HABERTÜRK-Yakında zamanda yeni bir prim affı daha gelir mi?-Kısa soru Kısa cevap

19 Kasım 2009

Yakında zamanda yeni bir prim affı daha gelir mi?

 

En son çıkarılan 5458 sayılı Yeniden Yapılandırma yani prim affının üzerinden çok zaman geçmedi ama SGK’nın tahsilat oranları yüzde 60’lı rakamlara kadar geriledi…

Hatta sadece prim borcu olmayanların uyguladığı prim indirim ve teşviklerine rağmen işverenler primlerini düzenli ödeyemiyorlar…

Çok fazla sayıda Bağ-Kur’lu ve çok sayıda işveren primlerini ödemek yerine diğer zaruri ihtiyaçlarını karşılamayı tercih ediyorlar…

 

 

***Son prim affı 2008 temmuz ayındaydı

26 Mayıs 2008 günü yayınlanan Resmi Gazetede 5763 sayılı Kanun vardı ve bu Kanuna göre, SGK’nın gerek eski SSK ve gerek eski Bağ-Kur’dan kalan borçlarının yüzde 85’a yakın oranıyla gecikme zam ve faizleri silinerek prim affı getirilmişti.

Prim affı için de 2008 yılı Temmuz ayına kadar başvuru süresi verilmişti.

Bu prim affının üzerinden bir yıldan çok zaman geçti ama istenilen ve resmi makamların beklediği prim tahsilatı gerçekleşmedi.

SGK’nın açıkladığı 23 milyar liralık alacağı, bazı borçlar silinerek 14 milyar olarak taksitlendirilmişti ve ilk yıl bunlardan 6,5 milyar lira tahsilat yapılırken, taksitlendirmelerin bozulması pahasına bir çok borçlu paralarını ödeyemediğinden 2009 yılı tahsilatı yılın ilk 9 ayında sadece 1,508 milyar lirada kaldı.

 

***Prim affına başvuru çoktu

Son prim affı için 458 bini SSK’lı işveren ve 785 bin Bağ-Kur’lu esnaf olmak üzere toplam 1 milyon 262 bin kişi Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat ederek borçlarını taksitlendirmişti. Bunlardan bir çoğu taksitlerini aksattığı bazıları 3 aydan fazla süre ile ödeyemediği için yapılandırma anlaşması bozuldu.

***75 bin Bağ-Kur’lu bedavadan emekli oldu

2008 yılında çıkarılan prim affından en çok kazanan ise 75 bin kişiye yakın Bağ-Kur prim borcu olan Bağ-kur sigortalıları oldu. Bağ-Kur’lu kadınlardan 20 ve erkekler 25 yıldan beri Bağ-Kur sigortalısı olup da tek kuruş bile Bağ-Kur primi ödememiş olanları için bile kamu bankaları olan Ziraat, Halk bankaları, SGK ile anlaşarak bunların prim borçlarını ödediler. Prim borçları ödenenler de emekli oldular ve bankalardan çıkan kredileri de şimdi emekli aylıklarından kesiyorlar.

***SGK’nın şu ara gelirleri giderlerini karşılamıyor

2009 yılı verilerine göre SGK’nın tüm gelirlerinin, tüm giderlerini karşılama oranı gittikçe düşüyor. Mesela, 2009 yılı ocak ayında gelirin gideri karşılama oranı yüzde 71 gibi iken, 2009 eylül ayında bu oran, yüzde 66’ya düşmüştür.

Yılın ilk dokuz ayında 56011857 lira gelir toplayan SGK, 78748820 lira gider yapmış olup, 22736963 lira açık vermiştir.

	Aylar	Gelirler	Giderler	Açık	Gelirin/Gideri Karşılama Oranı
2009	Ocak	6.059.070	8.560.263	-2.501.193	70,80%
	Şubat	6.037.626	8.099.738	-2.062.112	74,50%
	Mart	6.729.889	8.899.142	-2.169.253	75,60%
	Nisan	6.468.946	8.837.049	-2.368.103	73,20%
	Mayıs	6.125.402	8.196.013	-2.070.611	74,70%
	Haziran	6.043.293	8.947.091	-2.903.797	67,50%
	Temmuz	6.599.532	9.290.968	-2.691.436	71,00%
	Ağustos	5.790.075	8.594.710	-2.804.635	67,40%
	Eylül	6.158.024	9.323.847	-3.165.823	66,00%
	Ekim
	Kasım
	Aralık
Toplam		56.011.857	78.748.820	-22.736.963

 

***Prim gelirlerinin giderleri karşılama oranı çok düştü

Yine, SGK’nın sadece prim gelirlerinin en büyük ödeme kalemleri olan emeklilik gideri ile sağlık hizmetleri finansman giderlerini karşılama oranı ise 2000 yılında yüzde 70 iken, 2009 yılı için yüzde 54’e kadar düşmüştür. Ancak, tablodan görüleceği üzere sağlık giderlerinin MÜTHİŞ artışının bunda katkısı çok büyüktür. Tabloya bakıldığında 2000 yılında 2,6 milyar lira olan toplam sağlık giderlerinin 2008 yılında 25 milyar liraya ulaştığı ve 2009 yılında da 30 milyar liraya ulaşacağı tahmin edilmektedir. Sadece 8 yıllık bir sürede SGK sağlık harcamalarının 15 kat artması gerçekten düşündürücüdür.

 

Yıllar		Devlet Katkısı Hariç Prim Gelirleri	Emekli Aylığı  Ödemeleri	Sağlık Ödemeleri	Toplam Ödeme	Prim Gelirlerinin Emekli Aylıklarını ve Sağlık Ödemelerini Karşılama Oranı
2000		6.575.348	6.756.700	2.633.552	9.390.252	70,0%
2001		9.739.521	10.696.600	4.575.995	15.272.595	63,8%
2002		14.821.913	16.687.400	7.629.027	24.316.427	61,0%
2003		21.178.426	25.174.200	10.661.718	35.835.918	59,1%
2004		27.423.790	30.660.700	13.150.129	43.810.829	62,6%
2005		30.882.405	38.537.100	13.607.884	52.144.984	59,2%
2006		41.619.875	45.075.855	17.666.674	62.742.529	66,3%
2007		44.051.677	52.311.728	19.983.613	72.295.341	60,9%
2008		54.546.453	59.136.539	25.345.913	84.482.452	64,6%
	2009	38.911.985	50.111.987	21.656.645	71.768.633	54,2%
2009	Ocak – January	4.308.666	5.710.992	2.301.512	8.012.504	53,8%
	Şubat – February	3.849.658	5.263.072	2.227.177	7.490.249	51,4%
	Mart – March	4.734.263	5.377.100	2.386.422	7.763.522	61,0%
	Nisan – April	4.054.503	5.880.996	2.398.590	8.279.586	49,0%
	Mayıs – May	4.434.188	5.238.161	2.358.891	7.597.053	58,4%
	Haziran – June	4.316.687	5.435.237	2.491.119	7.926.357	54,5%
	Temmuz – July	4.675.806	6.131.056	2.516.200	8.647.256	54,1%
	Ağustos – August	4.379.068	5.433.132	2.451.394	7.884.526	55,5%
	Eylül – September	4.159.146	5.642.241	2.525.340	8.167.581	50,9%
	Ekim – October
	Kasım – November
	Aralık – December
	Toplam- Total	38.911.985	50.111.987	21.656.645	71.768.633	54,2%

 

 

***Prim affı beklentisi yüksek

Gerek devlet bütçesi ve gerekse SGK özerk bütçesi zor günler geçiriyor. İşte bu gibi durumlarda bakılacak en önemli oran tahakkuk-tahsilat oranıdır ve bu rakam önceki yıl yüzde 90 seviyelerine kadar çıkmışken, şimdi yüzde 60 seviyelerine kadar inmiştir. Üstelik, sadece prim borcu olmayanlara uygulanan yüksek oranlı prim teşviklerine rağmen, ne işverenler ne de Bağ-Kur’lular primlerini düzenli ödeyemiyorlar. Son günlerde bana gelen taleplerin en çokları ise prim affı gelsin şeklinde oluyor ve diyorlar ki bütün siyasiler ve ekonomi yönetimi kriz bitti diyor. Madem kriz bitti o zaman krizin en büyük yangın yeri olan SGK primleri için ve vergi borçları için af gelsin diyorlar.