HABERTÜRK-Yurtdışına emekli işçi götür kuruş prim ödeme–Depremden ölen evlattan gelecek aylık

8 Aralık 2009

Yurtdışına emekli işçi götür kuruş prim ödeme

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 24 Kasım 2009 günü yayınlanan 2009/140 sayılı genelge ile yurtdışı borçlanması ve yurtdışı borçlanması ile emeklilik konularında tereddüde düşülen bir çok noktaya çözüm getirildi ama bu arada, yurtdışına emekli işçi götürecek işverenlere kıyak yapıldı…

1-Topluluk sigortalılar yurtdışı borçlanması yapabilecekler

SGK’nın yayınladığı 2009-140 sayılı genelge ile eskiden adı “Topluluk Sigortası” olan Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere Türk işverenlerde tarafından götürülen, Türk işçiler için işverenleri sadece kısa vadeli (yüzde 1 ile 6,5) sigorta ile genel sağlık sigortası (yüzde 12,5) primi ödemektedirler. İşçiler ise isterlerde yüzde 20’lik uzun vadeli (emeklilik) sigorta primini ceplerinden ödemektedirler. İşte, işçiler burada bir hak tanınarak isteğe bağlı ödeme yapmadıkları yurtdışı sürelerini isterlerse yurtdışı borçlanması olarak ödeyebileceklerdir.

 

**İşte bu çalışanlardan, işverenleri tarafından kısa vadeli ve GSS primi ödenenler (SGK hizmet cetvelinde 9A olarak görünenler) belge olmaksızın diğerleri ise belge getirerek borçlanma işlemi yapacaklardır.

 

**Yine bu kişiler yurtdışı borçlanması yaparken, yurtdışında çalışmadan geçen sürelerinde, başta, sonra ve aralardaki birer yıllık işsiz geçen sürelerini de borçlanabilecekler.

 

2-Yurtdışı (3201 ile) borçlanmasıyla emekli olanlar SGDP ile çalışamazlar

5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin (B) bendinde 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümlerinin, yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmayacağı öngörüldüğünden, aylığın başlayacağı tarih itibariyle sigortalılığına esas işinden ayrılmayan yada faaliyetini sona erdirmeyenlere aylık bağlanmayacağı gibi, aylık bağlandıktan sonra sigortalılığa esas bir işte çalışmaya yada faaliyete başlayanların aylıklarının kesilmesi gerekmektedir.

Yani, emekli oldukları prim ödeme gün sayılarının içinde bir gün dahi 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma günü olup da malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken 01/10/2008 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında hizmet akdi ile çalışmaya, (b) bendi kapsamında kendi adına bağımsız faaliyete başlayanların aylıkları çalışmaya veya faaliyete başladıkları tarih itibari ile kesilecektir.

 

3-Emekli işçilerin ise kesilmeyecek

Yeni 3201 sayılı Kanun gereğince, yurtdışı borçlanması ile emekli olanlar ister yurtiçinde isterse yurtdışında olsun herhangi bir işe girerlerse, vergi mükellefi olurlarsa, şirket ortağı olurlarsa emekli aylıklarını kaybetmektedirler. Yeni genelge pek yasal dayanağı olmasa da yurtdışı borçlanması yapanlar, “Topluluk Sigortası” kapsamında çalışırlarsa emekli aylıkları SGK tarafından kesilmeyecektir.

 

 

***Habertürk yazdı SGK bilgisayarlarını ayarladı

29 Ekim 2009 günü bu köşeden, “Emeklilik numaranız 4 ile başlıyorsa sakın ola iş kurmayın, işe girmeyin, hatta ortak bile olmayın” demiştik ya işte bunu dikkate alan SGK, bilgisayarlarını da buna göre ayarladı.

Bahsi geçen genelge ile “Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında hizmet akdi ile çalışmaya başlayanlarla ilgili olarak bilgisayar programlarında da gerekli kontroller konulmuş olup, bunların tescil kayıtlarında “8” kodlu sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya ait işe giriş bildirgelerinin sisteme girişine izin verilmemektedir.

Diğer yandan, (b) bendi kapsamında aylık alanlarla ilgili olarak bilgisayar programlarında gerekli düzeltme işlemleri devam etmekte olduğundan, bunların sosyal güvenlik destek primine tabi çalışıp çalışmadıkları manuel olarak kontrol edilerek sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmalarına izin verilmeyecektir.

3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı borçlanması yaparak aylık bağlananlardan 01/10/2008 tarihinden sonra sosyal güvenlik destek primine tabi çalıştığı tespit edilenlerin bu çalışmaları, tescil programlarında çalışmaya başladıkları tarihten itibaren tüm sigorta kollarına tabi çalışma olarak düzeltilecek ve aylıkları çalışmaya başladığı tarih itibari ile kesilecektir.” denilmiştir.

 

Depremden ölen evlattan gelecek aylık

1999 depreminde oğlumu kaybettim. Sigortalı olarak makine mühendisi olarak çalışıyordu ve gün sayısının tamam olduğunu öğrendim. Annesi olarak bana maaş bağlanıp bağlanamayacağını merak ediyorum. İzmit SSK’ya başvurdum olumsuz yanıt aldım, yardımlarınızı saygıyla bekliyorum, bana maaş bağlanabilir mi? Nesrin İstanbullu

 

Sayın İstanbullu, 17 Ağustos 1999 günü geçerli olan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince, anne-babalara aylık bağlanabilmesi için, sigortalının sağlığında ana-babasının geçimine sürekli ve düzenli katkı sağlıyor olması şartı vardı. Kanuni metne göre “geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen” ana-babasına aylık bağlanır deniyordu. Sizin de oğlunuz sağlığında geçiminize katkı sağlıyor idiyse SSK’dan size ana-baba aylığı bağlanmalı. Şayet bu şart yerine getiriliyor ama yine de aylık verilmiyorsa İş Mahkemesinde dava açmalısınız.