangi bir işte çalışarak bu süreyi tamamlayabilir miyim?

 

3.MEB’in yani devletin genelgelerine uygun bir davranış sergilediğim için mağdur duruma düştüm. Bu mağduriyet nasıl giderilebilir?

 

4. Emeklilik ile ilgili yasa, emeklilik  hak edişte bir günün hesabını yaparken, bizim çalıştığımız 10 ayı, 300 günü nasıl görmezden geliyor. Böyle bir yasa ya da yasanın ilgili maddesi hukuka uygun mudur? Burada bireyin hakkını gasp yok mu?  Belma COŞGUNARSLAN

 

Sayın hocam, aslında emeklilik kişiye özel bir hak ama 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a 1998 yılından eklenen ek birinci madde ile bu hak öğretmenler için sınırlandırılmıştır. Bu sınırlandırma bana göre bir hakkın gaspıdır ama daha dava edene rastlayamadım. Umarım vardır ve kazanmıştır, bize ulaştıran olursa da seve seve bu köşeden yayınlarız.

 

İlgili maddeye göre;

 

“ Ek Madde 1 – (Ek madde: 03/04/1998 – 4359/13 md.) Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına ait bir kadroda bulunup emeklilik hakkını kazananlardan (son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müstafi sayılmış olanlar dahil), emekliliklerini isteyenlerin emeklilik işlemleri haziran ve temmuz ayları içerisinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi için görev yapılan il sınırları içerisinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Milli Eğitim Bakanlığının uygun görmesine bağlıdır.”

 

Madde metninden de görüleceği üzere;

Öğretmenler;

**Son bir yıl içinde en az 6 ay öğretmen olarak çalışmışlarsa,

*Emeklilik taleplerini ancak haziran ve temmuz ayları içinde çalıştıkları okullarına verebiliyorlar.

*Bu aylar dışındaki emeklilik taleplerinin kabulü Milli Eğitim Bakanlığının uygun görüşü ile mümkün olabiliyor.

 

Ancak, bu düzenleme bana göre Anayasa’ya aykırı ve değiştirilmesi gerekir, zira öğretmenlerin emeklilik şartlarını tamamladıkları halde istedikleri zaman emekli olmaları engellenerek sosyal güvenlik haklarından mahrum edilmektedirler. Öte yandan sosyal güvenlik hakkı da devredilemez, vazgeçilemez ve engellenemez bir haktır.

 

***İkramiyeniz ile aylığınızdan kaybınız var

Siz de 25 yıl, 10 ay için bir brüt aylığınız kadar almanız gereken ikramiyeden olduğunuz gibi emekli aylığı bağlama oranınız da yüzde 76 olacak iken yüzde 75’te kaldı.

 

Zira, 5434 sayılı Kanun’un “İkramiye” başlıklı 89 uncu maddesine göre; “Emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan; asker, sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için, aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilir…” hükmü gereğince size 25 tam yılınız için ikramiye verildi ama 10 ay için ikramiye verilmedi.

 

Öte yandan, aynı Kanun’un 41 inci maddesine göre de; “…fiili ve itibari hizmet toplamı 25 yıl olanlara %75’i, 25 yıldan az olanlara her tam yıl için %1 eksiği, fazla olanlara da her tam yıl için %1 fazlası üzerinden bağlanır…” denildiğinden sizin aylık bağlama oranınız (ABO) yüzde 75 olmuş olup 2 ay eksik olmasaydı oran yüzde 76 olacaktı.

 

Şimdi yeniden kamuda işe girerseniz bu süreleri tamamlama hakkınız olur ama emekli bir öğretmen olarak yeniden göreve dönmeniz de yine MEB’e bağlı olduğu gibi ikinci kere emekli olmak için de yine normal şartlarda haziran-temmuz aylarını bekleyeceksiniz.

***İstifa etmiş öğretmenlere de eziyet var

“ Ek Madde 1 – (Ek madde: 03/04/1998 – 4359/13 md.) Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına ait bir kadroda bulunup emeklilik hakkını kazananlardan (son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müstafi sayılmış olanlar dahil), emekliliklerini isteyenlerin emeklilik işlemleri haziran ve temmuz ayları içerisinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi için görev yapılan il sınırları içerisinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Milli Eğitim Bakanlığının uygun görmesine bağlıdır.”

 

Normal şartlarda kadınlar 20 ve erkekler 25 tam yılı tamamladıktan sonra emekli olmak için 5434 sayılı Kanun’un geçici 205 ve 206’ıncı maddelerinde belirtilen yaşları da tamamlayarak emekli olabiliyorlar. Mesela, 16 Ekim 1967 doğumlu ve 1985 yılı ekim ayında işe girmiş bir bayan öğretmen en az 20 tam yılı çalışarak 42 yaşını tamamlayınca emekli olabiliyor. Bu öğretmen 2008 yılında 23 tam yılı tamamlayınca istifa edip emeklilik yaşı olan olan 42’yi bekleme hakkına sahip ve 16 Ekim 2009 günü emekli olabilecek. Ancak, MEB bu bayanın emeklilik talebini yukarıdaki maddeyi uygularsa bir yıl geciktirerek 2010 yılı Haziran ayında kabul edecek. Bu da öğretmenin en az 8 ay daha az emekli aylığı almasına neden olacaktır ki bu da haksızlıktır.

 

Kısa Kısa Kısa

Semih Yücesoy-İzmir-Verdiğiniz bilgilere göre, 1984 yılında SSK’lı olmuş sonra da 1986-1991 arasında aralıklarla 3 yıl, 8 ay Bağ-Kur’a devam etmişsiniz. Sonrasında da halen SSK sigortalılığınız devam etmektedir. Bağ-Kur ile SSK arasında 40 günlük bir çakışmanız var ve 40 günlük SSK’nız silinecek. Buna göre var olan 3454 gün SSK’nız var. İkisinin toplamında da 4734 gün sahibisiniz. SSK’dan 48 yaşında en az 5225 günle emekli olacaksınız. Askerliğinizi 1984 yılından önce askerlik yapmışsanız borçlanıp öderseniz 47 yaşında yani 2011 yılında emekli olursunuz. 1 Ekim 2008 gününden sonra isteğe bağlı sigortada sakın 3,5 yılı (1260 günü) tamamlamayın yoksa SSK’dan emeklilik hakkını kaybedersiniz.

Fatma Şen-1964 doğumunuz, ocak 1986 işe başlamanız ile 42 yaşından sonra olmak kaydıyla en az 5075 günle SSK’dan emekli olabileceğiniz gibi 58 yaşında en az 3600 günle de emekli olabilirsiniz. Bu arada ücretleriniz asgari ücret veya yakın ise her çalıştığınız ay ilerde alacağınız emekli aylığından düşme oluyor. Çalışmazsanız da düşme olmuyor. 2006 yılında vefat eden eşiniz üzerinden evlenmediğiniz sürece dul aylığı alırsınız, emekli olsanız da olmasanız da almaya devam edersiniz. Kızınız da evlenmediği, işe girmediği ve emekli olmadığı sürece babası üzerinden yetim aylığı almaya devam eder.