HABERTÜRK-Tuzla’da kiralık işçi olsa iki kere ölecekti…-Aylık için SGK’ya müracaat edeceksiniz–5 yılı varsa dul-yetim aylığı verilir

3 Temmuz 2009

 

Tuzla’dan önce bu yasa olsaydı işçiler ikinci kere öleceklerdi

Biliyorsunuz 1992 yılından bu yana 124 kişi iş kazalarında öldü ve bunlar taşaron yani aracıların işçileri idi. Aracılar (taşaronlar) ile asıl işveren müteselsilen (eşit olarak birlikte) işçiye karşı sorumluydular. Bu yasa o tarihte olsaydı ve işçileri Özel istihdam Büroları tarafından tedarik edilip, tersanelere kiralansalardı o halde asıl işverenin tek bir sorumluluğu olmayacaktı.

İşkazasında ölen işçilerin yakınlarına Özel İstihdam Bürolarından başka muhatap çıkmayacaktı. ÖİB’ler de sermayeleri kadar sorumlu olacaklardı… Ne Tersaneler ne de taşaronlara dava bile açılamacaktı…

 

Avrupa ve ABD’de emek piyasası gelişmemiş Tarım ve Ev hizmetlerinde uygulanmakta olan Özel İstihdam Bürolarından işçi kiralanması uygulaması biz de tüm iş ve işyerleri için TBMM’den geçirildi. Sanayi ve Ticaret sektörlerinde de kiralık işçi dönemi başlayabilecek…

 

İşçiler normal şartlarda işyerinin sahibi olan gerçek veya tüzel kişilerin işçileridir ve işçi ile işveren birbiri ile aracısız iletişime geçer. Gerek 4857 sayılı İş Kanunu ve gerekse 5510 (veya 506) sayılı Sosyal Sigortalar Kanunları gereğince taşaron işçilerine karşı asıl işyeri işverenleri de taşaronlarla birlikte müteselsilen (eşit olarak birlikte) sorumludurlar.

Şimdi Özel İstihdam Bürolarına (ÖİB) işçi kiraya verme düzenlemesi ile getirilen uygulama  sonrasına bakacak olursak, işçi ile belirli süreli iş akti yapan Özel İstihdam Bürosu, asıl işveren ile sadece işçi kiralama sözleşmesi yapmaktadır. Yani işveren bir mal-meta gibi işçinin emeğini ÖİB’dan kiralamaktadır. İşçiye karşı en ufak bir sorumluluğu yoktur.

Tuzla’da çok sık görülen iş kazaları ve iş kazaları sonrası ölümlerde, hem Sosyal Güvenlik Kurumu işçilere ödediği geçici veya sürekli işgöremezlik ödeneklerini hem asıl işverenden hem de taşaronda rücu davası ile isteme hakkına sahiptir. ÖİB ile sözleşme yapılırsa SGK sadece ÖİB’den rücu parası isteyebilecektir.

Öte yandan, işçi de kaza sonrasında gerek maddi ve gerekse manevi tazminat konusunda hem asıl işvereni hem de taşarondan dilediğine dava açabilmekteyken bu yasadan sonra sadece ÖİB’ye dava açabilecektir.

Yine ilgili Yasa metninin, “Özel istihdam bürolarının bu faaliyet için istihdam edecekleri işçilerle yapacakları belirli süreli iş sözleşmeleri, esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmesi niteliğini taşırlar…” denildiğinden ve belirli süreli iş akitlerinin sona ermesinde de gerek ihbar ve gerekse de kıdem tazminatı olmayacağından,

**Tüm ÖİB kiralık işçileri ihbar ve kıdem tazminatı alamayacaklardır.

**Bu arada belirli süreli akitler 359 gün veya daha süre ile bağıtlanırsa bu kere yıllık ücretli izin hakları da olmayacaktır.

 

 

İşverenler yaşadı…

Artık, güvenlik görevlisinin üstüne şirketi geçireyim, çaycıyı şirket ortağı yapayım demelerine gerek kalmadı.

 

-İşverenler işçi ihtiyaçlarını piyasadan değil doğrudan Özel İstihdam Bürolarından karşılayabilecekler,

-İhbar tazminatı,

-Kıdem tazminatı,

-Yıllık izin parası,

-İşten çıkardım İşe İade Davası,

-İşyerinde sendika örgütlenmiş,

-Sendika beni Toplu Görüşmeye davet edecek gibi dertleri olmayacak.

 

-İşçiler yandı…modern köle oluyorlar…

 

-Tıpkı bir köle gibi alınıp satılabilecekler,

-Çalıştıkları işveren ile aralarında hiçbir hukuki bağları olmayacak,

-İş akitlerini Özel İstihdam Büroları ile yapacaklar,

-İşverenler de Özel İstihdam Bürolarına “hizmet faturası” karşılığında para verecekler,

-İşçi emeğini işverene verecek ama işveren ile işçi muhatap olmayacak,

-kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin gibi haklarınızı artık unutacaksınız,

-Özel istihdam bürosunun parası varsa ilerde tazminatlarınızı alırsınız, yoksa avucunuzu yalarsınız.

-İşyerinden çıkarılırsanız işe iade davası açamayacaksınız.

-Sendikalı olmak artık hayal, olsanız da karşınızda işveren yok ki.

-Toplu İş Sözleşmesi kelimesini sözlüklerden çıkarabilirsiniz.

 

 

Yani, bir geceyarısı düzenlemesi daha TBMM’den geçti.  Genel Kurulda 25.06.2009 günü görüşülmeye başlanan ve 26.06.2009 tarihinde saat 03.00 sıralarında da kabul edilen “Özel İstihdam Bürolarının Mesleki Faaliyet Olarak Geçici İş İlişkisi Kurabilmesi”ne ilişkin kanun artık hayatımıza giriyor. 2003 yılında 4857 sayılı Kanun ile getirilirken çıkan tepkilerden sonra geri çekilen “kölelik uygulaması” 6 yıl sonra alelacele geçirildi. Artık,  bu Kanun ile modern işçi (köle) simsarlığı, bordro şirketleri hayata geçirilerek emek piyasası örgütlerden arındırılacak, modern kölelik uygulamaya geçecek.

 

Aylık için SGK’ya müracaat edeceksiniz

657 devlet memuru emeklisi eşim vefat etmiştir. Emekli maaşından ben ve çocuklarım nasıl faydalanacağız? Bu konuda beni bilgilendirirseniz memnun kalırım. Zeynep Ökten

 

Hanımefendi, devlet memuru emeklisi iken müteveffa eşinizden dolayı siz evlenmediğiniz sürece dul aylığı alacaksınız. Çocuklardan da erkek olanları okudukları sürece 25 yaşına veya malül iseler ölünceye kadar yetim aylığı alacaklar. Kızlar ise 5434 sayılı Kanun gereğince evlenmedikleri, SSK veya Bağ-Kur’lu olarak çalışmadıkları sürece yetim aylığı alacaklar. Şimdi yapmanız gereken, SGK Başkanlığı Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Dairesi Başkanlığı (Balgat-Ankara) adresine bir dilekçe gönderin ve ölüm (dul-yetim) aylığı talebinde bulunun.

 

5 yılı varsa dul-yetim aylığı verilir

Değerli Ali bey, kardeşim Zafer Akduman’ı  2 Nisan 2008 tarihinde Van’ın Bahçesaray ilçesinde Türkçe öğretmeni  iken yakalandığı amansız hastalık olan lösemi ( ALL ) sonucu 28 yaşında kaybettik.  Evli ve ikide çocuğu olan ( 5 ve 2 yaşlarında ) kardeşimin hanımı ve çocuklarına devlet tarafından bu konuda herhangi bir aylık bağlanamaz mı? Ben Van merkezde tarih öğretmeniyim. Bekir Akduman-Van

Kardeşinizin ne kadar sosyal güvenlik kapsamında çalıştığını belirtmemişsiniz. Şayet kardeşinizin en az 5 tam yıl (1800 gün) sosyal güvenlik kapsamında çalışması varsa veyahutta askerlik borçlanması (varsa sair borçlanmalar) ile 1800 güne tamamlayabiliyorsanız geride kalan dul ve yetimlerine SGK aylık bağlar. 1800 günü varsa vefat tarihini takip eden 1 Mayıs 2008 gününden itibaren birikmişlerini de alırlar. Borçlanma ile 1800 gün tamamlanacaksa parasını ödediğiniz ayı takip eden aybaşından itibaren aylıklar başlar. Her hal ve şartta 1800 günü tamamlayamazsanız geride kalanlar aylık verilmez ama birikmiş primleri toptan ödeme adı altında ailesine geri verilir.