HABERTÜRK-Raporlu işçi işten çıkarılamaz ama…–Yurtdışı borçlanması ile emekli olanlar çalışabilirler–SGK’nın SPEK tavanı kaç?

20 Ağustos 2010

Raporlu işçi işten çıkarılamaz ama…


 


Normal şartlarda hastalık veya kaza sonrası istirahatli olan işçiler işten çıkarılamaz ama istirahat süresi İş Kanun’da belirtilen ihbar önce sürelerini 6 hafta aşmışsa işverenin tazminat ödeyerek işten çıkarma hakkı vardır…


 


SGK 3405199711690 sigorta sicil numarası ile kayıtlı olup, Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. isimli iş yerinde çalışmaktayım. 17.04.2010 tarihi mesai saatleri içersinde görevim gereği işyeri aracı ile sipariş almak ve stand düzelmek için bölgemde bulunan mağazaya giderken havanın yağışlı ve zeminin kaygan oluşun ve Nisan ayında araç üzerinde bulunan kar lastiklerinden dolayı geçirmiş olduğum trafik kazası sonucu sağ kolumda iki kırık meydana geldi, ameliyat oldum. 17 Nisan 2010 gününden beridir de raporluyum. Kontroller sonrasında ne zaman işe başlayacağıma doktorlar karar verecek.


Ancak, iş kazası geçirmeme ve ameliyat olduğum hastane ve hastane doktorlarının bana öngörmüş olduğu raporlara rağmen şirketin şahsım adına 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/I. maddesi hükmü gereği iş sözleşmesi fesih etmeleri ne kadar doğrudur?


Bakmakla ve geçindirmekle yükümlü olduğum ailemin maddi, manevi kaybı söz konusudur. Söz konusu olan kayıplar sadece işverenin kanunlar çerçevesinde belirlenmiş olan ihbar ve kıdem tazminatımla sınırlımı kalmalıdır.


Sağlık durumum iyileşene kadar ve yeni iş bulana kadarki maddi ve manevi kaybımı karşılayacak söz konusu merci neresidir? Sercan Dumbar


 


1-Raporlu işçi işten çıkarılamaz ama…


Serkan bey normal şartlarda raporlu olan işçiler işten çıkarılamaz ama 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25 inci maddesinin “I-Sağlık Sebepleri” başlığına göre, normal hastalık ve işkazası halleri sebebiyle uzun süreli istirahat alınması durumunda işveren işçiyi işten çıkarabilir.


“(a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.”


 


Kaç yıldır orada çalıştığınızı yazmamışsınız oradaki hizmet süreniz 6 aydan az ise 2 hafta, 6 ay ile 1,5 yıl arasında ise 4 hafta, 1,5 yıl, 3 arasında ise 6 hafta, 3 yıldan çoksa 8 hafta bildirim süren var. Aldığın rapor bu bildirim süresini altı hafta aşmışsa işverenin, kıdem tazminatın ile kullanmadığın yıllık izin paralarını ödemek şartıyla işten çıkarma hakkına sahiptir. İhbar tazminatı ise size bildirim önelleri önceden bildirilmiş ödenmez, önceden bildirilmemişse ödenir.


2-İstirahat süresince SGK’dan para alacaksın


5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18 inci maddesine göre SGK sana her gün için geçici işgöremezlik ödeneği adı altında bir para verecek. Kanuna göre;


“a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için,


b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 inci madde kapsamındaki sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için,…


geçici iş göremezlik ödeneği verilir…”


Senin olayın iş kazası neticesi meydana geldiği için bütün istirahat günleri için para alacaksın.


***Yatarak yarısı, raporda 2/3 alacaksın


İlgili mevzuata göre; İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak (brüt) günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir.



 


Yurtdışı borçlanması ile emekli olanlar çalışabilirler


Annem yurtdışında çalışma günlerini ödeyerek SSK’dan emekli oldu. Önceden çalışma izni olmadığı için çalışamıyordu, yeni çıkan kanunla tekrar çalışma izni çıktı fakat çalıştığı zaman herhangi bir emekli maaşından yada çalıştığı zaman aldığı ücretten herhangi bir kesinti olacak mı? Sistem nasıl işleyecek bu kısımda bu konuda bilgilendirme yapabilirseniz çok sevinirim. Yeliz Kurtoğlu


 


Hanımefendi, evet artık bir yanlıştan dönüldü ve yurtdışı borçlanması ile emekli olanlara diğer emekliler gibi Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışma hakkı getirildi. Anneniz bir işveren yanında işçi olarak çalışacaksa emekli aylığından hiçbir kesinti olmayacak, işyerinden çalışarak aldığı ücretten yüzde 31 oranında prim ödenecek, yüzde 31’in yüzde 7,5’u annenin ücretinden kesilecek kalan 23,5 oranını ise işveren ödeyecek.


Fakat, anneniz bir işveren yanında işe girmek yerine vergi mükellefi veya şirket ortağı olarak işyeri açarsa bu kere aldığı emekli aylığından yüzde 15 (bu sene yüzde 14) oranında kesinti yapılarak SGDP alınacak.


-*****


SGK’nın SPEK tavanı kaç?


 


SGK’ya çalışanlar için prim ödenmesine esas kazanç hesabı kanuna göre yapılır. SPEK (Sigorta Primine Esas Kazanç) alt sınırı asgari ücret olup üst sınırı da bu rakamın 6,5 katıdır. Buna göre alt sınır 760,5 lira, üst sınır da 4943,25 yapıyor. Ancak, SGK bu hesaplamayı günlük asgari ücret üzerinden yuvarlama ile yaptığından alt sınır değişmiyor ama üst sınır 15 kuruş fark ediyor.SGK’ya göre SPEK üst sınırı 4943,40 lira. Ancak, internetten bakıyorum bir çok çalışanın SPEK yani ücreti SGK’ya 4943,25’den bildirilmiş. Yakında SGK bu işverenlere ek prim bildirgesi için ceza uygulayabilir. Bizden uyarması…