Usta Öğreticilere Borçlanma Hakkı

6111 sayılı Torba Kanun ile yeni borçlanma hakları da geldi. Bunlardan en önemlileri usta öğreticiler ile 12 Eylül sırasında tutuklanan, gözaltına alınan ama hüküm giymeyen kişilerdir. Bu iki tür borçlanmanın esasları ise farklı düzenlenmiştir.

13 yıldır halk eğitim merkezinde usta öğretici olarak çalışmaktayım. Torba yasada geriye dönük borçlanma hakkı bize verildi ancak eksik günlerimiz çok yani çok para tutar herhalde bunu nasıl ödeyeceğiz aldığımız ücret zaten belli taksit olmayacağı söyleniyor bu konu ile ilgili bizi aydınlatırsanız çok sevineceğiz.  Bağdagül Soy

Sayın okurum, Torba Kanun denilen 6111 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na aşağıdaki geçici 31 inci madde eklenmiştir. Bu maddeye göre,

“GEÇİCİ MADDE 31- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanlar, bu durumlarını milli eğitim il veya ilçe müdürlüklerince belgelendirmeleri kaydıyla, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki bu çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini 41 inci madde esaslarına göre kendileri veya hak sahipleri borçlanabilirler. Borçlanılan bu süreler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi sayılır.”

Milli Eğitime bağlı tüm eğitim kurumlarında usta öğretici olarak ve ders ücreti karşılığı çalışanlar ayda 30 günden eksik bildirilen tüm sürelerini 30 güne tamamlayabilecekler.

***Borçlanmanın hesabı

Borçlanmaların hesabı ise 5510 sayılı Kanun’un 41 inci maddesindeki esaslara göre yapılacaktır. Yani, önce Borçlanma Talep Dilekçesi vereceksiniz, bu dilekçede sizden borçlanma istediğiniz prim gün sayısını, prim borçlanmasına kaç para ödemek istediğinizi de belirtmeniz gerekir. Ödeme rakamını belirlerken en düşük günlük kazancı 26.55 lira ile 172,57 lira arasında bir rakamı seçme hakkınız var. Seçtiğiniz günlük borçlanma kazanç rakamının yüzde 32’si de ödeme rakamınızı belli edecek. Mesela, en düşük kazanç rakamı olan 26,55 lirayı tercih ederseniz günlük ödeme rakamınız 8,5 lira olacak. En yüksek rakamı seçerseniz bu kere 55 lira olacak.

***Püf noktalar

1999 yılı ve öncesini borçlanacaksınız günlük borçlanmaya esas kazanç rakamını 43 liradan fazla seçmeniz hiçbir işe yaramaz 43 lirayı tercih ederseniz günlük ödeme rakamınız yüzde 32 hesabıyla, 14 lira olacaktır.

2000 ve sonrasını ödeyecekseniz yüksek emekli aylığı almak için en yüksekten borçlanmanız menfaatinizedir ama cebinizde paranız çoksa tabi. Yoksa en  düşük günlük rakamı tercih edin.

***Ödemeler 1 ay içinde

5510 sayılı Kanun’un borçlanmaları açıklayan 41 inci maddesine göre borcun size tebliğinden itibaren bir ay içinde ödemeniz gerekir. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz. Zamanında ödeyemezseniz sonra tekrar başvurma hakkınız ise her zaman var.

***Borçlandırılan süreler SSK’mı yoksa Bağ-Kur’mu olur?

Geçmiş sürelerinizi borçlanacaksınız ama uygulama gereğince borçlanma için dilekçe verdiğiniz anda hangi statüye tabi iseniz borçlanmanız o statüye sayılacaktır. Mesela, borçlanma dilekçesi verdiğinizde Bağ-Kur’lu veya isteğe bağlı Bağ-Kur’lu iseniz ödediğiniz süreler de Bağ-Kur’a sayılacak. Buna çok dikkat edin. Zira, kimin SSK’dan veya Bağ-Kur’dan emekli olacağına bakarken, son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinizde en çok hangi statüye göre prim ödediğinize göre belli edilir.

SSK ve Bağ-Kur emeklilerine

***Dava açmak için acele etmeyin     

İki gündür 2003 ve 2007 ocak ayında eksik ödenen SSK ve Bağ-Kur emekli aylığı zamları için haberlerimizi gördünüz. Ancak, 12 Haziran 2011 günü genel seçim var ve hükümeti umarım bu eksik zamları davaya gerek kalmadan sizlere verir diye ümit ediyorum. Bu sebeple biraz bekleyin.

***Mart ayında dernek kesintisi var mı?

Her yıl, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine toplu zam verildiği ay hiç hissettirilmeden Emekli Dernekleri için emeklilerin üye olduklarından bile haberdar olmadıkları derneklere SGK kaynaktan kesinti yapıp gönderdiğini bu köşeden ilk defa duymuştunuz. Olayın nasıl yasadışı olduğunu da öğrendiniz. Şimdi, 2011 yılı ocak-şubat-mart ayı zamları toplu olarak mart ayı emekli aylıkları zam farkları ödenecek. Emekli dernekleri de dört gözle bu ayı bekliyorlar. Umarım SGK geçmiş yıllardaki gibi emeklileri derneklerine soydurmaz.

12 Eylül’de tutuklananlara da borçlanma hakkı geldi

6111 sayılı Torba Kanun ile 5510 sayılı Kanun’a Geçici 36 ıncı madde eklenmiştir. Bu maddeye göre;

-13/5/1971 tarihli ve 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca kurulan sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönetime el koyduğu 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenlerin, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri için kendilerinin ya da hak sahiplerinin bu durumlarını belgeleyerek bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde talepte bulunması kaydıyla, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri, borçlanabilecekler.

Başvurusu süresi altı ay olup, borçlanma bedeli de günlük 8,5 lira olacak. Ödeme süresi ise 6 ay olacak. Ödemeyi bazı durumlarda kişinin kendisi bazı durumlar da ise Hazine ödeyecek.

Hesaplanacak primlerinin; bu durumlarından dolayı dava açıp tazminat alanların borcun tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince, tazminat almamış olanların ise Hazinece ödenmesi suretiyle borçlandırılır.

Ödeme yapılacak süre SSK’lı gibi değerlendirilecek.

Memur iken aynı akıbete uğramış olanlar ise altı ay içerisinde talepte bulunması kaydıyla, gözaltına alındığı veya tutuklandığı tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık derece ve kademesinin talep tarihindeki katsayılar ve emeklilik keseneğine esas aylığın hesabına ait diğer unsurlar ile kesenek ve karşılık oranları esas alınmak suretiyle hesaplanacak borçlanma tutarının altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince ödenmesi halinde hizmet sürelerine eklenecek ama emeklilik yaşının tespitinde dikkate alınmayacak.

Şu ana kadar emekli olmuş olanlar ise borçlanamayacak.