HABERTÜRK-Üniversiteyi kazanamayan gençler sağlık yardımı almak için ya evlenecek ya da sağlık primi ödeyecek–İki işyerinden de prim ödenebilir–Kısa okur cevapları…
21 Temmuz 2009
Üniversiteyi kazanamayan gençler sağlık yardımı almak için ya evlenecek ya da sağlık primi ödeyecek
Ülkemizde ilk defa 1 Ekim 2008 günü uygulanmaya başlanılan Genel Sağlık Sigortası (GSS) gereğince çocuklarımız 18 yaşına kadar sağlık güvencesi altındadır. 18 yaşından sonra ise lisede okuyorlarsa 20, üniversitede okuyorlarsa 25 yaşına kadar ana-babanın sağlık güvencelerinden bedava yararlanabilirler. Liseden sonra üniversiteyi kazanamayan kız veya erkek çocuklarımız için ise her ay GSS primi ödemek zorundayız…
Bu arada gençler sigortalı veya emekli birisiyle evlenirlerse de kadın-erkek ayrımı olmaksızın eşleri üzerinden bedava sağlık yardımı da alabilirler.
Ali abi, üniversite sınav sonuçları açıklandı ama ben sanırım hiçbir yeri kazanamayacağım. Yakında da ameliyat olmam gerekiyor bu durumda benim sosyal güvencem nasıl sağlanacak? Yoksa özel hastanede parayla mı ameliyat olacağım? Raif Aydın
1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince kız-erkek fark etmez çocuklara en fazla 18 yaşına kadar sağlık hizmeti verilmektedir.
SGK’da sigortalı olanlar ile SGK emeklilerin kimlere bakmakla yükümlü olduğu yani bedava sağlık hizmeti verileceği 5510 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinde belirtilmiştir.
İlgili maddeye göre; sigortalılar ile emeklilerin “bakmakla yükümlü olduğu kişilere” kendi üzerlerinden bedava sağlık yardımı verebilirler.
Aynı madde gereğince sigortalılar ile emeklilerin “Bakmakla yükümlü olduğu kişi”ler ise;
***Sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan
a) Eşini,
b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarını,
c) Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını,
içermektedir.
Yani,
–Çalışmayan, isteğe bağlı prim ödemeyen, emekli olmayan eşlere
— Çalışmayan, isteğe bağlı prim ödemeyen, evli ve emekli olmayan çocuklardan 18 yaşından küçük olanlara,
–18 yaşında büyük olanlardan ise lise ve lise dengi ile çıraklık eğitim merkezinde okuyanlara 20 yaşını, yüksek öğrenimde okuyanlara ise 25 yaşını dolduruncaya kadar,
Sağlık yardımı GSS sigortalısı olan ana-babası üzerinden verilmektedir.
***Üniversiteye giremeyen gençlerin sağlık yardımı alma hakları
Ancak, 18 yaşından büyük olup da liseyi bitirdiği halde üniversiteye kayıt yaptıramayan gençlerin sağlık yardımı alabilmesi için,
1-Sigortalı birisiyle evlenmesi,
2-İşe girip en az 30 gün prim ödemeleri,
3-İsteğe bağlı sigortalı olup en az 30 gün prim ödemeleri,
4-Gelir testi yaptırıp sadece GSS primi ödemeleri,
gerekmektedir.
***Gelir testi ve GSS
Genel Sağlık Sigortası uygulamaları gereğince de birlikte ikamet ettiğiniz ailenizin gelir durumuna göre daha doğrusu ailenin kişi başına düşen gelir durumuna göre GSS’li veya yeşil kartlı olacaksınız.
Bunun için öncelikle bulunduğunuz daha doğrusu ikamete dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı olduğunuz ilçedeki Kaymakamlık yeşil kart bürosuna gidip, yeşil kart isteyeceksiniz.
Kaymakamlık Yeşil Kart Bürosu, ikameye dayalı nüfus kayıt sistemi gereğince kimlerle birlikte oturduğunuza bakacak ve gelirlerinizi belirleyip kişi başına bölecek…
***Gelir Testi Sonucuna Göre;
-Birlikte ikamet ettiğiniz ailenin geliri ve aile bireyi sayısına göre kişi başına düşen aylık gelir tutarı,
***231 liradan az ise yeşil kart alırsınız,
***231 ile 693 arasında ise ayda 27,72 lira,
***693 ile 1386 arasında ise ayda 83,16 lira,
***1386 liradan çoksa ayda 167 lira,
GSS (Genel Sağlık Sigortası) primi ödeyerek sağlık hizmeti alacaksınız. GSS primi ödeyerek sağlık yardımı alırken, devlet hastaneleri, üniversite hastaneleri ve SGK ile sözleşmesi özel hastanelere gidebilirsiniz.
***Yeşil kartlılara sadece devlet hastanesi
Yeşil kart sahibi olursanız bu kart ile sadece devlet hastanelerine gidebilirsiniz.
İki işyerinden de prim ödenebilir
Ben iki işte çalışıyorum iki işten de ayrı ayrı SSK primim yattı ancak öğrendim ki emekli olunca SSK sadece 30 günlük primi hesaba katıyormuş fazla yatan yaklaşık 900 günüm var. Bu fazlalığın emekli olduğumda bana bir faydası olacak mı? Veyahutta fazla günlerimin prim ödemelerini alabilir miyim? Birde askere gideceğim iki işten de ayrı ayrı kıdem tazminatı alabilir miyim? Ali Orkun
Çalışanların aynı anda birden çok işyerinde SGK’ya bildirge edilmeleri yasaldır ama dediğiniz gibi aylar 30 ve yıllar 360 günden fazla sayılamaz. Bu nedenle aynı anda birden çok işyerinden bildirilenlerin kazançları toplanır ki bu kişinin ilerde alacağı emekli aylığı ortalama aylık kazancına göre belli edileceğinden alacağınız emekli aylığını yükseltir. Mesela iki işyerinde ayda 1500 lira brüt ücret alıyorsanız SGK sizi ayda 3000 lira kazananlar gibi emekli aylığı hesaplar. Fazla günlerin prim ödemelerini alabilmeniz için birden çok işyerinden bildirilen ücretlerin toplamının sigorta primine esas kazanç (SPEK) üst sınırı olan asgari ücretin 6,5 katını aşıyor olmanız gerekir. Yani aylık kazançlarınızın toplamı 4504 liradan fazla ise fazla kısmın yüzde14 oranını size geri verebilirler. Kıdem tazminatı konusuna gelince, iki işyerinden de askere gittiğiniz için ayrılacağınızdan her ikisinden de ayrı ayrı kıdem tazminatı alma hakkınız var.
Kısa Kısa Kısa
Selahattin Camgöz-İnegöl-01.08.1984 SSK işe girişinizden sonra 01.09.1988 günü başlayan Bağ-Kur’a devam ederseniz (aradaki boşluklar dahil) SSK ile Bağ-Kur toplamında 9000 günü tamamlamak şartıyla, 54 yaşında emekli olursunuz. Bundan sonra Bağ-Kur’u kapatıp SSK’ya geçer ve geçtikten sonra en az 3,5 yıl SSK primi öderseniz bu kere SSK’dan 3,5 yılı tamamlar tamamlamaz emekli olacaksınız.
Tevfik Kurt-Kalkan- 17 yıllık devlet memurluğundan sonra SSK’lı işe giriş SSK’dan emekli olmuşsunuz. Bu 17 yıllık memuriyet süreniz için yararlanabileceğiniz tek şey 17 yıl için alacağınız ikramiye olur. Bunun için Anayasa Mahkemesi kararıyla 2010 yılı Haziran ayına kadar TBMM yeni bir kanun çıkaracak ve bu kanun size bu hakkı verirse, paşa paşa paranızı alırsınız. TBMM size bu hakkı vermezse idari yargıda dava açabilirsiniz.
Mesut Taşköprülü-Diyaliz (böbrek) hastası olup, malülen emekli olarak böbrek nakli olursanız, sağlığınıza yeniden kavuşacak olduğunuzdan malülen emekliliğiniz sona erdirilir. Duyduğunuz bilgi doğrudur.
İsa Yıldız-Ankara-Vefat etmiş babanız (kocasından) üzerinden dul aylığı alan anneniz de 1952 doğum tarihi ve 10 yıllık SSK ödemesi ile SSK’dan emekli olur ve hem kendi emekli aylığını hem de eşinden gelen dul aylığını alabilir. Annenizin sosyal güvenlik özgeçmişini vermediğiniz için annenizin emeklilik zamanı konusunda bilgilendirme yapılamamıştır.
Ali Osman Aktaş-Eskişehir-657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince lise mezunlar en fazla 3 üncü dereceye kadar inebilirler ana kuralı verilen dik derece ve ödüllendirmelerle aşılabilir ama şu an bulunduğunuz 2/4’den 1 inci dereceye inmeniz yasa gereğince çok zor, yan yan gideceksiniz.
Seyfettin Çolakoğlu-Eskişehir-Ücretleriniz ve çalışma gün sayılarınız eksik gösterildiği için her zaman işinizi haklı sebeple bırakıp kıdem tazminatı talep edebilirsiniz. Geriye dönük eksik ödemeler, yıllık izin hakları ve sair alacaklar konusunda dava edebilirsiniz.
